1. Kalo tek përmbajtja
  2. Kalo tek lista qendrore e navigimit
  3. Kalo tek më shumë oferta të DW

Kërcimi si art e psikologji

Silke Bartlick/Vilma Filaj-Ballvora22 Tetor 2013

Kërcimi një nga format më të vjetra të ekspresivitetit njerëzor përshkon shumë sfera të jetës, muzikën, lëvizjen dhe historinë kulturore. Një galeri në Drezden i kushton kërcimit një ekspozitë të veçantë.

https://p.dw.com/p/1A3tB
Fotografi: Oliver Killig

Një dhomë plot topa ngjyrë argjendi, me peshë të ndryshme, me një diametër prej 2 metrash. Kush do të hyjë në Muzeun e Higjienës të Drezdenit duhet të kalojë përmes tyre. E pikërisht gjatë këtij itinerari insiniuohet kërcimi. Një goditje me ije një topi dhe ata vihen në lëvizje, vizitorët dredhojnë, luhaten, qeshin me njëri-tjetrin. Kërcimi, edhe lëvizjet me të vogla janë jetë.

Në lëvizje

Kërcimi, thotë Colleen M.Schmitz, kuratore e ekspozitës së Drezdenit, është njëra nga format më të vjetra të shprehjes së njerëzimit. Ai rrëfen shumë për atë, se si sillemi ne me njëri-tjetrin, si e perceptojmë njëri-tjetrin dhe si e shohim ne vetë veten tonë. Pra është më shumë se një shprehje e shpejtë e një lëvizjeje, që sa pa nisur mirë, përfundon. Interpretimet e ndryshme, që fshihen pas kërcimit të valsit, breakdance, apo Hip-Hop prezantohen në muzeum shumë shkurt. Ekpozita është konceptuar si ndërlidhje e dy elementëve: nga njëra anë dija, me librat, skulpturat, videot, fotografitë dhe skicat. Nga ana tjetër kërcimi, i cili herë pas herë bëhet nga vetë vizitorët.

Derdhje e këmbës së balerinës Fanny Eßlers. Ekspozita "Kërcimi" në Muzeun gjerman të Higjienës
Derdhje e këmbës së balerinës Fanny Eßlers, në ekspozitën "Kërcimi" në Muzeun gjerman të HigjienësFotografi: DW/S. Bartlick

Baleti për shembull u konceptua në sallonet e Versajës, epoka e klasicizmit e reformoi, ndërsa romantizmi i dha kostumin me dantella të balerinave. Për aftësitë e tyre kërcimtarët dhe kërcimtaret janë adhuruar gjithmonë. Sot janë videot ato, që e ngrenë lart kultin e trupit. Në kohët e shkuara ky adhurim shprehej në art, pikturë dhe skulpturë. Këmba e balerinës së famshme austriake, Fanny Elßler (1810-1884), e përjetësuar në mermer sipas një modeli allçie, nuk i dha jehonë vetëm famës së saj botërore, por u bë edhe një platformë, ku projektoheshin nostalgjitë nga më të ndryshmet.

Zhvendosje kufijsh

Historia e kërcimit është e lidhur si me ruajtjen e traditës ashtu edhe ndryshimin, si me reformën ashtu edhe shkeljen e udhëzimeve. Ajo reflekton statusin social, perceptimin tonë për trupin, si dhe perceptimet e ndryshme për gjinitë. Kërcimi gjithmonë luhaste kufijtë e vënë nga shoqëria, madje ai ka tronditur konvencionet sociale. Valsi për shembull kishte fillimisht një nam të keq, sepse çiftet afroheshin shumë me trup. Por edhe vitet 20-të vitet e xhazit e kërcimeve me Foxtrott-in dhe Rock-rollin u vunë atëherë në shënjestër. Çfarëdo qofshin stilet e ndryshme të kërcimit, ato gjithmonë kanë sjellë me vete transformimin. Si tek marrëdhënia e gjinive me njëra-tjetrën, moda, shprehitë e marrëdhënien tonë me seksualitetin. Kërcimi është gjithmonë shprehje e frymës së kohës.

Ajo, që i lidh stilet e kërcimit në të gjithë botën, thotë kuratorja Colleen.M. Schmitz "është kërkimi për një identitet të caktuar". Të rinjtë eksperimentojnë me seksualitetin e tyre gjatë kërcimeve në ekstazë, ndërsa vallet popullore ruajnë lëvizjet lokale, tradicionale. Kërcimet ushqejnë nostalgjinë njerëzore për të udhëtuar në vende të tjera, por edhe klishetë, si klisheja e njohur për kërcimtaren spanjolle plot temperament. Ose krijojnë ide të gabuara për kërcimet e një kulture. Si për shembull vallja e Sirtakit, gjoja një vallëzim grek, por ai në të vërtetë është thjesht një shpikje e Hollivudit.

Kërcimet e guximshme, shprehje e rebelimit rinor
Kërcimet e guximshme, shprehje e rebelimit rinorFotografi: Dominance Records

Instrumenti më i rëndësishëm i një kërcimtareje, apo kërcimtari është trupi. Edhe ideja jonë për të ka ndryshuar me vite, sipas kushteve e rrethanave socio-kulturore. Ajo që dje konsiderohej e shëmtuar, mund të futet në kohën e sotme tek e bukura dhe anasjelltas. Kanë qenë dhe janë koreografët ata, që i kanë vënë pikëpyetje shprehive tona të zakonshme për trupin. Kështu koreografi francez, Xavir le Roy (1968) e inskenon trupin si një material plastelinë, koreografja gjermane Sasha Valtz (1963) trajton në koreografinë e saj artistike "Trupi" limitet e këtij të fundit dhe përbërjen e tij.

1200 metra katrorë në ekspozitën e Drezdenit i ndryshojnë vizitorët. Disa me kufjet në veshë nisin e lëvizin me ritëm. Ndërsa kuratorja Colleen M.Schmitz dëshiron që të gjithë vizitorët të marrin me vete kënaqësinë, që sjell kërcimi.