Gjermania - Historia ime: Bullgaria
26 Dhjetor 2012Në të vërtetë gjithmonë doja të studioja jashtë, rrëfen 26 vjeçarja Krassimira Maryanska, e cila studion degën e medias në shkollën e lartë profesionale të Dyseldorfit. Asokohe ëndrra e saj ishin Britania e Madhe apo Shtetet e Bashkuara. "Ndërkohë në gjimnaz kuptova se shumë nxënës zgjidhnin Gjermaninë për të studiuar. Edhe kushëriri im. Ai shkoi në Köln dhe më bindi edhe mua ta bëja këtë."
Cilësia e universitetit është më e mirë se në Bullgari, ma bëri të qartë ai. "Një diplomë gjermane do të më hapë më shumë dyer se një bullgare" besonte Krassimira. Kështu ajo filloi të mësojë gjermanisht, dhe pak pas maturës udhëtoi drejt Gjermanisë.
Studimi në Gjermani - fenomen masiv
"Që nga fillimi i viteve 2000 studimet në Gjermani janë bërë modë në Bullgari", shprehet sociologja Marina Liakovska, e cila hulumton fenomenin e emigracionit bullgar. Në Republikën Federale të Gjermanisë deri në vitin 2004 është rritur në mënyrë të vazhdueshme numri i studentëve bullgarë: Në semestrin dimëror të vitit 2004-2005, studentët bullgarë përbënin grupin e dytë më të madh të studentëve të huaj në Gjermani, pas studentëve nga Kina, me 12.500 persona. Kjo prirje ndryshoi në vitin 2007, kur në Gjermani u futën tarifat studimore. Në këtë vit Bullgaria u bë anëtare e Bashkimit Evropian dhe ranë disa barriera punësimi në Gjermani. "Për shkak se një pjesë e bullgarëve vetëm formalisht regjistroheshin në universitetet gjermane për të pasur mundësi hyrjeje në tregun gjerman të punës, kjo nuk ishte më e nevojshme", vëren ekspertja. Në vitin 2011 në Gjermani studionin rreth 8.000 studentë bullgarë.
Vala e parë e emigracionit në perëndim
Standardi më i mirë i jetesës si edhe pagat më të mira i kanë tërhequr gjithmonë bullgarët drejt Gjermanisë. Pas rënies së regjimit komunist nga Bullgaria u larguan qindra-mijëra bullgarë - shumica drejt Shteteve të Bashkuara apo Evropës Perëndimore. Njerëz të rinj dhe të shkolluar. Një pjesë e madhe e tyre erdhi në Gjermani dhe kërkoi azil politik - mbi 80.000 vetë deri në vitin 1994, sepse nuk dinte mënyrë tjetër legale për t'u vendosur në Gjermani, jo sepse përndiqej politikisht në vendin e tyre.
Për shkak të kësaj vale emigrantësh, Gjermania ashpërsoi rregulloren e azilit dhe nënshkroi me Bullgarinë një marrëveshje riatdhesimi dhe riintegrimi për të kthyerit. Përveç kësaj, Repulika Federale vendosi - ashtu si shumica e vendeve perëndimore- kufizime për udhëtimin në Gjermani të qytetarëve bullgarë. Megjithatë barrierat e vendosura nuk i trembën bullgarët, ato çuan thjesht në rritjen e emigracionit ilegal. Shumë vetë hynin si turistë, por vazhdonin të qëndronin pas skadimit të vizës ilegalisht në Gjermani. Vizitat në vendlindje në këto kushte ishin të pamundura.
Maria Liakova thotë se "mundësinë legale për të qëndruar në Gjermani në vitet 90-të e kishin ata që studionin apo kishin pjesëtarë të familjes në këtë vend."
Çdo i pesti bullgar ka jetuar jashtë
Që nga viti 2001 bullgarët mund të udhëtonin pa vizë në Gjermani, gjë që ndryshoi edhe emigrimin. Që nga koha e anëtarësimit të Bullgarisë në BE, është rritur së tepërmi numri i emigrantëve ekonomikë nga Bullgaria. "Njerëzit e të gjitha shtresave kërkonin fatin e tyre jashtë."
Ndërkohë çdo i pesti bullgar ka jetuar më shumë se tre muaj jashtë vendit, konkludon një studim i fondacionit Soros, "Open Society" 2011 për përvojat jashtë vendit apo dëshirën për emigrim. Tre të katërtat e të anketuarve kërkojnë të shkojnë jashtë për të punuar.
"Gjermania zë vendet e para në listën e vendeve të preferuara", thotë Alexei Pamporov, sociolog në Akademinë Bullgare të Shkencave dhe ekspert i fondacionit Soros. Sipas studimit në këtë grup bëjnë pjesë njerëz që punojnë në gastronomi, ndërtimtari, përgjithësisht persona në sektorin e rrogave të ulëta. Megjithatë Gjermania është shumë e preferuar edhe për të kualifikuarit. "Republika Federale është tërheqëse për infermieret, mjekët dhe inxhinierët", thotë Alexei Pamporov.
Kthim në vendlindje?
Kriza ekonomike dhe financiare ka bërë që shumë bullgarë të kthehen në vendlindje. Instituti Bullgar i Statistikave vëren se që nga viti 2006 në vend po kthehen gjithnjë e më shumë bullgarë. Megjithë këtë tendencë të re, numri i bullgarëve që jetojnë zyrtarisht në Bullgari që nga anëtarësimi në vitin 2007, është trefishuar. Vendimin për të emigruar e marrin më lehtë të rinjtë. Sipas ekspertes Liakova "ata e dinë që ky nuk është më një vendim i pakthyeshëm." Por me t'u stabilizuar në Gjermani, shumë bullgarë nuk duan të kthehen, megjithëse në fillim të studimeve shumë i premtojnë vetes se do të kthehen.
Imazhi negativ i Bullgarisë jashtë i tremb shumë vetë të kthehen në vend. Pikërisht këtë gjendje do ta ndryshojë shoqata bullgare "Tuk-Tam", e krijuar nga shtatë shokë që u kthyen në Bullgari pas studimeve. Ata duan të ndihmojnë ata bullgarë që kanë humbur kontaktet sociale me vendin dhe kanë një imazh të shtrembëruar të realitetit bullgar. "Shumë shpesh janë prindërit që i këshillojnë fëmijët të mos kthehen, sepse janë të zhgënjyer vetë me situatën e tyre", thotë Bojko Blagove nga "Tuk-Tam".
Tërësisht ndryshe është rasti i Krassimiras Maryanskas: Prindërit e saj duan që vajza të kthehet. Por 26 vjeçarja e lidh kthimin në vend me kushte të caktuara: "Ndoshta do të kërkoj një punë në një firmë gjermane në Bullgari, sepse vetëm aty do të ndjehesha mirë." Ashtu si kushëriri, i cili është kthyer dhe ka gjetur një punë të paguar mirë në një firmë të madhe tregtare gjermane në Bullgari. Pavarësisht se ç'sjell e ardhmja, një gjë është e sigurtë: Me diplomën gjermane në xhep dhe përvojën jashtë vendit, Krassimira ka shumë shanse që nuk i kanë ata të rinj, që nuk jetuar asnjëherë diku tjetër.
Bullgarë të suksesshëm në Gjermani
Nelly Kostadinova
Dimiter Gotscheff
Radostina Ruseva
Alexandra Georgieva
Vladimir Karaleev