Heiko Maas: Tani priten rezultate konkrete për dialogun
23 Prill 2021Vizita e Ministrit gjerman të Punëve të Jashtme në Beograd ishte menduar në radhë të parë si mbështetje për dialogun mes Beogradit dhe Prishtinës. Heiko Maas, i cili ishte në Prishtinë para vizitës në Beograd, përsëriti rëndësinë e dialogut mes palës serbe dhe shqiptare duke pohuar se Gjermania është i vetëdijshëm se çështja e Kosovës është një çështje e vështirë për Serbinë, por se arritja e marrëveshjes do të ketë rëndësi ekonomike për Serbinë dhe rrugen e saj drejt Bashkimit Evropian.
Presidenti i Serbisë Aleksandar Vuçiq deklaroi pas takimit me Maas, se "Serbia është e gatshme të vazhdojë dialogun dhe do t'i qaset atij në mënyrë konstruktive. Serbia dëshiron një zgjidhje kompromisi. Ne nuk duam të refuzojmë arritjen e kompromisit dhe zgjidhjes dhe besojmë se konflikti i ngrirë nuk është zgjidhja ".
Gjermania e mbështet procesin
Duke iu përgjigjur pyetjeve të gazetarëve Maas theksoi se "nuk pret që dialogu të vazhdojë vetëm për hir të dialogut, por se tani priten edhe disa rezultate konkrete". Ministri gjerman, duke komentuar deklaratat që vijnë nga Prishtina se është i nevojshëm një reset i dialogut, tha se për këtë nuk ka nevojë për atë duke shtuar se Gjermania e mbështet këtë proces, BE-në dhe Miroslav Lajcakun, që ndërmjetësojnë në dialog.
Presidenti i Serbisë, nga ana e tij, shtoi se "Serbia do të insistojë në përmbushjen e të gjitha detyrimeve nga Marrëveshja e Brukselit.
Do të ketë gjithnjë e më shumë vaksina
Një pjesë e mirë e prezantimit pas takimit mes Heiko Maas dhe Aleksandar Vuçiç iu kushtua çështjes së vaksinimit. Heiko Maas theksoi se "ky është momenti, kur mund të shihet sa e suksesshme është Serbia në kryerjen e vaksinimit të popullsisë", gjë që po ndiqet intensivisht edhe në BE. "Sa më të suksesshëm të jemi në vaksinim, aq më i lehtë do të jetë kthimi në jetën normale", theksoi Ministri gjerman i Punëve të Jashtme.
Maas tha se së shpejti do të ketë gjithnjë e më shumë vaksina dhe se kjo i ka mundësuar Bashkimit Evropian që të shpërndajë 651.000 vaksina edhe në Ballkanin Perëndimor. Kjo shërben edhe për tejkalimin e pasojave ekonomike dhe sociale, shtoi Mas, dhe theksoi se "në lidhje me këtë BE ka përgatitur një paketë ndihme për rajonin me vlerë prej 12 miliardë eurosh".
Duke iu përgjigjur pyetjes së gazetarit, nëse Serbia ka tani tepricë vaksinash, dhe nëse do t'ua japë ato të tjerëve, Aleksandar Vuçiç theksoi se Serbia ka ndihmuar deri tani rajonin me rreth 200.000 vaksina, se në Serbi nuk ka radhë pritjeje për t'u vaksinuar, por kushdo që dëshiron, mund të shkojë menjëherë dhe e merr vaksinën.
Ambasada e re – simbol i marrëdhënieve reciproke
Para takimit me Presidentin e Serbisë, Heiko Maas bisedoi edhe me Ministrin serb të Punëve të Jashtme, Nikola Selakoviç. Siç njoftoi Ministria e Jashtme e Serbisë, Maas shprehu kënaqësinë lidhur me vizitën e tij të parë zyrtare në Serbi dhe për faktin që ajo po realizohet me rastin e hapjes së ndërtesës së re të ambasadës gjermane në Beograd.
Selakoviç deklaroi se Gjermania është një nga partnerët më të rëndësishëm ekonomikë të Serbisë dhe një nga investitorët më të mëdhenj në ekonominë serbe dhe se nga pala serbe ekziston interesim për thellimin e bashkëpunimit ekonomik. Me këtë rast u bisedua edhe për samitin e ardhshëm të Procesit të Berlinit, që do të mbahet më 8 qershor. Bashkëbiseduesit shfaqën interes për sa më shumë projekte dhe aktivitete konkrete në kuadër të kësaj iniciative.
Gjatë ceremonisë së hapjes së ndërtesës së re të ambasadës gjermane në Beograd, Ministri i Jashtëm gjerman theksoi se ndërtesa moderne është simbol i marrëdhënieve mes dy vendeve, duke përmendur se Gjermania është partneri më i madh tregtar bilateral i Serbisë dhe se kompanitë gjermane kanë investuar shuma të mëdha në Serbi. Bashkëpunimi për zhvillim në Serbi po intensifikohet dhe përmes tij janë investuar dy miliardë euro në Serbi.
Maas "Jemi të vetëdijshëm për krime të rënda në territorin e Serbisë"
Heiko Mas iu referua gjithashtu ngjarjeve nga e kaluara. Ai tha se 6 prilli shënoi 80 vjetorin e bombardimit të Beogradit nga Luftwaffe e nazistëve, gjatë të cilit u vranë mijëra njerëz dhe u shkatërrua qyteti: "Ai ka qenë vetëm fillimi i krimeve të mëdha gjatë rrethimit gjerman të Serbisë, prej të cilit u shua jeta hebreje në Serbi. Ne jemi të vetëdijshëm për krimet e rënda, që janë kryer në territorin e Serbisë, dhe këtë nuk do ta harrojmë kurrë. Qeveria gjermane ka një përgjegjësi të veçantë për të ruajtur kujtesën e gjithçkaje të ndodhur atëherë, dhe mbi të gjitha kujtesën për viktimat", theksoi shefi i diplomacisë gjermane
Ai tha se përgjigja për këtë pjesë të errët të historisë është integrimi evropian. "Integrimi evropian solli paqen dhe prosperitetin në Evropën Perëndimore pas Luftës së Dytë Botërore. Nuk ka pasur kurrë një fazë kaq të gjatë paqeje. Unë jam i bindur se integrimi evropian mund të ndihmojë edhe vendet e Ballkanit Perëndimor në aspiratat e tyre për paqe dhe prosperitet. Prandaj Gjermania është në anën e Serbisë si një partner i besueshëm në procesin e afrimit me BE", tha Heiko Maas.
Ofensiva diplomatike gjermane
Vizita e Ministrit të Jashtëm gjerman në Beograd shihet edhe si vazhdim i së ashtuquajturës ofensivë diplomatike e Gjermanisë për vazhdimin e dialogut mes Beogradit dhe Prishtinës. Suzana Grubjesiç nga Qendra për Politikë të Jashtme thotë për DW, se çfarë mund të pritet nga kjo ofensivë diplomatike:
"Fokusi është sigurisht te vazhdimi i dialogut Beograd Prishtinë. Në këtë kuadër na presin edhe gjithë aktivitet e tjera të zyrtarëve të Beogradit dhe Prishtinës, nga vizita në Bruksel, deri në takimin në Paris me Presidentin francez Emanuel Macron. E gjitha kjo, sipas mendimit tim, është një përpjekje e sinkronizuar që të mundësohet vazhdimi i dialogut", thotë Grubjesiç.
Si Presidenti i Serbisë ashtu edhe Ministri gjerman i Punëve të Jashtme folën për nevojën e një zgjidhjeje kompromisi për problemin e Kosovës, por pyetja kryesore është se çfarë do të nënkuptonte një zgjidhje e tillë në praktikë.
"Kjo është që nga fillimi çështja kyçe", vëren Suzana Grubjesiç, "sepse deri tani në këtë kontekst kemi patur vetëm ato fjalitë të njohura, që secili merr nga pak ose diçka, apo që secili duhet të jetë i kënaqur nga pak, apo gjëra të ngjashme. Ne ende nuk e dimë se cila është oferta e BE-së, apo stimuli i BE për Beogradin dhe Prishtinën, për të arritur në një zgjidhje kompromisi. Përsëritja e vazhdueshme, se është e nevojshme njohja e ndërsjellë, vetëm na largon nga zgjidhja e kompromisit. "Synimi i Prishtinës është njohja, ndërsa synimi për Beogradin është një zgjidhje kompromisi. Mua më duket se këto dy qëllime vetem sa po largohen dhe nuk po afrohen", thekson analistja nga Qendra për Politikën e Jashtme.
"Non-paper zgjati sa superliga”
Si një lloj paraprirëseje e vizitës së Heiko Maas në Beograd dhe Prishtinë, në rajon qarkulloi një polemikë rreth të ashtuquajturës "non-paper” për definimin e kufijve në Ballkanin Perëndimor. Ministri gjerman edhe gjatë këtyre vizitave në rajon insistoi që të kërkohet një zgjidhje kompromisi për Kosovën, por pa ridefinim kufijsh.
Siç shprehet Suzana Grubjesiç për DW "non-paper zgjati për fat të mirë aq sa superliga e futbollit. Kjo nuk do të ndodhë, sepse kundër kësaj janë në radhë të parë Amerika dhe Gjermania. Besoj se ka qenë si një balon prove për të testuar opinionin në rajon, por edhe këtu të gjithë e hodhën poshtë si mënyrë të zgjidhjes së problemit".
Kur është fjala për pozicionin e Serbisë, përsëri u theksua rëndësia e përmbushjes të të gjitha detyrimeve të nënshkruara nga Marrëveshja e Brukselit dhe kjo me siguri do të jetë pengesa kryesore për vazhdimin e dialogut: "Nuk ka kuptim të vazhdohet dialogu, përderisa të mos plotësohet ajo që u nënshkrua në 2013 dhe për të cilën është garant pikërisht Bashkimi Evropian. Është në pyetje kredibiliteti i BE, përse prej tetë vjetësh nuk ka përmbushjte të pjesës më të rëndësishme e Marrëveshjes së Brukselit e ajo është krijimi i Asosiacionit të komunave serbe, për të cilën nuk duhej tani të negociohej më, sepse është përfunduar së negociuari dhe nënshkruar me garanci të Bashkimit Evropian", përfundon Suzana Grubjesiç.