Evropa Lindore pas atentateve në Bruksel
26 Mars 2016Në fillim u dëgjuan fjalë simpatie për popullin belg. Në Varshavë, në Pragë dhe në kryeqytete të tjera të Evropës Qendrore dhe Lindore u treguan të tronditur për atentatet. " Të gjitha vlerat, të cilat ne i shikojmë si themel për ndërtimin e një komuniteti ka nisur të përfundojnë në gërmadha", u shpreh atëherë kryeministrja e Polonisë Beata Szydło. Fjalë që tingëlluan të prekura, por edhe të tilla, sikur Szydło nuk e kishte shprehur ende fjalën e saj të fundit.
Dhe me të vërtetë: pa kaluar as 24 orë, Szydło shpalli se aktualisht ajo nuk sheh mundësi "që refugjatët të vijnë në Poloni". Deri në fund të marsit, në Poloni do të mbërrinin 100 sirianët e parë, për gjithë vitin qenë planifikuar 400 vetë. Qeveria e kaluar shprehu detyrimin në 2015 që të pranojë deri 11.500 vetë, qeveria e re i dha siguri edhe Berlinit se do t'i përmbahej kësaj deklarate.
Kjo tërheqje duhet parë si mungesë solidariteti - thonë ekspertët. "Përballë numrit modest të 400 refugjatëve në vit, asnjeri nuk duhet të ketë frikë se mund të krijohen shoqëri paralele", thotë Kai-Olaf Lang, një ekspert i Fondacionit Shkenca dhe Politika në Berlin. Që Polonia bën kaq shpejt kthesë tregon më tepër se atentatet përdoren si pretekst, mendon Lang.
Ora në Evropën Lindore punon ndryshe
Polonia nuk është përjashtim, sepse "nga atentatet terroriste në Bruksel evropianolindorët ndihen të përforcuar në supozimin e tyre se ka një lidhje mes migrimit dhe refugjatëve dhe rrezikut të terrorit", thotë eksperti i Fondacionit Shkenca dhe Politika. Në Budapest, ministri i Jashtëm Peter Szijjarto bëri të ditur përmes agjencisë hungareze të lajmeve se rreziku i terrorit është shtuar për shkak të migrimit të pakontrolluar ilegal.
"Deklarata të tilla nga njëra anë duan të provokojnë në politikën e brendshme, nga ana tjetër ato janë një sinjal edhe në drejtim të Berlinit dhe të Brukselit", mendon në Berlin Jakob Wöllenstein i Fondacionit Konrad Adenauar Stiftung (KAS) . Ndjesia se kanë të drejtë nuk vjen nga qielli në Hungari, thotë eksperti. "Hungaria ka tërhequr që në fillim vëmendjen në debatin e refugjatëve për politikën e sigurisë dhe tani ndihet më shumë se e konfirmuar", thotë Wöllenstein. Ai thekson se qeveritë në rajon injorojnë faktin që një lidhje midis refugjatëve dhe terrorristëve në Bruksel as nuk ekziston - sepse të tri atentatorët kanë lindur në Belgjikë.
Edhe në Çeki dhe në Sllovaki nuk bëhet një ndarje e qartë midis refugjatëve dhe terroristëve, po ashtu në Bullgari. Në Sofie, kryeministri Boiko Borissov pas atentateve nxit njerëzit kundër refugjatëve: "Është e pamundur të integrosh terroristët". Ai thotë se "nuk është e drejtë, që Evropa paguan miliarda për këta njerëz, kurse ata na godasin direkt në zemër." Reagimin e ashpër të Bullgarisë mund ta shpjegosh edhe me faktin se ky vend ka përvojat e tij lidhur me terrorin islamik. Në verë 2014, një atentator vetëvrasës libanez e hodhi veten në erë në një autobuz me izraelitë në aeroportin e Burgasit. Pati shtatë të vdekur dhe 30 të plagosur. Edhe për këtë arsye Sofia, që përpiqet të bëhet pjesë e Shengenit ka futur ndërkohë kontrolle të plota të kufirit dhe ka rritur dukshëm praninë e policisë.
Një Evropë, dy botë
"Reagimet e evropianolindorëve rezultojnë prej dy linjave reciproke narrative në Evropë", mendon Kai- Olaf Lang. "Evropianoperëndimorët duan ta ruajnë shoqërinë e tyre të hapur dhe nuk duan që terroristët t'i detyrojnë të marrin masa shumë të rrepta sigurie - për këtë ata janë të gatshëm të pranojnë një shkallë të caktuar rreziku", tha Lang. Kurse në Evropën Lindore bëjnë përkundrazi të gjitha përpjekjet për të mos arritur atje, mendon eksperti. Atje qeveritë janë shumë të bindura për pikëpamjen e tyre, aq më tepër që ato kanë në këtë çështje edhe mbështetje të mjaftueshme nga qytetarë skeptikë.