ABC służb bezpieczeństwa

Urząd Ochrony Konstytucji (UOK)

składa się z Urzędu Federalnego i 16 urzędów krajowych. Ich zadaniem jest zbieranie informacji, wiadomości i innych materiałów, wymierzonych w porządek prawny RFN. Poza tym zajmuje się on zwalczaniem zagrożeń na polu bezpieczeństwa. UOK prowadzi obserwację podejrzanych osób lub grup, przykładem jest tu neonazistowska NPD, islamska organizacja ICCB (tzw. związek Kaplana) i scjentolodzy. Gros informacji UOK uzyskuje z dostępnych źródeł, jak gazety, ulotki, programy i apele. Pracownicy UOK biorą udział w publicznych imprezach i legitymując się przesłuchują ludzi. Nikt nie może być zmuszony do rozmowy.

Konfidenci

UOK pracuje w kręgach ekstremistów za pomocą konfidentów. Są to nieetatowi współpracownicy. Konfident nie jest tajnym agentem, lecz osobą prywatną. Tych ludzi lokuje się w ugrupowaniach ekstremistów celem zdobycia informacji nt ich działalności. Mają uprawnienia w zakresie czytania cudzej korespondencji i podsłuchu telefonicznego (za zgodą gremium kontrolnego parlamentu). Podstawą prawną ich działania są ustawy – federalna i krajowe. Nie brak konfidentów, mających za sobą kryminalną przeszłość, liczących na łagodne potraktowanie; inni kierują się motywami finansowymi lub działają np z chęci zemsty. Za swą działalność otrzymują oni honorarium o utajnionej wysokości.

Federalny Urząd Kryminalny (BKA)

Bundeskriminalamt (BKA) to federalna policja kryminalna. Podlega ona MSW. Jej siedzibą jest Wiesbaden. BKA koordynuje w Niemczech walkę z przestępczością, współpracując z krajowymi urzędami kryminalnymi. BKA działa jednak globalnie: jako centrala niemieckiej policji kryminalnej koordynuje też zwalczanie przestępczości międzynarodowej.  5000 pracowników BKA jest partnerami instytucji policyjnych na całym świecie. BKA prowadzi dochodzenia w zakresie nielegalnego handlu bronią czy narkotykami, międzynarodowego terroryzmu, wprowadzania do obiegu fałszywych pieniędzy, przestępstw gospodarczych czy cięższych przypadków przestępczości komputerowej. BKA może również korzystać z tajnych agentów.

Policja

Policja dba o bezpieczeństwo wewnętrzne, działając profilaktycznie i represyjnie. W Niemczech jest policja federalna i krajowa. Policja federalna strzeże granic, sieci kolejowej i obszaru powietrznego oraz organów konstytucyjnych i resortów. Policja landowa ma za zadanie pilnowanie porządku publicznego na szczeblu krajowym. To jej funkcjonariusze pojawią się, jeśli sąsiedzi uskarżają się na głośną muzykę w nocy. Jeśli zachodzi potrzeba, podejmuje dochodzenie. Policja landowa podlega przepisom prawa kraju związkowego; jest podporządkowana krajowym MSW. Jej regulacja nie jest identyczna, aczkolwiek podobna we wszystkich 16 landach.

Miriam Klaussner / Andrzej Paprzyca

red. odp.: Małgorzata Matzke