Steinmeier: Jesteśmy przeciwni członkostwu Ukrainy w NATO

Nowe impulsy dla europejskiej polityki sąsiedzkiej były głównym celem spotkania szefów dyplomacji Polski, Francji i Niemiec. We wspólnym oświadczeniu opowiedzieli się za większą elastycznością w kształtowaniu relacji sąsiedzkich UE na wschodzie i południu Europy – zwłaszcza, że tempo zbliżania się do UE jest w sześciu krajach Partnerstwa Wschodniego różne. Za wzorowy przykład uchodzi Mołdawia, pozostałe kraje są wolniejsze lub przeżywają w związku z tym kryzys, jak Ukraina..

Ministrowie podkreślili, że żaden kraj nie powinien stać w przyszłości przed wyborem „albo UE albo Rosja”. UE chce zaoferować alternatywy. Oprócz strefy wolnocłowej Trójkąt myśli też o innych formatach współpracy gospodarczej między Europą a krajami sąsiedzkimi. Gospodarz spotkania Frank-Walter Steinmeier podkreślił, że najważniejsze jest, „aby kraje te miały wolność wyboru”.

Steinmeier poinformował, że już teraz kraje Trójkąta wspierają rząd ukraiński na drodze do reform. Berlin wysyła jutro do Kijowa delegację sekretarzy stanu, którzy mają służyć doświadczeniami w procesie reformy prawodawstwa. Polska ma pomóc w przygotowaniu procesu decentralizacji struktur administracyjnych.

„Nie” dla członkostwa Ukrainy w NATO?

Ministrowie stanowczo potępili aneksję Krymu przez Rosję. Zaznaczyli jednak, że „nie chcą nakręcać spirali konfliktu”. Steinmeier przyznał, że Zachód jest bezradny wobec aneksji i „nie widzi w najbliższych latach żadnych możliwości rozwiązania tego konfliktu”. Sikorski dodał, że „Rosja płaci za aneksję wysoką cenę” – z politycznego, gospodarczego oraz ludzkiego punktu widzenia. „Wizerunek Rosji bardzo ucierpiał” – podsumował.

Zapytany o perspektywę członkostwa Ukrainy w Sojuszu Północnoatlantyckim niemiecki minister odrzucił taki scenariusz: – Widzę możliwości na ściślejszą współpracę Ukrainy z NATO, ale nie członkostwo. Przyznał, że niemiecki rząd nie podjął w tej sprawie jeszcze ostatecznego stanowiska. Sikorski przyłączył się do stanowiska Steinmeiera.

Sygnały przed spotkaniem NATO

Oświadczenie Trójkąta Weimarskiego wydane rano, przed spotkaniem ministrów spraw zagranicznych NATO w Brukseli, miało być też politycznym sygnałem. Szefowie dyplomacji Polski, Niemiec i Francji podkreślili zdolność skutecznego działania w ramach trójstronnej współpracy, czego przykładem była udana misja w Kijowie w lutym. Szef niemieckiego MSZ zaakcentował, że polityka zagraniczna i bezpieczeństwa nie może być traktowana osobno, lecz musi być ściśle ze sobą koordynowana – „tak, aby uniknąć dalszego rozłamu w Europie”.

Do nieporozumienia doprowadziła w Weimarze wypowiedź ministra Sikorskiego na konferencji prasowej. Zapytany o życzenie polskiej strony odnośnie stacjonowania wojsk NATO na terenie kraju, Sikorski wyraził nadzieję, że wkrótce pojawi się „pakiet strategicznego upewnienia sojuszników bliższych kryzysowi na wschodzie - tak, aby osiągnąć standard takiego samego bezpieczeństwa dla wszystkich krajów sojuszu”. Dodał, że Polska byłaby szczęśliwa, jeżeli przybędą do niej dwie ciężkie brygady NATO.

W drodze na szczyt NATO polska delegacja próbowała relatywizować i tłumaczyć wobec zagranicznej prasy wypowiedź ministra. Część dziennikarzy nie rozumiała jednak dlaczego i jak wobec tego brzmi oficjalne polskie stanowisko w tej sprawie.

Róża Romaniec, Weimar

red. odp. Bartosz Dudek