Sceny polsko-niemieckie

Stosunki między Polakami a Niemcami nigdzie nie są tak wyraziste i namacalne, jak na polsko-niemieckim pograniczu. I nigdzie, tak jak w teatrze, nie jest możliwa tak intensywna konfrontacja z jego codziennością. Wykorzystanie tych dwóch aspektów jest motywem przewodnim projektów realizowanych przez gorzowski teatr i Centrum Edukacji i Spotkań Pałac Trebnitz. Po „Polenmarkt” przygotowanym w 2007 roku i inscenizacji „Reinecke Fuchs / Lis Przechera” opartej na dziele Johanna Wolfganga Goethego w tłumaczeniu Leopolda Staffa, obecny projekt jest już trzecim z kolei. Potrwa do 2012 roku.

Rozbudzenie ciekawości

Istotą projektu jest zaangażowanie w jego realizację mieszkańców pogranicza, w tym zwłaszcza tzw. trudnej młodzieży. „Podczas realizacji poprzednich projektów stwierdziliśmy, że docieramy przede wszystkim do ludzi, którzy i tak przyszliby do teatru. Zależy nam jednak na osiągnięciu szerokiej publiczności, na rozbudzeniu zainteresowania i teatrem, polską i niemiecką tradycją teatralną, i drugim krajem”, mówi kierownik artystyczny projektu, dramaturg Oliver Spatz.

W pierwszym etapie projektu aktorzy spotkali się na początku kwietnia 2011 roku na warsztatach teatralnych w Trebnitz. Celem warsztatów, których druga edycja miała odbyć się w czerwcu w Gorzowie, jest przede wszystkim ukierunkowanie aktorów na pracę z młodzieżą. Warsztaty prowadziły m.innymi Kasia Rogulska i Lena Rogowska ze Stowarzyszenia Praktyków Kultury w Warszawie, realizatorki projektu „Audiostacja Falenica” w podwarszawskim domu poprawczym. Podobnie jak w Falenicy, kilkudniowe warsztaty oparły się na rapie i hip hopie, dla większości aktorów nowym sposobie wyrazu artystycznego. „To krótka, ale bardzo intensywna praca”, ocenia Teresa Lisowska-Gałła z Teatru im. Osterwy.

Z Hamburga przyjechała Anna McCracken, autorka inscenizacji „Mamatango” w Legnicy, zrealizowanej na podstawie cyklu wywiadów z kobietami. Jak mówi, praca pedagogiczna zawsze ją interesowała, teraz ma okazję poznać jej metody w obydwu krajach. W sumie w projekcie uczestniczy czterech aktorów z Polski i sześciu z Niemiec.

Wydobycie potencjału

W drugim etapie projektu, w pracy przede wszystkim z młodzieżą, aktorzy przygotują własne wizje polsko-niemieckiego sąsiedztwa. „Młodzież ta często nie ma szans, żeby brać udział w tego typu projektach” - podkreśla Oliver Spatz. Ważnym instrumentem we wciągnięciu jej w pracę, możliwości dania jej głosu jest właśnie muzyka. Jak szybko stwierdzili aktorzy: „Muzyka tkwi w każdym, czy to dyrektor teatru, polityk, czy pensjonariusz więzienia albo poprawczaka. Sztuką jest jej wydobycie”.

Potencjał, który trzeba tylko wydobyć, tkwi także w pograniczu, dodaje inicjator projektu, Oliver Spatz. Na codzienności właśnie pogranicza mają się skupić projekty przygotowane przez aktorów.

„Spotkałyśmy na spacerze w Trebnitz małych strażaków. Dzieciaki uczą się tu sprawności fizycznej, niesienia pierwszej pomocy, bardzo fajne” – opowiada Teresa Lisowska-Gałła – „Chciałabym, żeby ten żar, który my rozpalimy w ich sercach, nie gasł. Bo to jest ta przyjaźń, która w tym projekcie będzie się rodziła między naszymi polskimi i niemieckimi dziećmi. Oby została na dłużej. Albo i na zawsze”.

Sceny polsko-niemieckie finansowane są ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Patronat nad projektem przejęli minister nauki, badań i kultury Brandenburgii, Martina Münch i wicemarszałek województwa lubuskiego Maciej Szykuła.

Elżbieta Stasik

red. odp.: Bartosz Dudek