Leki, które uzależniają
30 maja 2016
Jak wynika z najnowszego raportu na temat narkomanii i uzależnień opracowanego w Niemieckiej Centrali ds. Uzależnień stow. zarej. (DHS), od 4 do 5 procent popularnych lekarstw, często przepisywanych pacjentom, może prowadzić do uzależnień.
Niechciane skutki uboczne
Odnosi się to zwłaszcza do środków uspokajających i nasennych z grupy leków benzodiazepinowych oraz podobnych do nich pod względem chemicznym leków przeciwbólowych oddziałujących na ośrodkowy układ nerwowy.
W raporcie na rok bieżący eksperci Niemieckiej Centrali ds. Uzależnień stwierdzają, że od 30 do 50 procent tych lekarstw, wydawanych wyłącznie na podstawie ważnej recepty lekarskiej, przepisywanych jest pacjentom nie po to, żeby przeciwdziałać określonym skutkom chorób przewlekłych, tylko w celu uniknięcia pojawienia się u nich zespołu abstynencyjnego.
Środki nasenne i uspokajające mogą prowadzić do uzależnienia już po kilku tygodniach ich przyjmowania także wtedy, gdy stosuje się je w małych dawkach. Dzieje się tak dlatego, że organizm pacjenta szybko przyzwyczaja się do ich kojącego oddziaływania na mózg. Eksperci DHS oceniają liczbę osób uzależnionych w Niemczech od leków benzodiazepinowych na 1,2 do 1,5 miliona.
Czteropunktowy program ratunkowy
Mając to na uwadze, Niemiecka Centrala ds. Uzależnień opracowała specjalny, czteropunktowy program pozwalający pacjentom ograniczyć ryzyko związane z przyjmowaniem lekarstw z tej grupy.
Zaleca się im przyjmowanie leków benzodiazepinowych tylko wtedy, gdy jest to bezwzględnie konieczne ze względów medycznych i nie ma ich zamienników.
Po drugie, takie leki należy przyjmować w możliwie najmniejszym stężeniu w ścisłym prozumieniu z lekarzem i pod jego stałą kontrolą.
Po trzecie, okres przyjmowania lekarstw z tej grupy powienien być jak najkrótszy, bo już po trzech/czterech tygodniach mogą one doprowadzić do uzależnienia się od nich.
I wreszcie, po czwarte, lekarstw tego typu nie wolno odstawić natychmiast, ponieważ wywołuje to reakcję szokową w organizmie, tylko stopniowo ograniczać ich dawkę pod kontrolą lekarza.
Z dodatkową pomocą pacjentom pospieszyli lekarze z kliniki w Soest, specjalizującej się w zwalczaniu uzależnień wywoływanych przyjmowaniem leków benzodiazepinowych. Opracowali specjalny test pozwalający ocenić pacjentom samodzielnie, czy i w jakim stopniu ich organizm jest uzależniony od tych lekarstw. Test jest dostępny w Internecie i pozwala śledzić na bieżąco poziom zagrożenia w związku z przyjmowanymi lekarstwami.
epd / Andrzej Pawlak