1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

Niemcy: Prokuratura oskarża byłego strażnika z KZ Stutthof

18 kwietnia 2019

Hamburska prokuratura wniosła akt oskarżenia przeciwko byłemu strażnikowi z obozu koncentracyjnego Stutthof. Zarzuca mu się współudział w mordzie w 5 tys. 230 przypadkach.

https://p.dw.com/p/3H2Yf
KZ Stutthof
Obóz Stutthof Zdjęcie: picture alliance/NurPhoto/M. Fludra

Prowadzący śledztwo oraz przedstawiciele prokuratury poinformowali dziś (18.04.2019), że 92-letni oskarżony był w latach 1944-1945 przez osiem i pół miesiąca jako esesman strażnikiem w niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym Stutthof. Zarzuca mu się współudział w mordzie w 5 tys. 230 przypadkach.

"Trybik w machinie śmierci"

Zdaniem hamburskich śledczych, oskarżony, działający na rozkaz kierownictwa SS, wspierał masowe zabijanie przetrzymywanych w obozie więźniów. Przede wszystkim - Żydów przez to, że pełniąc funkcję strażnika uniemożliwiał im ucieczkę z obozu albo wywołanie w nim powstania. Zdając sobie sprawę "ze wszystkich okoliczności" i działając jako "trybik w machinie śmierci" przyczynił się do zrealizowania płynącego z samej góry rozkazu mordowania więżniów - stwierdzili prowadzący śledztwo.

Proces przeciwko byłemu strażnikowi SS
W ubiegłych latach w Niemczech było wiele podobnych aktów oskarżenia i procesów Zdjęcie: picture-alliance/dpa/G. Kirchner

Takich oskarżonych było wielu

W ubiegłych latach w Niemczech było wiele podobnych aktów oskarżenia i procesów przeciwko nazistowskim zbrodniarzom wojennym, przede wszystkim przeciwko byłym członkom załogi obozów zagłady i obozów koncentracyjnych, takich jak Auschwitz-Birkenau i Stutthof. W niektórych przypadkach postępowanie przeciwko nim zostało umorzone ze względu na podeszły wiek oskarżonych i związaną z tym niezdolność do udziału w rozprawie sądowej. Organem kompetentnym do analizy aktu oskarżenia oraz przeprowadzenia ewentualnego procesu jest izba sądu dla nieletnich w hamburskim sądzie krajowym, ponieważ oskarżony, jak wyjaśnia prokuratura w Hamburgu, w chwili dokonania przestępstwa był w wieku od 17 do 18 lat.

Niemiecki nazistowski obóz Stutthof

W KZ Stutthof, czyli niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym Stutthof w Sztutowie na terenie zaanektowanego Wolnego Miasta Gdańska, przetrzymywano obywateli polskich, radzieckich jeńców wojennych oraz Żydów, którzy byli w nim dręczeni i systematycznie mordowani w różny sposób. Na jego terenie działała między innymi komora gazowa. Z przeszło stu tysięcy więźniów KZ Stutthof zginęło, jak się ocenia, 65 tysięcy.

Prokuratura w Hamburgu informuje, że od lata 1944 roku więźniowie obozu byli systematycznie mordowani strzałem w potylicę w specjalnym urządzeniu i w komorze gazowej na zlecenie Głównego Urzędu Gospodarki i Administracji SS w Berlinie. Wielu z nich poniosło śmierć wskutek "wprowadzonych celowo, nieludzkich warunków życia w obozie, takich jak systematyczne głodzenie więźniów i odmawianie im pomocy medycznej". Były to działania perfidne, spełniające wszystkie kryteria morderstwa z premedytacją.

KZ Stutthof
Obóz StutthofZdjęcie: picture-alliance/empics/J. Barlow

Ważne zmiany w stanowisku prawnym

Najnowsze dochodzenia, akty oskarżenia i procesy przeciwko nazistowskim zbrodniarzom wojennym z obozów zagłady i obozów koncentracyjnych prowadzone są wskutek zmiany dokonanej w stanowisku prawnym. W niemieckiej prokuraturze i sądownictwie przeważyło przekonanie, że pełnienie czynności pomocniczych i wspierających, takich jak służba w charakterze obozowych strażników, w sensie prawnym należy ocenić jako współudział w morderstwie. Przedtem przed sądem stawali głównie tylko bezpośredni sprawcy zbrodni wojennych, zajmujący wysokie stanowiska, albo sami wykonawcy tych zbrodni.

O wysunięcu aktu oskarżenia przeciwko byłemu strażnikowi z KZ Stutthof poinformował jako pierwszy dziennik "Die Welt". Podaje on również, że prokuratura w Hamburgu prowadzi dochodzenie przeciwko jednej z byłych członkiń korpusu pomocniczek SS, które nadzorowały, między innymi, tak zwane marsze śmierci więźniów niemieckich obozów koncentracyjnych w końcowej fazie drugiej wojny światowej.

(AFP, DPA, EPD / jak)