Niemcy: Bankom żywności kończą się zapasy
6 maja 2022
Kolejka ciągnie się przez pół osiedla. Zwłaszcza we wtorki, od początku wojny w Ukrainie, przed punktem żywnościowym organizacji charytatywnej „Die Tafel” (pol. „stół”) w Oberhausen jest zawsze pełno. We wtorki bowiem obchodzi się tu Dzień Ukrainy. Jedzenie jest wydawane wówczas tylko uchodźcom z Ukrainy.
To nie jałmużna
W Oberhausen (Zagłębie Ruhry) już dawno rozeszła się wieść, że w „Die Tafel” można dostać jedzenie za symboliczną kwotę dwóch euro. To ważne, ponieważ chodzi o to, aby nikt poczuł się tu jak odbiorca jałmużny, za którą się nic nie płaci.
– Na początku wojny na Dni Ukrainy przyjechały cztery rodziny – mówi przewodnicząca organizacji „Die Tafel” w Oberhausen Silvia Willershausen w wywiadzie dla DW. – Teraz we wtorki przychodzi do nas często 400-500 osób. W sumie w tej chwili mamy dwa razy więcej klientów niż przed wojną.
Jej zastępca, Friedhelm Bever, dodaje, że zapotrzebowanie na tanią żywność rośnie także wśród zwykłych klientów: „Przychodzą do nas rodziny w potrzebie, które nie mogą związać końca z końcem lub których członkowie stracili pracę. Wielu ludzi nie radzi sobie także ze stale rosnącą inflacją. Wynosi ona obecnie w Niemczech ponad siedem procent. Jest to najwyższy poziom inflacji od kilkudziesięciu lat. Wszystko drożeje, co jest szczególnie dotkliwe dla biednych ludzi w Niemczech”.
Silvia Willershausen ujmuje to tak: „Odczuwamy skutki pandemii koronawirusa, wzmożonego napływu uchodźców i rosnącej inflacji”.
Wolontariusze z „Die Tafel” w Oberhausen z najwyższym trudem radzą sobie z nawałem pracy. – Nasi pracownicy dotarli do ściany – mówi Silvia Willershausen. – Kiedyś 108 osób utrzymywało całą machinę dystrybucyjną w ruchu. Dziś jest ich tylko 70. Wielu odeszło od nas z powodu pandemii i już do nas nie powróciło – wyjaśnia.
„Jesteśmy wykończeni”
Poniedziałek: dzień dla zwykłych klientów. Maik znowu stoi dziś w kolejce. Chciałby, aby DW tak go nazywała. Nie chce ujawnić swojego prawdziwego nazwiska. – „Die Tafel to dla mnie coś bardzo, bardzo ważnego. W przeciwnym razie nie dałbym rady związać końca z końcem – mówi ten 28-letni ojciec jednego dziecka. Jako bezrobotny od pewnego czasu chodzi do banku żywności, aby jakoś utrzymać swoją rodzinę. – Gdy patrzę na wzrost cen, boję się, że nie będziemy w stanie sobie poradzić finansowo. Zwłaszcza energia elektryczna jest coraz droższa. Teraz musimy dopłacić do rachunku za prąd – opowiada.
Maik i wszyscy inni, którzy tu przychodzą, należą do biednych ludzi w bogatym kraju. W Niemczech za ubogich uważa się ludzi, którzy mają do dyspozycji mniej niż 60 procent średnich dochodów netto. W tej chwili jest ich około 13 milionów. Klientami banku żywności „DieTafel” są bezrobotni, emeryci i renciści z niewielką ilością pieniędzy, samotni rodzice oraz uchodźcy. Od chwili agresji Rosji na Ukrainę dołączyli do nich uchodźcy z tego kraju.
Z pomocą przychodzi im około 950 banków żywności organizacji „Die Tafel” w całych Niemczech. Każdy, kto udowodni, że jest w potrzebie, może zaopatrzyć się tam w żywność, odzież i podstawowe artykuły higieniczne. Ta organizacja charytatywna powstała w Berlinie w 1993 roku z inicjatywy zaangażowanych społecznie kobiet. Jej oddziały utrzymują się z darowizn pieniężnych i przekazywanej im żywności. Nie otrzymują żadnych dotacji państwowych. Wspierają je duże sieci supermarketów, takie jak REWE, Lidl czy Aldi, które przekazują im nadwyżki żywności lub artykuły spożywcze z drobnymi usterkami, które w przeciwnym razie trafiłyby do śmieci.
Kryzys w banku żywności
Ale ten system znalazł się dziś na granicy swoich możliwości. Kilka dni temu Jochen Bruehl, przewodniczący stowarzyszenia Tafel Deutschland, ogłosił alarm: „Sytuacja w ‘Die Tafel’ jest trudniejsza niż kiedykolwiek przedtem”. Wolontariusze „czasami pracują bez przerwy”. Ponadto brakuje żywności i pieniędzy z darowizn. Bruehl żąda, aby państwo w bardziej skuteczny sposób pomagało ludziom zagrożonym ubóstwem i nie zrzucało tego zadania na barki aktywistów z banku żywności „Die Tafel”.
Zarząd stowarzyszenia w Oberhausen cieszy się, że wreszcie zaczęto publicznie mówić o trudnej sytuacji w tej organizacji. Na razie jeszcze nie brakuje jej żywności, ale „brakuje pieniędzy i personelu”, jak mówi Friedhelm Bever. Koszty rosną. Na przykład coraz droższa staje się benzyna do pojazdów, które odbierają żywność z dyskontów, a koszty energii elektrycznej dla urządzeń chłodniczych także mocno wzrosły.
Dla Anny Iwoninskiej wtorek jest „najlepszym dniem tygodnia”. Ta młoda matka uciekła wraz z czwórką dzieci na początku marca ze stolicy Ukrainy, Kijowa, do Oberhausen. Bez banku żywności „Die Tafel” życie w obcym kraju byłoby jeszcze trudniejsze. Z najmłodszym z nich, czteromiesięczną Sołomiją na ręku, przechadza się od stoiska do stoiska w pomieszczeniach dawnego kościoła pod wezwaniem Świętej Rodziny.
Lady w kościele
W środku nadal stoi ołtarz. W ten słoneczny majowy dzień przez okna kościoła wpada do wnętrza kolorowe światło. Pod kościelnymi organami wolontariusze z banku żywności ustawili lady chłodnicze.
– Bank żywności jest dla mnie ogromnym wsparciem – mówi Anna Iwoninska. Po czym szybko przechodzi do następnego stoiska z czterema dużymi plastikowymi torbami. W przeciwnym razie może zabraknąć dla niej świeżych ziół, które tak bardzo lubi.
Według członka zarządu organizacji „Die Tafel” w Oberhausen, Friedhelma Bevera, wśród zwykłych klientów nie ma prawie żadnych kłótni ani zazdrości z powodu ukraińskich uchodźców. Tylko nieliczni obawiali się, że z ich powodu sami nie zdołają zaopatrzyć się wystarczająco w artykuły żywnościowe.
A Anna Iwoninska mówi: „Gdy wrócę do Ukrainy, mam nadzieję, że już niedługo, jest jedna rzecz, za którą na pewno będę tęsknić: za przyjaznym personelem i wspaniałą ofertą ‘Die Tafel’ w Oberhausen”.