1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

Wydawnictwo szuka perełek niemieckiego slangu

Rebecca Brasse31 sierpnia 2015

Plebiscyt na „Jugendwort des Jahres” (w tłum. młodzieżowe słowo roku) to inicjatywa monachijskiego wydawnictwa Langenscheidt. Konkurs pokazuje jak zmienia się język młodzieżowy.

https://p.dw.com/p/1GOeS
Symbolbild Jugendwort des Jahres
Zdjęcie: picture-alliance / M.i.S.-Sportpressefoto

Wydawnictwo we współpracy z m.in. młodzieżowym czasopismem BRAVO i programem telewizyjnym taff organizuje coroczny plebiscyt na „młodzieżowe słowo roku”. Na stronie Langenscheid można oddać głos na swojego faworyta lub dodać własną propozycję. Pierwsze dziesięć słów prowadzące w plebiscycie największą liczbą oddanych głosów przejdzie do następnego etapu. W drugim etapie o zwycięstwie (lub klęsce) zadecyduje jury. Najciekawsze propozycje mają szanse pojawić się w słowniku „100% Jugendsprache” (tłum. 100% języka młodzieżowego)

Plebiscyt udowadnia jak zmienia się język z roku na rok. Każda generacja młodzieży używa specyficznych dla siebie określeń. Część z nich zmienia z biegiem czasu swoje znaczenie, bądź jest wypierana przez nowe słowa. Młodzież stara się posługiwać slangiem, który nie będzie zrozumiały dla osób starszych czy postronnych. Przy „słowotwórstwie” niemiecka młodzież często czerpie inspiracje z języka angielskiego. Przykładem na to są takie słowa jak YOLO (z ang. You only live once – żyje się tylko raz) albo SWAG (wyrażać własny styl poprzez ubiór, być oryginalnym). Jednak dla organizatorów liczy się przede wszystkim oryginalność, kreatywność i to, na ile słowo zadomowiło się w obiegu. Przy „tworzeniu słów” nie bez znaczenia są wydarzenia polityczne, które wpływają na język.

Symbolbild Jugend Studenten
Młodzież zawsze starała się dystansować od starszych od siebie. Także językowoZdjęcie: Minerva Studio/Fotolia.com

Impreza dla wapniaków

Pierwsza edycja miała miejsce w 2008 roku. Zwyciężyło wtedy słowo „Gammelfleischparty” (w niedosłownym tłumaczeniu „impreza dla osób po 30-tce”). Przy czym „Gammelfleisch” oznacza nic innego jak „stare mięso”. To kolejny dowód na to, że młodzież za pomocą slangu stara się zdystansować od starszej generacji.

W 2014 roku wygrało wyrażenie „Läuft bei dir”. Polska młodzież ma również na to swój odpowiednik– „widzę, że się powodzi”. W tegorocznej edycji plebiscytu od kilku tygodni prowadzi czasownik „merkeln” czyli „merklować”. Oznacza to niechęć do szybkiego podejmowania decyzji, przekładanie wyboru na później, bądź też uchylenie się od komentarza. Niemiecka młodzież wymyśliła je, oceniając tym samym zachowanie kanclerz Angeli Merkel. Pokazuje to, że młodzież też interesuje się wydarzeniami politycznymi i aktywnie na nie reaguje. Słowo zdobyło dotychczas 34% głosów.

Na drugim miejscu uplasowało się słowo „rumoxidieren”. W języku polskim to odpowiednik używanego przez młodzież „chillować”. Czasownik oznacza nic innego jak relaksować się, odpoczywać. Trzecie miejsce zajmuje jak na razie słowo „Earthporn” – zbitka angielskiego „earth” (ziemia) i „porn” (pornografia). To ciekawe zestawienie da się przetłumaczyć jako zapierający dech w piersiach krajobraz.

„Alpha Kevin” zdyskwalifikowany

„Merkeln” wyszło na prowadzenie dopiero niedawno. W rankingu przez długi czas prowadził „Alpha Kevin” (w tłum. ultra-głupek, najgłupszy ze wszystkich). Jednak obrażało to uczucia osób o tym imieniu. Skarżyli się również rodzice, więc wydawnictwo zdecydowało się wycofać je z plebiscytu. Zamiast tej pozycji, Langenscheid zaproponowało osobom biorącym w głosowaniu słówko „kirscheln” (w tłum. obejmować się, przytulać).

Symbolbild angela Merkel Shaping the future
"Merklować" to znaczy tyle co "wahać się" , "być niezdecydowanym"Zdjęcie: picture-alliance/dpa

Młodzież wynajduje również określenia, by klasyfikować otaczające je społeczeństwo. Dla osób namiętnie wpatrujących się w wyświetlacz telefonu, które w związku z tym zderzają się z innymi osobami wymyślono określenie „smombie”. Jest to zbitka „smartfonu” i „zombie”. Kolejnym przykładem jest „Tinderella”. Brzmi bajkowo, że względu na angielski człon „cinderella” (w tłum. Kopciuszek). Jednak to określenie kobiety, która ekscesywnie korzysta z portali randkowych typu „Tinder”.

Plebiscyt rozpoczął się w czerwcu 2015, a głosowanie potrwa do końca października.

Rebecca Brasse