Komisja Europejska za kryminalizacją przemocy wobec kobiet

Komisja Europejska przedstawiła w czwartek (5.03.2020) swoją Strategię ws. Równouprawnienia Płci na lata 2020-2025. W jej ramach zaproponowane zostały konkretne działania i propozycje prawne, w tym kryminalizacja przemocy wobec kobiet, wyrównanie płac kobiet i mężczyzn oraz przyjęcie przepisów o zapewnieniu równowagi płci w zarządach firm.

Jak dotąd w żadnym państwie członkowskim nie istnieje pełna równowaga pomiędzy kobietami i mężczyznami i nadal istnieją spore różnice m.in. w dziedzinie zarobków, emerytur czy możliwości zawodowych. Szacuje się, że co trzecia kobieta w UE doświadcza przemocy fizycznej i psychicznej; kobiety wciąż zarabiają średnio o 16 proc. mniej niż mężczyźni, mimo iż częściej niż oni kończą studia wyższe; nadal też niewiele kobiet zasiada na stanowiskach kierowniczych. Komisja Europejska chce to zmienić. Dlatego też zaproponowana w czwartek strategia zawiera listę konkretnych działań i rozwiązań prawnych, jakie UE i państwa członkowskie powinny wprowadzić w ciągu najbliższych pięciu lat.

– Równouprawnienie płci od lat jest kluczowym priorytetem UE, ale wciąż daleko mu do rzeczywistości. Tymczasem w biznesie, polityce i w społeczeństwie będziemy mogli osiągnąć pełny potencjał tylko, jeśli wykorzystamy w pełni nasze talenty i naszą różnorodność. Korzystanie tylko z połowy społeczeństwa, połowy pomysłów i połowy energii nie wystarczy. W ramach naszej strategii o równouprawnieniu płci naciskamy na to, żeby jak najszybciej zapewnić równowagę między kobietami i mężczyznami – powiedziała szefowa KE Usula von der Layen.

Przemoc wobec kobiet na liście przestępstw UE

W ramach strategii, Komisja chce m.in. włączenia przemocy wobec kobiet do listy przestępstw UE zdefiniowanych w Traktatach (tzw. Eurocrimes). Ponadto chce wprowadzenia dodatkowych narzędzi w celu zapobiegania różnym formom przemocy związanych z płcią, jak molestowanie seksualne, wykorzystywanie i okaleczanie kobiet. Zapowiedziała również, że będzie naciskać na to, żeby sfinalizować przystąpienie całej UE do tzw. Konwencji Stambulskiej, która przeciwdziała przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, a jeśli akcesja okaże się być niemożliwa, to do 2021 r. zaproponuje nowe, osobne przepisy, pokrywające się jednak z tymi zawartymi w konwencji. Urzędnicy zapowiadają również, że w ramach tzw. kodeksu usług cyfrowych (Digital Services Act), nad którym właśnie pracuje Komisja, zaproponowane zostaną rozwiązania mające na celu ochronę kobiet w sieci m.in. przed molestowaniem. Jak pokazują statystyki, 33 proc. kobiet w UE padło ofiarą przemocy fizycznej lub psychicznej, 22 proc. doświadczyło jej ze strony najbliższego partnera, a 55 proc. padło ofiarą molestowania seksualnego, także w internecie.

Równe pensje i emerytury

Komisja chce także zapewnić kobietom równą pozycję na rynku pracy. Dzisiaj kobiety w UE zarabiają średnio o 16 proc. mniej niż mężczyźni; więcej z nich też jest bezrobotnych (tylko 67 proc. kobiet pracuje zawodowo, w porównaniu do 78 proc. mężczyzn). Natomiast wciąż to w przeważającej mierze kobiety wykonują bezpłatne prace domowe – aż 75 proc. obowiązków domowych lub opieki nad dziećmi i krewnymi wykonują kobiety. Nierówności mają później realne odzwierciedlenie w wysokości emerytur, bo jak pokazują statystyki kobiece emerytury są o 30 proc. niższe niż emerytury mężczyzn. Żeby temu zapobiec Komisja proponuje wprowadzenie w 2020 r. przejrzystych reguł dotyczących wynagrodzenia oraz wprowadzenie w życie unijnych przepisów, w tym Dyrektywy Work-Life Balance, które mają za zadanie zlikwidowanie nierówności zarobkowych pomiędzy płciami. Dodatkowo, także w czwartek, Komisja ogłosiła rozpoczęcie konsultacji społecznych ws. przejrzystości zarobków; ich wyniki mają być znane pod koniec tego roku i pomogą w podjęciu odpowiednich działań.

Jak ponadto podkreślają unijni urzędnicy, kobiety wciąż doświadczają trudności w dostępie do rynku pracy, zwłaszcza jeśli chodzi o zawody tradycyjnie przypisywane mężczyznom lub branże technologiczne, jak np. sektor AI. Dlatego też UE zamierza wspierać kobiety w podejmowaniu studiów technicznych oraz pracy w branży technologicznej i monitorować postępy państw UE w tej dziedzinie.

Więcej kobiet w biznesie i w polityce

Strategia KE ma również posłużyć zwiększeniu reprezentacji kobiet na stanowiskach kierowniczych. Dzisiaj tylko 7,5 proc. kobiet zasiada w zarządach dużych firm i nawet w Parlamencie Europejskim europosłanki stanowią mniej, bo 39 proc. deputowanych. Żeby to zmienić, Komisja Europejska zamierza naciskać na przyjęcie przez UE propozycji dyrektywy z 2012 r., która zakładała, że kobiety powinny stanowić przynajmniej 40 proc. w zarządach spółek. Sama instytucja zapowiedziała zresztą zmiany w swoim kierownictwie i zamierza do 2024 r. zatrudniać na stanowiskach kierowniczych tyle samo kobiet, ile mężczyzn.

– Naszym celem jest zagwarantowanie, że kobiety nie będą musiały pokonywać dodatkowych przeszkód, żeby osiągnąć to, co mają mężczyźni. Zamiast tego będą w stanie w pełni wykorzystać swój potencjał – powiedziała w czwartek podczas konferencji prasowej w Brukseli komisarz UE ds. równouprawnienia Helena Dalli.

Tzw. Unia Równości jest jednym z głównych priorytetów Komisji przedstawionych przez szefową KE Ursulę von der Layen.