Kassel. Wystawa sztuki nowoczesnej documenta otwarta
18 czerwca 2022
Poświęconą sztuce nowoczesnej wystawę documenta otwarto oficjalnie w sobotę (18.06.2022) w Kassel. Podczas uroczystości Frank-Walter Steinmeier, prezydent RFN, wygłosił wykład o granicach sztuki. Odniósł się też do faktu, że na wystawie nie ma izraelskich artystów.
„To uderzające, że na tej ważnej wystawie sztuki współczesnej nie są reprezentowani artyści z Izraela” – powiedział Steinmeier. Dodał, że wcześniej nie by pewien, czy w ogóle przyjedzie na otwarcie.
Prezydent Niemiec przyznał, że jest dla niego niepokojące, że przedstawiciele „globalnego Południa” coraz częściej odmawiają uczestnictwa w imprezach artystycznych lub festiwalach razem z żydowskimi Izraelczykami. „Wolność poglądów i wolność sztuki stanowią istotę naszej konstytucji. Krytyka polityki izraelskiej jest dozwolona. Ale tam, gdzie krytyka Izraela przeradza się w kwestionowanie jego istnienia, granica została przekroczona” – przyznał Steinmeier.
Dyskusja o antysemityzmie
Powodem krytyki prezydenta Niemiec pod adresem organizatorów wystawy był fakt, że wśród zaproszonych kolektywów artystycznych nie było żydowskich przedstawicieli Izraela. Dyskusja na temat antysemityzmu toczyła się już na początku 2022 roku. Oskarżenie o antysemityzm wynikało z faktu, że niektórzy z zaproszonych artystów wspierają międzynarodową kampanię BDS, która została uznana za antysemicką, ponieważ wzywa do bojkotu Izraela.
Wystawa documenta odbywa się co 5 lat w Kassel. W tym roku przygotowano 15. jej edycję. Po raz pierwszy w historii kuratorem ekspozycji jest kolektyw artystów, kierowany przez dziewięcioosobową grupę „Ruangrupa” z Indonezji. Zgodnie z ich ideą światowa wystawa sztuki powinna bardziej niż w przeszłości ukazywać spojrzenie mieszkańców Azji, Afryki i Ameryki Łacińskiej na współczesny świat i jego problemy. Kuratorzy postanowili wykorzystać do tego koncepcję „Lumbung”, czyli wspólnej stodoły ryżowej rozpowszechnionej w Indonezji, gdzie są gromadzone zbiory i udostępniane wszystkim. We wspólnym wkładzie umiejętności i dzieleniu się nimi przedstawiciele „Ruangrupa” widzą podstawę koncepcji wystawy.
Inicjatywa wystawy documenta sięga czasów malarza wykładowcy uniwersyteckiego z Kassel Arnolda Bode (1900-1977). Zorganizowal on w 1955 roku pierwszą dużą wystawę sztuki nowoczesnej w swoim rodzinnym mieście. Do udziału w 15. edycji festiwalu kolektyw kuratorski Ruangrupa zaprosił 14 kolektywów, organizacji i instytucji oraz 54 artystów. Ci zaś zaprosili swoich kolegów po fachu. Łącznie w wystawie weźmie udział 1500 artystów.
Sto dni ze sztuką
Wystawa, która tradycyjnie potrwa 100 dni, odbywa się w tym roku w 32 lokalizacjach. Oprócz klasycznych obiektów, takich jak Muzeum Fridericianum i documenta hall, sztukę oglądać można także na łodziach, w starej hali basenu oraz na terenie jednego z byłych zakładów pracy. W sumie na odwiedzających czeka 30 tysięcy metrów kwadratowych powierzchni. Wystawę można oglądać do 25 września.
(epd/DPA/stef)