Gdzie matki traktowane są najlepiej? [Raport]

Finlandia od lat zajmuje pierwsze miejsce w dorocznym Raporcie ws. Matek, organizacji „Save the Children”. System ochrony zdrowia jest tam dla matek i dzieci tak samo wzorowy jak edukacja, zarobki i status społeczny kobiet.

Również Niemcy robią wiele dla matek i dzieci; RFN od lat zajmuje miejsce w pierwszej dziesiątce państw, w których opieka nad matkami przed, podczas i po porodzie jest najlepsza – w tym roku Niemcy zajęły 8. miejsce. Wskaźnik urodzeń jest pomimo to najniższy w Europie; również z powodu trudności z pogodzeniem życia rodzinnego z pracą zawodową.

Po ponad 30 latach polityki jednego dziecka władze chińskie zliberalizowały przepisy: pary mogą mieć dziś dwoje dzieci, jeżeli jeden rodzic jest jedynakiem. W czasach surowej polityki jednego dziecka usuwano ciążę, jeżeli miała urodzić się dziewczynka, między innymi dlatego, że chłopcy mają w chińskich rodzinach, jak w innych krajach, wyższy status społeczny niż dziewczynki.

Dobra wiadomość Światowej Organizacji Zdrowia (WHO): od 1990 roku umieralność matek na świecie spadła o 45 procent. Zła wiadomość: jeżeli matki mimo wszystko umierają w czasie porodu to z powodu typowych chorób cywilizacyjnych. Cukrzyca albo otyłość zwiększają ryzyko dla matek i potomstwa.

Wskaźnik umieralności matek jest najwyższy w krajach afrykańskich, na południe od Sahary. Jedną z przyczyn są konflikty zbrojne. W Demokratycznej Republice Kongo jest statystycznie rzecz biorąc niebezpieczniej być kobietą niż bojownikiem. Tam szczególnie wiele kobiet jest gwałconych, porywanych i narażonych na zarażenie się chorobą AIDS.

Ciąża u nastoletniej dziewczyny jest ryzykiem dla zdrowia. W Nigerii ponad połowa kobiet rodzi pierwsze dziecko w wieku poniżej 18 lat. W Indiach wiele młodych kobiet bardzo wcześnie wydaje się za mąż. W porównaniu z innymi krajami uprzemysłowionymi w USA jest najwięcej małoletnich matek. Natomiast w Europie wiedzie prym pod tym względem Wielka Brytania.

Tuż po katastrofalnym tajfunie Haiyan na Filipinach, kobieta urodziła dziecko w prowizorycznym schronieniu. Według danych „Save the Children” ryzyko śmierci wskutek katastrof naturalnych jest dla kobiet i dzieci 14-krotnie wyższe niż dla mężczyzn.

W krajach o słabym albo prawie żadnym systemie ochrony zdrowia, ciąża i poród są najczęstszą przyczyną śmierci kobiet w wieku prokreacyjnym. Afganistan przez wiele lat należał do pierwszych dziesięciu krajów o najwyższym wskaźniku umieralności matek. Dziś z powodzeniem stawia na szkolenia akuszerek, edukację dziewcząt i ogólnokrajowe akcje szczepień.

Jedenaście krajów rozwijających się już osiągnęło cel milenijny, jakim jest zredukowanie o ¾ umieralności matek: między innymi Etiopia, Bhutan, Kambodża i Nepal. Ale ryzyko zgonu 15-letniej matki w Afryce podczas albo po porodzie, jest prawie stukrotnie wyższe niż u jej rówieśnicy w Europie.

Żeby ciąża i poród nie stanowiły dla kobiet poważnego ryzyka dla zdrowia, WHO i „Save the Children” żąda wykwalifikowanej opieki medycznej, ochrony socjalnej, dobrych możliwości edukacyjnych i programów uświadamiania kobiet na całym świecie. Chodzi o to, by matki i ich dzieci otrzymały szansę na lepsze życie.