Dysleksja. Przełomowe odkrycie niemieckich badaczy

Trudności z przyporządkowaniem dźwięków i liter, brak płynności czytania. Niezdolność do łączenia liter i odczytywanie ich jako pojedyncze dźwięki. Pomijanie liter, sylab lub całych słów. Teksty pełne błędów, a pismo odręczne często bardzo nieczytelne.

Dysleksja występuje u około pięciu do dziesięciu procent ludzi na całym świecie, co czyni ją najczęstszym zaburzeniem uczenia się. Objawy są widoczne już w okresie niemowlęcym. Chłopcy są dotknięci tym zaburzeniem dwa do trzech razy częściej niż dziewczynki.

Trudności w uczeniu się przez całe życie

Dyslektycy mają trudności z odtworzeniem treści przeczytanego tekstu. Trudności te występują również w przypadku innych przedmiotów szkolnych, w których wymagane jest czytanie i pisanie: w językach obcych lub matematyce, gdy trzeba rozwiązywać zadania tekstowe.

Osoby z trudnościami w czytaniu i pisowni zmagają się nie tylko z literami, słowami i zdaniami. Przede wszystkim zmagają się z uprzedzeniami, ponieważ dysleksja towarzyszy większości z nich przez całe życie. Najpierw w szkole, potem w pracy i w życiu codziennym. Jednak zaburzenie to nie mówi nic o intelekcie osób nim dotkniętych, co pokazują słynni dyslektycy, tacy jak Einstein, Beethoven, Darwin i Hemingway.

Długie poszukiwania przyczyn dysleksji

Przyczyny dysleksji nie są jeszcze w pełni poznane. Jednak naukowcy z Drezna po raz pierwszy wykazali, że dysleksja jest powiązana ze zmianami w funkcjonowaniu i strukturze określonej części ludzkiego mózgu – wzgórza.

Wzgórze jest kluczowym regionem łączącym oczy z korą mózgową. Informacje wizualne z oczu są przetwarzane w dwóch oddzielnych częściach o różnych zadaniach: W mniejszej części rozpoznawane są ruchy i szybko zmieniające się obrazy. Większa część przetwarza głównie kolory.

Jednak struktury we wzgórzu są bardzo trudne do zbadania za pomocą konwencjonalnego rezonansu magnetycznego (MRI), ponieważ wzgórze leży głęboko w mózgu i jest małe; opisana mała część jest wielkości ziarnka pieprzu.

Zmiany w ziarnku pieprzu

Dzięki specjalnemu systemowi MRI w Instytucie Nauk Poznawczych i Neurobiologicznych Maxa Plancka (MPI-CBS) w Lipsku, wzgórze może być analizowane u żywych ludzi z niespotykaną dotąd dokładnością.

Według badania osoby z dysleksją wykazują zmiany w funkcji i strukturze wrażliwej na ruch części wzgórza. Zmiany te są szczególnie widoczne u dyslektyków płci męskiej. W badaniu, które zostało opublikowane w czasopiśmie naukowym „Brain”, wzięło udział 25 osób z dysleksją i 24 osoby z grupy kontrolnej.

Naukowcy mówią o przełomie w zrozumieniu tego ważnego kluczowego region mózgu. – Odkrycie to toruje drogę do dalszych badań mających na celu uzyskanie bardziej kompleksowego zrozumienia mechanizmów mózgowych leżących u podstaw dysleksji – wyjaśnia Katharina von Kriegstein, profesor neuronauki poznawczej i klinicznej na Uniwersytecie Technicznym w Dreźnie.

Lokalizacja otwiera nowe metody leczenia

W wywiadzie dla DW dr Christa Müller-Axt, badaczka z tej samej uczelni, powiedziała, że przełom ten może również umożliwić nowe metody leczenia w przyszłości. – Może to dać możliwości dla nieinwazyjnych technik neurostymulacji jako obiecującej metody terapeutycznej modulującej aktywność tych struktur mózgu, a tym samym łagodzącej niektóre objawy dysleksji.

Minie jeszcze zapewne trochę czasu, zanim opracowane zostaną skuteczne i zrównoważone podejścia terapeutyczne, powiedziała Müller-Axt w podcaście DW Science Unscripted. Kluczowe jest jednak to, że zlokalizowano już odpowiedni obszar w mózgu: – Myślę, że znaleźliśmy nowy cel w mózgu, który jest bezpośrednio powiązany z trudnościami w czytaniu w dysleksji. A jeśli wycelujemy w ten obszar i zmodulujemy jego aktywność, może to faktycznie pomóc tym ludziom w przyszłości.

Źródła: 

Uniwersytet Techniczny w Dreźnie

Federalne Zrzeszenie Dysleksji i Dyskalkulii