Duet Tusk-Mogherini. Dwa portrety

Donald Tusk jest raczej pragmatykiem niż wizjonerem. To czasami sprawiało, że miał problemy w polityce wewnętrznej w kraju, ale przemawiało to raczej na jego korzyść na arenie międzynarodowej i stąd miał tak dobre karty w wyścigu do fotela szefa Rady Europejskiej.

Liberalno-konserwatywny Tusk jest już prawie od siedmiu lat premierem polskiego rządu i przez dłuższy czas zapewniał, że nie interesuje go przeprowadzka do Brukseli. Już w roku 2012 był czołowym kandydatem Europejskiej Partii Ludowej na stanowisko szefa Komisji Europejskiej, ale grzecznie podziękował, czym utorował drogę Jean-Claude Junckerowi.

Bardziej interesowała go kariera w Polsce, gdzie był nadzieją liberalno-konserwatywnej Platformy Obywatelskiej (PO). Ale poparcie dla jego polityki już dawno osłabło, wszelkie "afery taśmowe" poważnie nadszarpnęły reputację PO, w sondażach popularności polityków jego krzywa dalej leci w dół.

Ucieczka do przodu czyli do Brukseli

W ostatnich wyborach do Parlamentu Europejskiego PO udało się co prawda jeszcze pokonać narodowo-konserwatywą partię Prawo i Sprawiedliwość (PiS), ale ta zawiązała przymierze z innymi partiami prawego skrzydła, co sprawia, że następna porażka PO już jest właściwie na horyzoncie. Według ostatnich sondaży prawicowy sojusz PiS-u może liczyć na poparcie wyższe o 11 procent niż poparcie elektoratu dla PO. Czyli w jesiennych wyborach samorządowych rządząca wraz z Polskim Stronnictwem Ludowym Platforma Obywatelska musi drżeć o wynik.

Do wyborów parlamentarnych w 2015 r. ciężko będzie PO odbudować zaufanie i wypolerować image. Dla Donalda Tuska przejęcie stanowiska prezydenta Rady Europejskiej jest więc jakby ucieczką do przodu. Jest to drugie co do ważności, po szefie KE, stanowisko w Unii, czyli propozycja, której tak szybko się nie odrzuca.

Donald Tusk jest z wykształcenia historykiem, wychował się na Wybrzeżu, bardzo dobrze mówi po niemiecku i ma dobre relacje z Berlinem, a szczególnie z kanclerz Angelą Merkel. Jego słabym punktem jest słaba znajomość języka angielskiego, co jednak UE mu wybaczyła. Przeważyło to, że ma bardzo zdystansowany stosunek do Rosji, co oceniano jako korzystną przeciwwagę wobec zbyt prorosyjskiej Federiki Mogherini, która przejęła urząd Wysokiej Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa.

Nikt w nią nie wierzył, oprócz premiera Renziego

Federica Mogherini ma być kuracją odmładzającą dla unijnej dyplomacji. Przez wiele miesięcy przed wyborem stawiano na tę 41-letnią włoską socjaldemokratkę, która przejmuje teraz schedę po baronowej Catherine Ashton. Krytycy mieli więc dużo czasu, by zebrać przeciwko niej amunicję: że jest zbyt przyjazna Rosji, zarzucały jej przede wszystkim kraje członkowskie z Europy Wschodniej. A poza tym - argumentowano - brak jej dyplomatycznego doświadczenia.

Faktycznie była ona drugą co do młodego wieku minister spraw zagranicznych Włoch i funkcję tę pełni dopiero od lutego 2014. Ale polityka zagraniczna była jej pasją już od najwcześniejszych lat. Ma znakomite relacje z amerykańskimi demokratami, jest zaufaną osobą premiera Włoch Matteo Renziego, który absolutnie nie chciał zrezygnować z jej kandydatury. Na zarzut, że jest zbyt młoda, ma zwyczaj odpowiadać: "Zmiany pokoleń nie da się pogodzić z 40-letnim doświadczeniem".

Socjaldemokratyczny przewodniczący Parlamentu Europejskiego Martin Schulz skwitował ten argument słowami: "Być młodym to żadna hańba, a wiek nie jest żadną zasługą".

Kraje członkowskie UE z Europy Wschodniej obawiały się, że Mogherini mogłaby osłabić pozycję wyjściową UE w pertraktacjach ws. Ukrainy. Włochy nie chciałyby bowiem zadzierać zbytnio z Rosją, bo są skazane na import rosyjskich surowców energetycznych. Ale teraz jest nadzieja, że Tusk potrafi to skompensować.

Urodzona w Rzymie Mogherini ma dwie córki, kocha podróże i płynnie posługuje się czterema językami. Ma opinię stanowczej, niezawodnej i skromnej.

rtr, dpa / Małgorzata Matzke