Demencja. Niezwykłe efekty muzykoterapii

„Alive Inside” („Wewnętrzne życie”) – ten głośny film dokumentalny pokazuje, co muzyka może wydobyć z osób cierpiących na demencję. – Nic nie pamiętam – mówi 90-letnia kobieta zapytana o to, jak wyglądało jej życie. – Tak wiele zapomniałam. Przykro mi.

Ale zaledwie chwilę później zaczyna opowiadać; dzieli się wspomnieniami i historiami. Ma na uszach słuchawki i słucha muzyki Louisa Armstronga. To wzruszająca scena.

Lepsze zdolności poznawcze, mniej lęku i depresji

Moc muzyki w leczeniu choroby Alzheimera i innych, podobnych zaburzeń została naukowo udowodniona. „Wykazano, że muzykoterapia może poprawić zdolności poznawcze u osób z demencją” – pisali w 2020 roku badacze, zgłębiający problem przez osiem lat.

U chorych natychmiast po takiej sesji poprawiła się także postrzegana jakość życia oraz uległa złagodzeniu długotrwała depresja. Najbardziej efektywne było słuchanie muzyki, ale według analiz pomaga również śpiewanie.

W tym roku inny zespół badaczy skupił się wyłącznie na chorobie Alzheimera. Wyniki wskazały, że leczenie muzykoterapią poprawia stan pacjentów z tą chorobą – ich ogólną wydajność mózgu, mowę, orientację i pamięć.

Według kolejnego badania muzykoterapia może również pomóc w zwalczaniu wewnętrznego niepokoju osób z demencją. Zespół naukowców przeanalizował dwanaście specjalistycznych artykułów na ten temat i przedstawił je w fachowym czasopiśmie „Frontiers of Psychology”.

Warsztaty z muzykami-amatorami

Wyniki tych badań są wykorzystywane w praktyce, na przykład w towarzystwie muzycznym Nordbayerischer Musikbund (NBMB). W ramach projektu „A song for you” organizuje ono specjalne koncerty, w których uczestniczą osoby cierpiące na demencję.

– Podczas naszych koncertów na widowni były osoby, które zdawały się już na nic nie reagować. A jednak śpiewały piosenki znane z dzieciństwa oraz kolędy, i nagle potrafiły wypowiedzieć słowa tych utworów. To naprawdę fascynujące – opowiada Ulrike, która regularnie występuje w ośrodkach dla seniorów ze swoim amatorskim zespołem.

Muzycy-hobbyści mogą również uczestniczyć w warsztatach towarzystwa NBMB, z siedzibą w Unterpleichfeld niedaleko Wuerzburga, jeśli chcą zaprezentować swoją muzykę w ośrodkach opieki. Wraz z Uniwersytetem Nauk Stosowanych w Wuerzburgu-Schweinfurcie towarzystwo to opracowało również wprowadzenie do odpowiednich programów muzyki cyfrowej.

Jak jeszcze walczyć z demencją?

Liczba osób cierpiących na demencję rośnie na całym świecie. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) szacuje, że na demencję cierpi obecnie prawie 55 mln osób; liczba takich osób wzrośnie do 78 mln do 2030 roku i do 139 mln w 2050 roku.

Chociaż demencja uchodzi za chorobę ludzi w podeszłym wieku, nie dotyka ona wyłącznie osób starszych. Według WHO choroba ta dotyka dziewięć procent osób, które jeszcze nie ukończyły 65 lat. Podczas gdy demencja była uważana dawniej za chorobę niemal nieuniknioną w wielu przypadkach, obecnie istnieje coraz więcej dowodów na to, że można często jej zapobiec lub przynajmniej opóźniać jej wystąpienie.

Czynnikami ryzyka są mała aktywność fizyczna, otyłość i cukrzyca, palenie tytoniu i spożywanie alkoholu, wysokie ciśnienie krwi, a także izolacja społeczna, depresja, niski poziom wykształcenia, urazy mózgu, utrata słuchu i zanieczyszczenie powietrza.

Naukowe gremium Lancet Commission on Dementia ostatnio wywołało poruszenie swoją nową oceną sytuacji. Zdaniem tego międzynarodowego zespołu badaczy 45 procentom wszystkich przypadków demencji można zapobiec lub przynajmniej je opóźnić. Oprócz wymienionych dwunastu czynników ryzyka, którym można zapobiec, komisja wskazała na dwa dodatkowe sposoby walki z demencją. Chodzi tu o leczenie zbliżającej się utraty wzroku i wysokiego poziomu cholesterolu.

Światowy Dzień Choroby Alzheimera

Demencja to ogólny termin odnoszący się do kilka chorób, które mogą wpływać na pamięć, zdolności poznawcze i zachowanie. Choroba Alzheimera jest najbardziej rozpowszechnioną formą i – jak informuje WHO – stanowi ona od 60 do 70 procent wszystkich przypadków. Światowy Dzień Choroby Alzheimera, obchodzony 21 września, ma na celu zwrócenie uwagi na potrzeby osób cierpiących na tę chorobę.

Według Niemieckiego Towarzystwa Alzheimerowskiego, z siedzibą w Berlinie, w Niemczech żyje 1,8 mln osób cierpiących na demencję. „Nawet jeśli wyleczenie tej choroby nie jest obecnie możliwe, pacjentom i ich krewnym można pomóc poprzez leczenie, doradztwo, wsparcie społeczne, opiekę ekspertów i wiele innych działań” – twierdzą działacze tej organizacji. Ich zdaniem „muzyka jest najlepszym sposobem na poprawę jakości życia osób cierpiących na demencję”.

(DPA/jak)

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!