Што е тоа приватност?

„Фејсбук е еволуирана форма на Големиот брат“. Оваа теза не припаѓа на некој постар интелектуалец или медиумски критичар, туку на уметникот Едгар Лецијевски. Тој е еден од триесеттината уметници чии дела моментно се изложени во галеријата „Шрин“ во Франкфурт, на изложбата со наслов „Приватно“. Изложбата ја покренува темата: Како современите медиуми влијаат на луѓето и кои се предностите и ризиците за секој поединец кој својата приватност ја споделува со јавноста?

Лецијевски на изложбата се претставува со три фотографии на кои се претставени „пикселирани“ луѓе во Њујорк. Идејата за ова му се јавила пред неколку години кога во Њујорк за прв пат се соочил со „Стрит вју“ платформата на Гугл.

Во неговата земја во тоа време не постоела таква технологија. За него луѓето на фотографијата претставуваат ликови од 21-от век.

„Вработените од Гугл ги направиле овие лица непрепознатливи со цел да ја заштитат нивната приватност. Ликовите се ’заматени’ и сведени на проектирана површина“, вели Лецијевски.

Изложување пред јавноста

„Уметниците секогаш се занимавале со своите внатрешни чувства“, вели директорот на галеријата „Ширн“ Мак Холајн. Тој смета дека приватноста гледана низ призмата на уметноста не е воопшто нов концепт. Автопортретите и пишувањето за себе имаат долга традиција дури и надвор од светот на уметноста.

Она што е ново и со кое всушност се бави оваа изложба, е како приватноста се третира од страна на поширокото општество. Социјалните мрежи како Фејсбук и интернет - каналите предводени од Јутјуб, овозможуваат секој да го прикаже својот интимен живот на секого и во секое време. Ваквиот тренд, се разбира, е особено атрактивен за уметниците.

„Се разбира дека сите се радуваме на големиот број нови технички можности кои ни стојат на располагање“, вели кустосот на изложбата Мартина Вајнхарт. Никој не сака да се врати 50 години наназад. Од друга страна, треба секогаш да се има предвид дека станува збор за две спротивставени слики. „Кога веќе не сме господари на нашите слики, на нашиот приватен живот, кога сме прикажани во ситуации кои не се убави и тоа во јавност, тогаш мора да се сфати дека се работи за две спротивставени слики“. Оттаму секој е одговорен за своето однесување не само во реалниот, туку и во виртуелниот свет.

Приватноста се случува зад затворени врати

Кустосот Мартина Вајнхарт говори и за терминот „електронска самотија“ што опфаќа голем број на луѓе кои едноставно не можат да се одвојат од своите мобилни телефони.

Како да се заштитиме себеси во џунглата од социјални мрежи и современи медиуми? Вајнхарт објаснува: „Приватното прикажување во јавноста е секогаш инсценирано. Секоја слика е инсценирана. Така било со Енди Ворхол во 60-тите години на минатиот век. Така е и сега. Вистинскиот приватен живот се’ уште се случува зад затворени врати, кога сите камери и телефони се исклучени“.