1. Прескокни до содржината
  2. Прескокни до главната навигација
  3. Кон други страници на DW

Четврт век затвор за Јадранко Прлиќ

ЕМФ/бета29 мај 2013

Хашкиот трибунал го осуди поранешниот лидер на Хрватите во БиХ Јадранко Прлиќ на 25 години затвор поради злосторства врз муслиманите во периодот од 1993-94 год. Петмина други обвинети добија казни затвор од 10 до 20 год.

https://p.dw.com/p/18g8b
Фотографија: picture-alliance/dpa

Судијата претседавач Жан-Клод Антонети изјави дека е утврдено оти злосторствата се сторени во рамки на здружено злосторничко дејствување чија цел била воспоставување „хрватски ентитет, делумно во границите на Хрватска бановина од 1939 година“ преку насилно и трајно протерување на муслиманското население од осум општини во Босна и Херцеговина.

Целта на создавање на тој ентитет - Хрватска Република Херцег-Босна (ХРХБ) - бил „повторно обединување на хрватскиот народ“, се вели во пресудата и се додава дека било предвидено „или обединување со Хрватска во случај на распад на БиХ“ или „останување во БиХ со тесни врски со Хрватска“. Тоа обвинителите со нарекоа воспоставување „Голема Хрватска“.

Судот во Хаг пресуди дека во осмислување на тој злосторнички потфат учествувал тогашниот претседател на Хрватска Фрањо Туѓман, а во БиХ, покрај Хрватскиот совет за одбрана (ХВО), го остварувале формациите на босанските Хрвати и војската на Република Хрватска. Властите на Хрватска, според пресудата, „имале општа контрола над властите на ХРХБ“. Прлиќ во време на злосторствата бил премиер на самопрогласената ХРХБ.

Jadranko Prlic Kroate aus Herzegowina Haager Tribunal Archiv 2004
Јадранко Прлиќ бил премиер на самопрогласената ХРХБФотографија: Hrvoje Polan/AFP/Getty Images

Министерот за одбрана на ХРХБ Бруно Стојиќ и началникот на Главниот штаб на ХВО Слободан Праљак, како и заменикот командант на ХВО Миливој Петковиќ се осудени на по 20 години затвор, додека Валентин Чориќ, командант на воената полиција на ХВО доби 16 години затвор. Десет години затвор добија претседателот на Комисијата за размена на заробеници на ХРХБ Берислав Пушиќ.

Сите се прогласени за виновни за кампањата на прогон на муслиманите од осум општини во западна Херцеговина и источна Босна од пролетта 1993 до пролетта 1994 година, која вклучувала убиства, силувања, депоратции, нечовечно постапување, противправно затворање, нехумани дела, уништување и одземање имот, безобѕирно уништување населби и културни и верски објекти, принудна работа и противправно тероризирање цивили. Овие злодела, оквалификувани како злосторства против човештвото, кршење на законите и обичаите на војување и тешки повреди на Женевската конвенција, биле сторени на територија на општините Мостар, Чапљина, Љубушки, Прозор, Столац, Вареш, Горњи Вакуф и Јабланица.