Кревка надеж за босанска пролет

Корумпирани и некомпетентни политичари, огромна невработеност, сиромаштија, лошо раководење со економијата, политички ќорсокак. Партии кои државата и нејзините граѓани бесрамно ги изземаат. Надуена и неефикасна државна бирократија. Непотизам во најлоша форма. Притоа, кај граѓаните постои бесперспективност, гнев и неверојатна фрустрација. Речиси 20 години ова се клучните зборови кои толку грубо, но соодветно ја опишуваат состојбата во Босна и Херцеговина.

Сепак, населението на оваа мала балканска земја на изборите секогаш одново ги избира истите партии. Овие избори, благодарение на енергичната поддршка на меѓународната заедница, демократски и организациски беа речиси беспрекорни.

Поделби и владеење

Корумпираните политичари, против кои се протестира со денови, се сепак демократски избрани. Недостатокот на демократска култура, наивноста или класичното политичко лудило на граѓаните во Босна и Херцеговина се само соодветно објаснување на оваа апсурдна ситуација. Политичарите-националисти од сите народни групи во земјата имаат моќно оружје во рацете од крајот на војната, а тоа е и докажано средство со кое гласачите се прават глупаво гласачко стадо - таканаречената етничка карта.

Тие создаваат стравови и предрасуди за останатите етнички групи. Притоа сопствената етничка група секогаш се претставува како маргинализирана, чија егзистенција е загрозена и дека таа е жртва во секоја смисла. Потоа сопствената партија со помош на, во секој случај етнополитички водените медиуми, се претставува како спасител на нацијата, како некој кој гарантира за политичкото преживување и како единствен вистински борец за националните интереси. Притоа, босанско-херцеговскиот гласач заборава да размисли зошто нему економски му е толку лошо. Нему не му текнува да праша за корупцијата и социјалната нееднаквост. Како би можел да го прави тоа, кога станува збор за значајни работи од националниот интерес?! А, партиите прават се’ тоа така и да остане. Еден етнички поделен народ полесно се става под контрола.

Националистичка контраофанзива

Но, социјалните немири во минатите денови ја надминаа оваа логика на националистите. Мизерната економска ситуација не е поврзана со етничката припадност, па во Босна и Херцеговина се протестира преку етничките граници. Овој факт ги вознемири владејачките етнополитички партии на Босанците, Србите и Хрватите во Босна и Херцеговина. Затоа тие повторно посегнуваат по старото оружје и ја вадат својата карта - етничката. Милорад Додик, претседателот на Република Српска - делот од земјата кој е со доминантно српско население, се обидува на протестите да им даде етнички печат. Тој смета дека Босна и Херцеговина не може да функционира како држава и тој нема да толерира никакви обиди за дестабилизација на Република Српска.

Скандалозните случаи со корупција во сопствените редови и мизерната економска состојба во Република Српска, Додик и неговата медиумска артилерија ги поврзуваат со хајка против целината на Република Српска. Политичките противници и потенцијалните демонстранти веднаш се прогласуваат за предавници и противници на српската автономија во Босна и Херцеговина.

Барања до меѓународната заедница

Слично реагираат и функционерите во националистичките партии на босанските Хрвати. Тие со денови се обидуваат протестите етнички да ги поделат и да укажат дека протестниот бран е инструментализиран од Бошњаците, значи муслиманите кои живеат во Босна и Херцеговина, со цел да се скратат правата на Хрватите. Корумпираната елита на босанските националисти, пак, ги нарече демонстрантите хулигани и ограбувачи. Вистинската причина за гневот на граѓаните и од нив се прикрива.

За жал, и 20 години по крајот на војната, граѓаните на Босна и Херцеговина и натаму не се имуни на вакви националистичко-популистички подбуцнувачки кампањи. Затоа, надежта за една босанска пролет е на нестабилни нозе.