1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

۹ مه ۱۸۰۵: قلمی تيزتر از تيغ جراحی

اسکندر آبادی۱۳۹۵ اردیبهشت ۲۰, دوشنبه

۹ مه ۱۸۰۵: ۲۱۱ سال پيش در چنين روزی فريدريش شيلر در شهر وايمار درگذشت. همه روزه در این بخش یکی از شخصیت‌ها یا رویدادهای مهم سیاسی، اجتماعی یا فرهنگی آلمان را معرفی می‌کنیم.

https://p.dw.com/p/1IjxU
عکس: picture-alliance/dpa

فريدريش شيلر در شهرک مارباخ (Marbach) در كنار رود نكار (Neckar) در جنوب آلمان زاده شد. پدرش پزشک و افسر ارتش بود و می‌خواست كه فرزندش كشيش بشود اما والی خودكامه ايالت بادن - وورتمبرگ (Baden-Württemberg) خود برای شاگردان مدرسه نظامی كه شيلر در آن درس می‌خواند، تصميم می‌گرفت و برای فريدريش جوان رشته حقوق را انتخاب كرد.

فريدريش شيلر (Friedrich Schiller) سرانجام پس از پايان تحصیل در این رشته، پزشكی هم خواند و مدتی كار پدر را ادامه داد اما طبع لطيف او كه در خانواده و مدرسه مزه تلخ خودكامگی و نظامی‌گری را چشيده بود او را به سوی شعر و ادبيات كشاند.

در ۲۱ سالگی نمايشنامه "راهزنان" را نوشت كه به عنوان بانگ هشدار به خودكامگان در آستانه انقلاب كبير فرانسه در تاريخ ادبيات آلمان ثبت شده است.

پتر آندره آلت كه به تازگی زندگی‌نامه مفصل شيلر را تدوين كرده قلم او را تيزترین تيغ جراحی‌اش می‌داند.

آلمان در زمان شيلر به صورت ملوک الطوايفی اداره می‌شد و شيلر به آسانی توانست از ايالت خود بگريزد و به عنوان يكی از نخستين سرايندگانی ثبت شود كه درآمدشان تنها از راه حرفه نوشتن به دست می‌آمد.

سروده‌ها و نمايشنامه‌های شيلر كه در كنار سويه‌های هيجان انگيز جنايی يكپارچه شعارهای آزادی، برابری و برادری را سر می‌دهند، هم اكنون نيز زبانزد مردم آلمان هستند و پيوسته در سراسر جهان در صحنه ‌ای تئاتر اجرا می‌شوند.

"ترانه شادی" يكی از سروده‌های او كه متن پايانی آهنگ سمفونی نهم بتهوون هم هست، به عنوان سرود رسمی اتحاديه اروپا انتخاب شده است:

"ای شادمانی، ای فروغ، ای دختر هفت آسمان
گشتيم مست از شعله‌ات، تا بارگاهِ تو روان
جادوی تو هرچه جدايی‌هاست همسر می‌كند
پرواز تو مردم همه يكسر برادر می‌كند"

گفتنی است كه آثار شيلر از نخستين كتاب‌هايی است كه از زبان‌های اروپايی به زبان فارسی ترجمه شده‌اند. فريدريش شيلر در ۴۶ سالگی در شرق آلمان درگذشت.