1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

۲۸ اوت ۱۷۴۸: زنی بالاتر از جنسيت

اسکندر آبادی۱۳۹۵ شهریور ۷, یکشنبه

۲۸ اوت ۱۷۴۸: ۲۶۸ سال پيش در چنين روزی آماليه فُن گاليتسين در برلين زاده شد. همنشينی با بزرگان علم و هنر او را تا آنجا پیش برد که در محفل‌های اشراف به عنوان "زنی كه جنسيتش معلوم نيست" مشهور شده بود.

https://p.dw.com/p/1JoAa
عکس: Imago/imagebroker

پدر آماليه فُن گاليتسين Amalie von Gallitzin از نجیب‌زادگان و واليان شرق آلمان بود و دخترش را برای تحصيل و آماده شدن به قصد ازدواج با يک نجيب‌زاده به يكی از صومعه‌های برلين سپرد. اما آماليه دختر پرشوری بود كه تربيت معمول زنان روزگار خود را برنمی‌تابيد و با وجود مخالفت پدر و مادر و سپس درباریان برلين كه زيستگاهش بود، به آموزش رياضيات، فيزيک، زبان‌های باستان و فلسفه پرداخت.

۲۰ ساله بود كه نجيب‌زاده‌ای به نام ديميتری گاليتسين، تنها درباری‌‌ای كه برايش تفاهم داشت از او خواستگاری كرد. آماليه به خيال نجات از زندگی در دربار و استقلال بيشتر به اين پيوند تن داد ولی، به گونه‌ای كه در خاطرات خود نوشته، جز عذاب چيزی نصيبش نشد. هرچند همسر او انسان ملايم و بردباری بود اما آماليه می‌نويسد كه از روابط جنسی بيزار بوده و مردان را "حيوانات گوشت‌خوار" می‌دانسته است.

با اين همه آماليه شش سال با همسرش ساخت و دو فرزند به دنيا آورد ولی پس از آن همه وقتش را صرف تربيت پسر و دخترش و همچنين آموزش و همنشينی با بزرگان علم و هنر كرد تا جايی كه در محفل‌های اشراف به عنوان "زنی كه جنسيتش معلوم نيست" مشهور شد.

۲۵ ساله بود كه با فيلسوف و دانشنامه‌نويس بلندآوازه فرانسوی، دنی ديدرو آشنا شد و از او دانش بسيار آموخت.

در بخشی از خاطراتش می‌نويسد: «هر دانش يا زبان تازه‌ای كه ياد می‌گيرم يا هر كتاب تازه، صرف نظر از اينكه در باره چه موضوعی باشد، درد گزنده‌ای در من ايجاد می‌كند، گويی ندا می‌دهد كه حتما بايد آموخت.»

آماليه فُن گاليتسين دختر و پسرش را هم‌تراز يكديگر تدريس می‌كرد و به آنها بسيار سخت می‌گرفت.

۳۲ ساله بود كه با فرزندانش به شهر مونستر در شمال غربی آلمان رفت و به بهانه آن دو برای خودش هم معلم سرخانه گرفت و پس از چندی يک محفل فرهنگی در خانه خود تأسيس كرد كه محل رفت و آمد فيلسوفان شهر شده بود.

از آماليه فن گاليتسين كتابی باقی نمانده اما خاطرات و نامه‌نگاری او با بزرگان فرهنگ آلمان از جمله گوته، انسان فرهيخته و روشنفكری را به خواننده می‌نماياند.

آماليه فُن گاليتسين در ۵۸ سالگی در مونستر درگذشت.