1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

۱۱ ژوئن ۱۸۴۲: تاجر سرمای مفید

اسکندر آبادی۱۳۹۵ خرداد ۲۲, شنبه

۱۱ ژوئن ۱۸۴۲: ۱۷۴ سال پیش در چنین روزی کارل فن لینده در برندورف در جنوب آلمان زاده شد.

https://p.dw.com/p/1J1zt
Carl von Linde Pionier der Kältetechnik und Erfinder des Kühlschranks
عکس: picture-alliance/maxppp

پدرش کوشید که کارل فن لینده (Carl von Linde) حرفه کشیشی او را ادامه دهد اما کارل به دانش‌های تجربی به ویژه شغل مهندسی صنایع علاقه داشت و در زوریخ برای خواندن این رشته به دانشگاه رفت. اما رئیس دانشگاه او را به خاطر دعوت دانشجویان به شورش علیه او اخراج کرد.

با این حال کارل لینده به عنوان مهندسی سختکوش از استادان خود توصیه‌نامه‌های خوبی داشت که به او در معرفی اکتشاف‌ها و پیشنهادهایش یاری رساندند به طوری که در ۲۶ سالگی دانشکده صنعتی مونیخ او را به عنوان استاد رشته مکانیک استخدام کرد.

۳۷ ساله بود که دانشگاه را رها کرد و دستگاه خنک‌کننده‌ای بر اساس روش موسوم به "فشار و تراکم" ساخت. تا آن زمان دستگاه‌های خنک‌کننده از روش دیگری استفاده می‌کردند که گرچه بی‌صدا بود ولی روش کارل لینده کارآمدتر بود و به این خاطر امروز هم از همین روش برای خنک کردن استفاده می‌شود. ‌

اگر سر شیشه اسپرِی را هنگام خارج شدن گاز از آن دست بزنید، متوجه می‌شوید که سرد است چون گازی که زیر فشار به مایع تبدیل می‌شود به هنگام بیرون جستن و رها شدن به نیرویی نیاز دارد که آن را با جذب حرارت و دفع سرما به پیرامون (سر شیشه) می‌آورد.

لینده با استفاده از این خاصیت و بهره‌گیری از گاز آمونیاک و ایجاد یک دور تسلسل یعنی تکرار این خاصیت، دستگاه خنک‌کننده‌ای ساخت که در کم‌ترین مدت شرکت او را به بزرگترین شرکت مولد دستگاه‌های خنک‌کننده از جمله یخچال‌ها تبدیل کرد.

۴۷ ساله بود که به دانشگاه بازگشت و در پژوهش‌های بعدی خود روش‌هایی برای مایع‌سازی گازها و ایجاد دماهای بسیار پایین پیشنهاد کرد که به مراتب در صنعت و پژوهش از دستگاه‌های خنک‌کننده او مهم‌تر بودند.

کارل فن لینده در ۹۲ سالگی در مونیخ درگذشت.