گزارش تصویری: اسرائیلیهای موفق ایرانیتبار
گرچه مهاجرت یهودیان ایرانیتبار به اسرائیل سابقه طولانی دارد اما بسیاری از آنها ریشههای خود را فراموش نکردهاند. با دستچینی از اسرائیلیهای موفق ایرانیتبار در این گزارش تصویری آشنا شوید:
سابقه مهاجرت
براساس منابع تاریخی یهودیان از ۷۲۷ سال قبل از میلاد مسیح در ایران زندگی میکردهاند. تاریخ مهاجرت یهودیان به قبل از تشکیل دولت اسرائیل برمیگردد و در سال ۱۸۱۵ میلادی یهودیانی از شیراز با کاروان عازم اورشلیم (بیتالمقدس) شدند.
مهاجرت بزرگ یهودیان
اولین دور مهاجرت بزرگ یهودیان در سال ۱۹۵۲ و پس از تشکیل دولت اسرائیل صورت گرفت که بیش از ۳۰ هزار نفر از یهودیان ایرانی به این کشور مهاجرت کردند.
مهاجرت پس از انقلاب اسلامی
دور دوم مهاجرت بزرگ یهودیان ایرانی به اسرائیل پس از وقوع انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ (۱۹۷۹) صورت گرفت. شمار این مهاجران بین ۱۰ تا ۱۵ هزار نفر تخمین زده میشود. گرچه فرزندان بسیاری از ایرانیان یهودی مهاجرت کرده به اسرائیل فارسی را به سختی صحبت میکنند، اما هنوز هم برخی از آداب و رسوم و جشنها و اعیاد همچون عید نوروز را (عکس) گرامی میدارند.
موشه کاتساو (موسی قصاب)
زاده ۱۹۴۵ در یزد، ایران. او هشتمین رئیس جمهوری اسرائیل بود که از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۷ این مقام را بر عهده داشت. کاتساو به همراه خانوادهاش در سال ۱۹۵۱ به اسرائیل مهاجرت کرد او فارغ التحصیل از دانشگاه عبری اورشلیم است. در میان مهاجران ایرانی، کاتساو اولین فردی است که به بالاترین مقام سیاسی کشور دیگری دست یافته است.
شائول موفاز (شهرام مفضض زاده)
او متولد تهران است و اصلیتی اصفهانی دارد. در سال ۱۹۵۷ به همراه خانوادهاش به اسرائیل مهاجرت کرد. موفاز در سال ۱۹۶۶ به عضویت نیروهای دفاعی اسرائیل درآمد، در جنگ شش روزه، جنگ یوم کیپور، جنگ لبنان(۱۹۸۲) و عملیات "انتبی" شرکت داشت. در سال ۱۹۹۴ به مقام سرلشگری رسید. او معاون، نخستوزیر و وزیر راه و ترابری و رئیس سابق ستاد کل فرماندهی و عملیات ارتش اسرائیل و وزیر سابق دفاع اسرائیل بوده است.
ریتا جهانفروز
خواننده و هنرپیشهٔ ایرانی تبار اسرائیلی است. ریتا در ۲۴ مارس ۱۹۶۲ در تهران متولد شد و در سال ۱۹۷۰ به همراه خانوادهاش به اسرائیل مهاجرت کرد. در مسابقه آواز یوروویژن ۱۹۹۰ نمایندهٔ اسرائیل بود. او در کنسرت سال ۲۰۱۳ در سازمان ملل شعر "بنی آدم" از سعدی را به سه زبان انگلیسی، عبری و فارسی اجرا کرد.
آریه لوین
او در یک خانواده یهودی روسی در تهران در سال ۱۹۳۰ متولد شد، تحصیلات ابتدایی را در مدرسه یهودی و تحصیلات دبیرستان خود را در دبیرستان آمریکایی به پایان برد. در سال ۱۹۵۰ به اسرائیل مهاجرت کرد و بعداً در دانشگاه عبری اورشلیم به تحصیل علوم سیاسی پرداخت. او در سال ۱۹۶۲ در وزارت امور خارجه اسرائیل در بخش مسائل ایران و شمال آفریقا استخدام شد. لوین سفیر اسرائیل در آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی بوده است.
ایبی ناتان
ایبی ناتان (با پیراهن سفید در قسمت بالای عکس) متولد ۲۹ آوریل سال ۱۹۲۷ در آبادان بود. او از فعالان جنش صلح در اسرائیل او از هواداران مذاکره با فلسطینیان بود که بارها برای اعتراض به سیاستهای اسرائیل دست به اعتصاب غذا زد. ایبی ناتان از پایه گذاران رادیوی صدای صلح بود و در سال ۲۰۰۸ در تل آویو درگذشت.
میخاییل بن-آری
او از والدینی ایرانی افغانی در سال ۱۹۶۳ متولد شده است. بن آری (نفر وسط در عکس) از یهودیان ارتدکس، سیاستمدار و تاریخ نگار اسرائیلی است.
نیتسانا دارشان-لیتنر
والدینش از یهودیان ایرانی ساکن روستایی در حاشیهی شیراز بودند که در ابتدای تأسیس اسرائیل به این کشورمهاجرت کردند. خانم دارشان-لیتنر وکیل، فعال حقوق بشر و بنیانگذار مرکز حقوقی شورات هدین در اسرائیل است.
دان حالوتس
او در سال ۱۹۴۷ از پدر و مادری ایرانی در تل آویو متولد شد. ۱۸مین فرمانده ستاد کل فرماندهی و عملیات ارتش اسرائیل و ژنرالی سهستاره است که درجه سپهبدی را دارا بود. ژنرال دان حالوتس، همچنین فرمانده سابق نیروی هوایی ارتش اسرائیل و از خلبانان نیروی هوایی اسرائیل بود.
منشه امیر (منوچهر ساچمهچی)
منشه امیر در سال ۱۹۴۰ در خانوادهای یهودی در تهران زاده شد. کار روزنامهنگاری را از سن ۱۷ سالگی در روزنامه کیهان تهران آغاز کرد و به مدت سه سال در آن روزنامه کار کرد. او پنج دهه در بخش فارسی رادیو اسرائیل فعالیت داشته و مدتی نیز مدیر بخش فارسی این رادیو بودهاست. منشه امیر سردبیری بخش فارسی وبگاه وزارت امور خارجه اسرائیل را نیز به عهده داشته است.
یوسف شیلواخ (پیروز یوسفیان)
او در سال ۱۹۴۱ در کردستان ایران به دنیا آمد و در ۹سالگی بههمراه خانوادهاش به اسرائیل رفت. او یکی از محبوبترین بازیگران تلویزیون اسرائیل بود و برنامه کمدی نیز داشت. شیلواخ در چند فیلم بینالمللی نیز ایفای نقش کرده است. او در سال ۲۰۱۱ بر اثر ابتلا به سرطان درگذشت.