گامی دیگر در جهت اعتمادسازی میان ناتو و روسیه
۱۳۹۵ اردیبهشت ۱, چهارشنبهشورای ناتو- روسیه برای اولین بار بعد از ژوئن ۲۰۱۴ نشست برگزار میکند. قرار است این نشست روز چهارشنبه (۲۰ آوریل/ ۳۱ فروردین) در بروکسل برپا شود و نمایندگان دو طرف با یکدیگر به گفتوگو بنشینند.
چندین ماه است که بر سر تشکیل این نشست بحثهایی در گرفته است. کشورهای اروپای شرقی بیش از همه در برابر این ابتکار عمل آلمان برای نزدیک کردن دو طرف مقاومت نشان دادهاند. آنها میگویند، تا زمانی که منازعات اوکراین حل نشده عادیسازی روابط معنایی نخواهد داشت.
آنها میگویند، تشکیل این نشست به روسیه این پیام را میدهد که اجازه انجام همه کاری را دارد.
بیشتر بخوانید: شورای ناتو- روسیه فعالیت خود را از سر میگیرد
اما آلمان حامی این رویکرد است که رشته گفتوگو با روسیه نباید قطع شود. بنا بر دیدگاه آلمان، بهویژه در اوضاع متشنج فعلی بیش از هر زمان دیگر نیاز به گفتوگو حس میشود.
خبرگزاری آلمان در گزارشی در این باره مینویسد، علت این که کشورهای شرق اروپا با وجود مخالفتهایشان حاضر به شرکت در این نشست شدهاند را باید بیش از همه در وعده ناتو به تجهیز این کشورها جستوجو کرد.
ناتو میخواهد در پاسخ به سیاست ولادیمیر پوتین، رئيسجمهور روسیه واحدهای بیشتری را عازم مناطق شرقی اروپا کند.
تنها آمریکا به عنوان یکی از اعضای ناتو وعده داده که ۴۲۰۰ سرباز، ۲۵۰ تانک به همراه تعدادی خمپارهانداز و خودروی رزمی عازم منطقه خواهد کرد.
امید به ثمربخشی گفتوگوها؟
اندکی پیش از موافقت با ادامه نشستهای شورای ناتو- روسیه در اوایل دسامبر ۲۰۱۵ روابط میان ترکیه و روسیه به شدت متشنج شد. ترکیه یک فروند جنگنده روسی را در مناطق مرزیاش با سوریه سرنگون کرد و روسیه به این واقعه به شدت واکنش نشان داد. این رویداد بیش از هر چیز دیگری امید به نتیجهبخشی گفتوگوهای شورای ناتو و روسیه را کاهش داد.
اینک آیا میتوان به این نشست در بروکسل امیدوار بود؟ خبرگزاری آلمان در گزارشی در این باره مینویسد، اگر بحثهایی که چند روز گذشته پیش از تشکیل نشست پشت درهای بسته جریان داشت علنی شود چشمانداز چندان روشنی از نتایج مذاکرات به دست نخواهد آمد.
بیشتر بخوانید: آمریکا واحدهای زرهی به اروپای شرقی گسیل میکند
روسیه غرب را متهم کرده که با مجهز ساختن اروپای شرقی مصالح ملی و امنیت این کشور را به خطر میاندازد.
الکساندر گروشکو، نماینده روسیه در ناتو به روزنامه آلمانی "دی ولت" گفته است: «وقتی ناتو به برنامههای هراسافکنانه و نظامی خود ادامه میدهد، من هیچ امکانی برای بهبود کیفی در مناسباتمان نمیبینم.»
موضع آلمان
در ناتو شدیدترین لحن نسبت به روسیه را آمریکا و ینس استولتنبرگ، دبیر کل این سازمان از خود نشان دادهاند.
این سیاستمدار نروژی به همراه ارتش آمریکا، روسیه را کمی پیش از نشست به داشتن رفتاری "غیر حرفهای" و "خطرناک" متهم کردهاند. آنها در این زمینه به نزدیک شدن یک فروند جنگنده روسی به کشتی جنگی آمریکا اشاره کردند که در ۷۰ کیلومتری پایگاه دریایی روسیه تردد میکرد.
بیشتر بخوانید: دیدار پوتین از کریمه در دومین سال الحاق آن به روسیه
با این اوصاف آیا نشست شورای ناتو-روسیه بیمعنی است؟ دست کم در دولت آلمان چنین برداشتی وجود ندارد.
فرانکوالتر اشتاینمایر، وزیر خارجه آلمان در اوایل هفته جاری در این باره گفت: «من خوشحالم که شورای ناتو-روسیه بار دیگر تشکیل جلسه میدهد.» او تشکیل این جلسه را در اساس اتفاقی ارزشمند تلقی کرده است.
اورسولا فون در لاین، وزیر دفاع آلمان نیز اظهارات مشابهی کرده است. برداشت او چنین است: «این یک قدم مثبت است که دو طرف بنشینند و با هم گفتوگو کنند.»
دبیر کل ناتو نیز با وجود اظهارات روشن خود علیه روسیه بارها بر اهمیت گفتوگو تأکید کرده است. او مذاکره را به هنگام بالا گرفتن تنشها مهم تلقی کرده و گفته است: «دیدار با روسها خوب است.»