پیروزی نتانیاهو و کارت‌های برنده و بازنده او

پیروزی نتانیاهو برخی را متعجب کرد و خیلی‌ها را خوشحال نکرد؛ فلسطینی‌ها، طرفداران صلح، دولت آمریکا و اسرائیلی‌هایی که از سیاست‌های او «خسته‌» شده‌اند. احزاب مخالف می‌گویند هنوز برای به چالش کشیدن این پیروزی مجالی هست.

اسحاق هرتزوگ، مهم​ترین رقیب نتانیاهو، در انتخابات گفته است که «هنوز هر چیزی ممکن است» آیا این یک خوش‌بینی بی اساس است یا واقعا برای اپوزیسیون رنگارنگ اسرائیل این شانش وجود دارد که دست به دست هم دهند و پیروزی اولیه نتانیاهو را به چالش بکشند؟

مئیر جاودانفر، کارشناس مسایل خاورمیانه ساکن تل‌آویو نسبت به این امکان که اسحاق هرتزوگ٬ رهبر «اتحادیه صهیونیستی» و مهم‌ترین رقیب نتانیاهو بتواند تغییری در وضع فعلی بدهد بدبین است. او به دویچه‌وله می‌گوید:« با این‌که حزب عرب‌ها از ۱۳ کرسی برخوردار است و از آقای هرتسوگ پشتیبانی خواهد کرد، به نظر می​آید که تشکیل دولت ائتلافی به رهبری وی بسیار دشوار خواهد بود.»

جاودانفر درعین حال تاکید می‌کند که ائتلاف گروه‌های راست‌گرا و ملی​گرا که حمایت خودشان را از نتانیاهو اعلام کرده​اند، قدرت و وزن بیشتری دارد و در مجموع به نظر می‌رسد که آن​ها از گروه‌های چپ​گرا بسیار منظم​تر و قوی​تر هستند.

ائتلاف بزرگ و یک تلاشی دیگر؟

نتانیاهو احتمالا باید پای یک ائتلاف بزرگ برود و برخی نیروهای راست میانه را نیز وارد بازی کند. مئیر جاودانفر معتقد است که نتانیاهو می‌تواند با ائتلافی از احزاب راست و حزب «کولانو» (یعنی همه​ی ما) که از ۱۰ کرسی برخوردار است، یک دولت ائتلافی تشکیل دهد. زیرا بدون این حزب قدرت تشکیل دولت جدیدی را نخواهد داشت. چنین ائتلافی البته مشکلات خودش را دارد.

جاودانفر می‌افزاید: «این احتمال وجود دارد که دولت ائتلافی بعد از یک یا دو سال دوباره متلاشی شود. چرا؟ چون همین حزب کولانو که یکی از ستون فقرات دولت جدید آقای نتانیاهو خواهد بود، رهبرش آقای موشه کهلون در حزب لیکود وزیر بود و از این حزب استعفا داد، چون نمی​توانست با نتانیاهو کار کند.»

علیرغم سخنان نتانیاهو در تحقیر اعراب اسراییلی، سیاست ضد صلح و در حالی که ظاهرا مردم از این سیاست خسته شده​اند و دولتی می​خواستند که به مشکلات داخلی توجه کند، بازهم او در انتخابات پیروز شد. چرا؟

مئیر جاودانفر معتقد است که احزاب چپ​گرا باید این پرسش را از خودشان بکنند. او می‌گوید که احزاب چپ​گرا بیشتر تمرکزشان روی این بود که با آقای نتانیاهو ضدیت بکنند ، به جای این‌که به مردم اسراییل آلترنیو دیگری برای زندگی بهتر را نشان دهند: «این تمرکز زیاده از حد در ضدیت با نتانیاهو باعث شد که مردم اسراییل، همان طور که می​بینیم، در این جناح به​عنوان عاملی که بتواند زندگی آن​ها را بهبود ببخشد امید چندانی نیابند.»

تاثیر پیروزی نتانیاهو بر امنیت منطقه

بنیامین نتانیاهو همواره سیاست‌های خود در قبال فلسطینی‌ها را با حفظ «امنیت اسرائیل» توجیه کرده است. اما سیاست​های تاکنونی او به رشد نیروهای افراطی در حماس و در میان فلسطینی​ها منجر شده است و تضعیف فلسطینی​ها هم خلاء بزرگی​ست در مقابله با تهدیدهای دولت اسلامی. مئیر جاودانفر معتقد است که پیروزی نتانیاهو باعث خواهد شد که امنیت اسراییل برعکس کاهش پیدا کند.

او می‌گوید: «آقای نتانیاهو قبل از انتخابات گفته بود که اگر او نخست وزیر بشود، هیچ وقت کشور فلسطینی به​وجود نخواهد آمد. این به نظر من اولا احتمال یک انتفاضه جدید را بالا برده، دوما مثل شهرک​سازی اسرائیل را منزوی​تر خواهد کرد. پس در مجموع با توجه به سیاست​هایی که آقای نتانیاهو می​خواهد اجرا کند یا ادامه دهد، کشور اسراییل تحت نخست​وزیری ایشان اتفاقا می​تواند ناامن​تر باشد.»

به باور جاودانفر رسیدن به صلح در منطقه را نیز با پیروزی نتانیاهو باید کاملا فراموش کرد.

شانس وتو نشدن قطعنامه شورای امنیت علیه اسرائیل

اما این پیروزی درست پس از یک سفر جنجال برانگیز به دست آمد. نخست وزیر اسرائیل با سخنرانی خود در کنگره آمریکا پا در کفش دولت اوباما کرد و حالا قاعدتا نباید انتظار استقبال زیادی از پیروزی​اش داشته باشد. یک نتیجه عملی می‌تواند به گفته مئیر جاودانفر این باشد که «اگر در آینده در شورای امنیت سازمان ملل متحد بخواهد علیه اسراییل قطعنامه صادر شود، آمریکائی‌ها از قدرت وتوی خود استفاده نخواهند کرد.»

او می‌گوید: «در تاریخ معاصر روابط اسرائيل هرگز به‌اندازه امروز با دولت آمریکا بد نبوده است. اختلاف داشتیم، ولی این اختلافات را معمولا دولت​های اسراییلی پشت درهای بسته سعی می​کردند حل کنند، نه جلوی کنگره مردم آمریکا. متاسفانه این غیرمترقبه نیست که روابط اسراییل با امریکا بدتر شود و امریکا پشتیبانی سیاسی خودش را از اسراییل کمتر کند.»

او در عین حال معتقد است که این پیروزی تاثیری در رسیدن غرب به یک توافق هسته​ای با ایران نخواهد داشت.:«اگر آقای اوباما بتواند به یک توافق برسد که امکان دسترسی ایران به بمب اتمی را به تاخیر بیاندازد و ما ضمانت داشته باشیم، به نظر من دولت اسراییل قدرت جلوگیری از این توافق را نخواهد داشت.»