پایان انتخابات مجلس در پاکستان
۱۳۸۶ بهمن ۲۹, دوشنبه
بر اساس گزارش دولت پاکستان، انتخابات ”به‌طور کلی در آرامش“ و بدون هیچ‌گونه حمله‌ی تروریستی به پایان رسید. حمید نواز، وزیر کشور پاکستان، در مصاحبه به خبرگزاری آلمان در اسلام گفت: «هیچ‌گونه عملیات انتحاری از ایالت مرزی شمال‌غرب یا بخش‌های دیگر کشور گزارش نشده است» .
در برخی از حوزه‌های انتخاباتی نیز درگیری‌هایی به‌وجود آمده است که از نظر نواز در انتخابات پاکستان ”طبیعی“ است. در این درگیری‌ها دست‌کم بیست نفر کشته شده‌اند که البته هنوزآمار دقیق آن اعلام نشده است.
هم‌چنین در ایالت مرزی شمال‌غرب، نه نفر از مأموران برگزاری انتخابات ربوده شده بودند که ساعتی بعد آزاد شدند. در این انتخابات بیش از ۸۰ هزار نیروی نظامی در کنار پلیس، وظیفه‌ی تأمین امنیت رأی‌دهندگان و حوزه‌های انتخاباتی را برعهده داشتند. انتظار می‌رود که نتایج اولیه‌ی این انتخابات فردا، سه‌شنبه ۱۶ فوریه، اعلام شود.
فضای حاکم بر پاکستان در آستانه‌ی انتخابات
پس از یک سال خشونت، نابسامانی سیاسی و اعتراضات گسترده، سرانجام امروز دوشنبه ۱۸ فوریه مردم برای انتخاب نمایندگان مجلس پاکستان، به پای صندوق‌های رأی رفتند. هشتاد میلیون نفر از جمعیت پاکستان برای شرکت در انتخابات فرا خوانده شده‌اند.
این در حالی است که بسیاری از منتقدان نسبت به سلامت این انتخابات هشدار داده بودند. نیروهای اپوزیسیون تأکید می‌کنند که مشرف که در سال ۱۹۹۹ با کودتای نظامی علیه نواز شریف، قدرت را به دست گرفت، به سادگی دست از آن بر نخواهد کشید.
پرویز مشرف در نوامبر گذشته با اعلام حالت فوق‌العاده، بیش از نیمی از قضات دادگاه عالی پاکستان را که با تکیه بر قانون اساسی، او را از شرکت در انتخابات ریاست جمهوری منع می‌کردند، برکنار کرد و با استفاده از نمایندگان طرفدار خود در مجلس، قانون اساسی پاکستان را اصلاح و شرایط کاندیداتوری خود را فراهم کرد. سپس با لغو حالت فوق‌العاده، اعلام کرد که انتخابات مجلس به زودی برگزار خواهد شد.
مشرف با تأکید بر عادلانه، شفاف و آزاد بودن انتخابات مجلس، از آن به‌عنوان ”مادر تمام انتخابات‌ها“ در پاکستان یاد کرده و قول داده است که پس از اعلام نتایج، انتقال قدرت نیز در آرامش کامل انجام شود.
واکنش‌های مختلف
عمران خان نیازی (Imran Khan Niazi) ، مدیر سابق تیم ملی کریکت پاکستان که چند سال پیش حزب سیاسی خود را پایه‌گذاری کرده و در میان مردم چهره‌ی محبوبی است، انتخابات را تحریم کرد. به اعتقاد وی تا زمانی که قضات دادگاه عالی به محل خدمت خود بازنگردند و دستگاه حقوقی و قضایی مستقلی وجود نداشته باشد، دموکراسی برقرار نخواهد شد.
حامد میر (Hamid Mir) ، روزنامه‌نگار و مجری معروف تلویزیونی پاکستان، قول مشرف را یک ”شوخی بزرگ“ می‌داند و به تحت فشار بودن بیش‌از پیش رسانه‌ها در این کشور اشاره کرده بود. او تأکید می‌کند که انتخابات آزاد، عادلانه و شفافی وجود نخواهد داشت و مشرف به‌جای ”مادر همه‌ی انتخابات“ ، ”مادر همه‌ی تقلب‌های انتخاباتی“ را به نمایش خواهد گذاشت.
حزب مردمی پاکستان بیشترین شانس را دارد
حزب مردمی پاکستان، حزب بی‌نظیر بوتو، بر پایه‌ی نظرسنجی‌های صورت‌گرفته، بیشترین شانس پیروزی در این انتخابات را دارد. یکی از سیاستمداران بلندپایه‌ی این حزب، محبوبیت مردمی بوتو را عاملی مهم در پیروزی این حزب می‌داند. او معتقد است: «در سوگ ترور بی‌نظیر بوتو حتی مخالفان او هم گریستند که همین محبوبیت، آرای بسیاری را برای حزب به‌همراه خواهد داشت و اگر خدا بخواهد ما دولت بعدی پاکستان را تشکیل خواهیم داد» .
بوتو پس از بازگشت از تبعید بنا داشت با شعار مبارزه با اسلام‌گرایان افراطی ایالت‌های شمال‌غربی، با حزب خود در انتخابات شرکت کند. در ابتدا به نظر می‌رسید که قدرت در دولت آینده‌ی پاکستان میان بوتو و مشرف تقسیم خواهد شد. ائتلافی که از نظر آمریکا نیز بهترین راه‌حل سیاسی در پاکستان بود. این ایده در ۲۷ دسامبر ۲۰۰۷ با ترور بی‌نظیر بوتو نقش بر آب شد.
نیروی سوم، نواز شریف است که برای بازستاندن قدرت از دست‌رفته و پس از اعلام برگزاری انتخابات در پاکستان از تبعید به وطن بازگشته است. او همواره بر روابط خوب خود با نیروهای مذهبی کشور تأکید کرده است.
اما سؤال مهم این است که نتایج این انتخابات تا چه میزان قدرت نیروهای شرکت‌کننده در آن را به نمایش می‌گذارد؟ بسیاری از روزنامه‌نگاران، حقوقدانان و کارشناسان انتخاباتی از مدت‌ها پیش در مورد احتمال تقلب گسترده به نفع حزب مسلم لیگ، حزب پرویز مشرف هشدار داده‌اند.
پیروزی نیروهای اپوزیسیون در این انتخابات ممکن است برای مشرف به قیمت برکناری از قدرت تمام شود.
حضور در صحنه بسیار مهم است
با تمام این اوصاف بسیاری از کارشناسان بر حضور گسترده‌ی مردم در انتخابات تأکید کردند. آنان بر این عقیده‌اند که هر چه حضور مردم پررنگ‌تر باشد، امکان تقلب در آرا کمتر خواهد بود . از سوی دیگر بسیاری از مردم از بیم وقوع حملات انتحاری و بروز خشونت در جریان انتخابات، نسبت به خروج از منازل خود بی‌میلی نشان می‌دادند.
از دید یک شهروند پاکستانی میان نیروهای شرکت‌کننده تفاوتی وجود ندارد و این‌که کدام به قدرت برسند، تغییری در شرایط ایجاد نخواهد کرد. اما از دید بسیاری از کارشناسان نتیجه‌ی این انتخابات تأثیر بسزایی در فضای سیاسی پاکستان و آرایش قدرت خواهد داشت.
پاکستان از نظر اقتصادی در وضعیت مناسبی قرار ندارد و مردم برای تهیه‌ی مایحتاج روزمره با مشکل مواجه‌اند. جریان برق سراسری چندین بار در طول روز قطع می‌شود و انتقال گاز از ایالت بلوچستان در غرب این کشور به‌دلیل اختلاف حکومت با قبایل محلی با اختلال مواجه است.
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، تنها وام‌‌های هنگفت عربستان صعودی و تزریق دلارهای آمریکای است که این کشور را روی پا نگهداشته است.
در بسیاری مناطق هم‌چون ایالت بلوچستان در جنوب غربی این کشور، اختلافات گسترده میان قبایل و حکومت مرکزی وجود دارد و مرزنشینان مناطق شمالی در همسایگی افغانستان نیز مشکلات بسیاری را برای دولت مشرف به وجود آورده‌اند. مردم ایالت سند، ایالت محل تولد بی‌نظیر بوتو نیز دولت را مسئول ترور وی می‌دانند.
پیروزی نیروی اپوزیسیون پرویز مشرف را در سیاست‌های خود به‌شدت زیر فشار خواهد گذاشت. این در حالی است که پیروزی حزب او نیز به اعتراض‌ها دامن خواهد زد و با قوت گرفتن احتمال دست‌کاری آرا، بر وخامت اوضاع بیش‌ازپیش خواهد افزود.