پایان اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای
۱۳۸۶ مرداد ۲۶, جمعهبه گزارش خبرگزاری آلمان، در قطعنامهی نشست سران این سازمان که روز پنجشنبه ۱۶ آگوست در بیشکک، پایتخت قرقیزستان انتشار یافت، بدون اشارهی مستقیم به آمریکا، از رهبری یکجانبهی آن کشور در مبارزه با تروریسم انتقاده شده و آمده است: «اقدامهای یکجانیه نمیتوانند مسائل موجود جهان را حل و فصل نمایند.»
در این قطعنامه گفته شده است: «سازمان ملل متحد میبایست در این زمینه نقش جدیتری برعهده بگیرد.»
در آن همچنین آمده است: «بنای یک سیستم امنیتی مفید و موثر در جهان تنها زیر رهبری سازمان ملل متحد و با وفاداری کامل به منشور آن میتواند امکانپذیر گردد.»
سازمان همکای شانگهای که ۱۱ سال پیش تأسیس شده، شامل شش کشور چین، روسیه، قزاقستان، ازبکستان، قرقیزستان و تاجیکستان است که باهم مرز مشترک دارند. ایران، پاکستان و مغولستان به عنوان اعضای ناظر در این سازمان حضور دارند. روسای جمهور افغانستان و ترکمنستان در اجلاس بیشکک به عنوان میهمان حضور داشتند.
پیشنهاد کنفرانس بینالمللی برای افغانستان
ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه به هنگام ورود به بیشکک بر ای شرکت در نشست سران سازمان شانگهای گفت: وظایف اساسی که در برابر ماست، قبل از هر چیز برطرف کردن تهدیدات ناشی از تروریسم، تجزیهطلبی و افراطگرایی است.
رئیسجمهور روسیه در اظهارات خود همچنین تشکیل یک کنفرانس بینالمللی توسعه برای افغانستان را پیشنهاد کرد و گفت باید کمربندی علیه قاچاق مواد مخدر دور افغانستان ایجاد گردد.
حامد کرزای، رئیس جمهور افغانستان با استقبال از ابتکار پوتین گفت: تروریسم و تجارت مواد مخدر دو مسئلهی همچنان اساسیای هستند که کل منطقه را تهدید می کنند.
هو جیانتائو، رئیس جمهور چنین در اظهارات خود پیشاز هر چیز بر همکاریهای اقتصادی تأکید کرد. او گفت: هدف بزرگ آن است که توانمندیهای اقتصادی یکی شوند.
شش کشور عضو سازمان شانگهای در نشست بیشکک قراردادی برای تنظیم یک استراتژی مشترک در زمینه انرژی به امضا رساندند.
احمدینژاد، بلندگوی روسیه
محمود احمدینژاد، رییس جمهور ایران که به عنوان عضو ناظر در اجلاس سران سازمان شانگهای شرکت داشت، در اظهارات خود، بنابر توصیف نشریه سوئیسی "نویه تسورشه تسایتونگ" نقش "بلندگوی روسیه" را برعهده گرفت و طرح سپر موشکی آمریکا در اروپای مرکزی را خطری برای آسیای مرکزی توصیف کرد. رئیسجمهور ایران در سخنرانی خود همچنین سیاستهای جهانی آمریکا را به باد حمله گرفت.
به گزارش خبرگزاری دولتی ایران، احمدینژاد گفت: «متأسف هستیم که در جهان امروز هنوزبعضی دولتها با زبان زور و تهدید صحبت میکنند، درحالی که جهان امروز بیشاز هر چیز نیازمند صلح و امنیت است و صلح و امنیت بر پایه معنویت، عدالت و حفظ کرامات انسانی و عشق و محبت تامین میشود.»
احمدینژاد افزود: «تهدید یکی از قدرتهای زورگو با اعلام قصد تاسیس سایتهای جدید موشکی در مناطقی از جهان ادامه یافت و اهداف پیشبینی شده فراتر از تهدید یک کشور است، بلکه بخش مهمی از قاره و کشورهای عضو سازمان را تهدید میکند.»
جمهوری اسلامی ایران مایل است که ارتباط خود را با سازمان شانگهای تقویت کند و از این طریق در یک ارتباط امنیتی با روسیه و چین قرار گیرد. روسیه به این نیاز و خواست تهران واقف است. سرگئی لاروف، وزیر امور خارجه روسیه، در اجلاس اخیر تفاهم آشکاری نسبت به احمدینژاد از خود نشان میداد. آمریکا ایران را تهدیدی موشکی برای اروپا میداند. لاروف چنین تهدیدی را "مجعول" خواند و بهانهای دانست که آمریکا برای استقرار سپر موشکی در لهستان پیدا کرده است.
آسیای میانه، حیاط خلوت چین و روسیه
سازمان همکاری شانگهای با هدف مقابله با افراط گرایی مذهبی و مسایل امنیت مرزی در آسیای مرکزی تأسیس شد، اما در سالهای اخیر همکاریهای اقتصادی طرف توجه اصلی کشورهای عضو بوده است. دو کشور چین و روسیه، که نقش راهبر در سازمان همکاری شانگهای دارند، به آسیای میانه به عنوان حیات خلوت خود مینگرند. این منطقه علاوهبر بازار بکر از نظر فروش کالا وسرمایهگذاری، دارای منابع فراوان نفت و گاراست. این امر بویژه برای چین و آیندهی اقتصاد این کشور اهمیت جدی دارد.
بهموازات این، سازمان شانگهای از موقعیت سیاسی خود نیزغافل نیست و به عنوان یک بلوک سیاسی از منافع کشورهای عضو در مناسبات بینالمللی دفاع میکند.
م