پا به توپ همراه با روسری
۱۳۸۷ خرداد ۲۶, یکشنبه
يازده بازيكن تيم ملى زير شانزده سال دانمارك خودشان را گرم كرده‌اند و آماده رفتن به ميدان هستند. يازده دختر نوجوان، همگى باانگيزه و شادمان از اينكه براى بازى در تيم ملى انتخاب شده‌اند. همه‌اشان يكدست لباسهاى قرمز رنگ تيم ملى دانمارك را به تن دارند،. همه به جز بازيكن شماره دوازده تيم. روى پيراهنش نام "الخطيب" نوشته شده اما چيزى كه در اين ميان جلب توجه مى‌كند نام عربى او نيست بلكه سربند مشكى رنگى است كه موهايش را پوشانده و با گره‌اى در پشت گردنش محكم شده است.
البته اين تنها تفاوت "زينب" با هم تيمى‌هايش نيست. جوراب شلوارى مشكى كه زير شلوارك ورزشىاش پوشيده و دستهايش كه آن‌ها را هم ساق‌هاى مشكى رنگى از نگاههاى ديگران پنهان مى‌كند باعث شده‌اند تا در اولين نگاه زينب الخطيب بازيكن تيم ملى زير شانزده سال دانمارك را از بقيه بازيكنان متمايز كند:« فرقى نمى‌كند من مى‌توانم بدوم، چه با روسرى چه بدون روسرى.»
اين جمله را زينب در پاى تلفن در حالى مى‌گويد كه تلاش مى‌كند با همان اندازه‌اى كه در مدرسه انگليسى ياد گرفته است بفهماند كه هيچ فرقى بين كارايى او و ديگر هم تيمى‌هايش نيست. زينب پانزده سال دارد و در دانمارك متولد شده است اما خانواده‌اش اهل فلسطين هستند.
گام‌هاى نخست با حمايت خانواده
به جز زينب پدر و خواهر كوچكش هم فوتبال بازى مى‌كنند اما هيچ كدامشان به خوبى او نيستند دليل هم كاملا واضح است چون از بين اعضاى فوتبالى خانواده تنها زينب است كه دو ماه پيش به تيم ملى دعوت شده و تا به حال هم دوبار با پيراهن دانمارك به میدان رفته است: « اولش خيلى خوشحال بودم كه براى تيم ملى انتخاب شدم اما در عين حال مضطرب هم بودم از اينكه ديگران چه عكس‌العملى نسبت به روسرى من نشان مى‌دهند. اما خوب هيچ كس چيزى نگفت.»
زينب در باشگاه Fjordager در شهر اودنزه (Odense) توپ مى‌زند. البته سابقه فوتبال بازى كردنش به زمانى باز مى‌گردد كه دختر بچه‌اى بيشتر نبوده، هنگامى كه دختران ديگرى كه در باشگاه بازى مى‌كردند از بازى زينب تعريف مى‌كنند و به او توصيه مى‌كنند كه عضو باشگاه شود و به صورت حرفه‌اى فوتبال را دنبال كند.
خانواده زينب از همان ابتداى كار از او حمايت مى‌كنند، حمايتى كه تا به امروز هم ادامه داشته و می‌توان به راحتى آن را از آن سوى خط تلفن هم حس كرد، موقعی که صدایشان را می‌شنوید که در کنارش نشسته‌اند و سعى مى‌كنند تا هر کلمه‌ای را كه به انگليسى نمى‌داند به او برسانند. البته همين پشتیبانی خانواده بوده که از نظر ترولز مانزا، مربی باشگاهی زینب در رسیدن او به این سطح بسیار مهم بوده و تاثیرگذار.
با اين حال روزهای اول یعنی هنگامى که شما با روسری قدم به باشگاه مى‌گذاريد خیلی مهم است که احساس تنهايى نکنید. هر چند كه از نظر مربى رفتار مثبت هم‌تیمی‌های زینب را هم نمیتوان دست کم گرفت: « به اين علت كه زینب هنوز همان دختر شاد و بازیکن خوبی است که بود. هم تیمی‌های او هم نپرسیدند که دليل این پوشش مذهبی است يا سیاسی یا هر چیز دیگر. برای آن‌ها مهم این است که فوتبال بازی کنند."
انتخابى اختيارى و در عين حال راحت
توپ به سرعت از سوى دروازه‌بان دفع می‌شود و یك ضد حمله صورت می‌گیرد. بازیکنان باید همه با تمام قدرت به زمين خودی باز گردند حتی زینب که در پشت خط حمله بازى می‌کند. در این لحظه سرعت عمل حرف اول را می‌زند چون هر لحظه ممکن است توپ وارد دروازه خودی شود.
اینجاست که با دیدن لباس‌های زینب با خودتان می‌گوييد آیا این همه لباس باعث نشده‌اند تا حرکات او نسبت به بقیه بازیکنان کندتر شود؟ اصلا تصور كنيد درست درعرض چند ثانیه بايد یك ضربه سر را روانه دروازه کنيد. این سرعت عمل با وجود این روسری امکان‌پذیر است؟ در مجموع این نوع پوشش تاثیری روی کارایی‌های زینب نگذاشته است؟ مربى اما نظر ديگرى دارد: « تنها مشکلی که وجود دارد روزهای گرم هستند. اینکه زینب ممکن است در مقایسه با بقیه بچه‌ها بیشتر گرمش شود. اما من فکر می‌کنم که او برای این مساله هم آمادگی دارد. فقط باید آب بیشتری بخورد تا وقتی که هوا گرم است مشکلی نداشته باشه.»
زینب دو سال است که عضو باشگاه است. از وقتی که تصمیم گرفت تا به صورت حرفه‌ای به فوتبال بپردازد برايش واضح بود که با یك روسری معمولی یا در واقع با یك پوشش سنتی نمی‌تواند در زمین تحرک داشته باشه: «اين يك روسرى خاص است. دوست مادرم آن را برايم طراحى كرد. مشكي است و پشت سرم گره مى‌خورد.»
تى‌شرت و شلوارك ورزشى زينب هيچ تفاوتى با ديگر هم تيمى‌هايش ندارد. طبيعى است كه او با اين روسرى ويژه، ساق‌ها و جوراب شلوارى چسبان كه در زير شلوارك ورزشىاش به تن دارد در مقايسه با بازيكنان زن فوتبال ايران كه مجبور به سر كردن مقنعه‌هاى بلند و شلوارهاى گشاد و كلفت هستند، از آزادى عمل بيشترى برخوردار است.
"هدبند اسلامى"
تفاوت ظاهری زینب با بقیه، کار او را در بازی كمى مشکل‌تر هم كرده است. او مجبور است تا تند و تیزتر از بقيه باشه چون تشخیص دادن اینکه زینب در کجای زمین ایستاده برای بازیکنان حریف چندان هم سخت نیست و آن‌ها می‌توانند راحت در جاگیری‌ها زینب را پيدا كنند. با این حال ترولز مانزا مربی زینب به این موضوع هم با دید مثبت نگاه می‌کند: « تیم‌های حریف همیشه یکی، دو بازیکن را مخصوص زینب می‌گذارند تا او را در بازی کنترل کنند. اما باز هم این نکته چندان برای زینب بد نيست، چون باعث می‌شود که او تلاش كند تا در زمين فرزتر و بهتر باشد.».
البته همه هم با چنين ديد مثبتى به اين قضيه نگاه نمى‌كنند. براى نمونه حزب مردمى كه تا حدى مخالف خارجيان هم هست از چند ماه پيش خواستار وضع قانون ممنوعیت استفاده از روسری شده است. آن‌ها درهمين رابطه حتی فعالیت‌های تبلیغاتی‌ای را هم در همین راستا انجام داده‌اند. از طرف دیگر پارلمان دانمارک چند وقت پیش به قاضی‌ها و کارکنان زن دادگاه ابلاغ کرد که اجازه سر كردن روسرى در محیط کار را ندارند.
اما فدراسیون فوتبال دانمارک خود را درگير بحثهای داغ به سر داشتن يا نداشتن روسری نکرده است و بی‌توجه به همه این حرف و حدیث‌ها نه تنها اجازه بازی را به زینب داده، که او را هم برای تیم ملی انتخاب کرده است.
لارس برنت سخنگوی فدراسیون فوتبال دانمارک و مسئول روابط عمومی که این روزها در اتریش و سوییس به سر می‌برد وقتی پاى تلفن اسم زینب الخطیب را می‌برید بدون اینکه منتظر توضیح بیشتری از طرف شما باشد، می‌گويد: « ما یك بازیکن جوان را برای بازی در تیم ملی کشورمان انتخاب کردیم که شاید به خاطر یك سری دلایل شخصی ترجیح می‌دهد که موهای خودش را بپوشاند. اما مسئله این است که او هنگام بازی یك روسری مدل سنتی اسلامی سرش نمی‌کند بلکه پوششی که او استفاده می‌کند به گونه‌اى است که می‌توان اسم هد بند را روى آن گذاشت. به همین دلیل هم تا وقتی که کسی پوشاندن اين گونه موی سر را با دین و سمبل‌های دینی مساوی نکند ما او را برای تیممان انتخاب می‌کنیم.»
تاکید لارس برنت روی این نکته است که اسم پوششى كه زینب سر می‌کند نمیتوان روسری گذاشت مخصوصا اینکه این پوشش به گفته خود زینب در پشت گردنش گره می‌خورد و در واقع هیچ خطری هم او را تهدید نمی‌کند.
فيفا تصميم گيرنده نهايى
اما با این حال این تنها فدراسیون فوتبال دانمارک نیست که تصمیم گیرنده اصلی به شمار مى‌آيد. در جایگاه بالاتر فیفا قرار دارد که زننده حرف آخر است. طبق قوانین فیفا داشتن هر گونه سمبل مذهبی در زمین ممنوع است و همه بازیکنان یک تیم باید لباسهاى متحدالشکل به تن داشته باشند. لارنس برنت توجيهى هم برای این قانون دارد: « ما مطمئنیم که یك هد بند یا جوراب شلواری جزو لباس فرم به حساب می‌آيند. شما رونالدینیو را نگاه کنید. او همیشه یك هد بند بسيار بسيار بزرگ دارد. بازیکنان دیگرى هم هستند که گاهی اوقات شلوارهای چسبانی را زیر شورت ورزشیشان به پا می‌کنند که این نشان می‌دهد داورها هیچ مشکلی با این قضیه ندارند و آن را می‌پذیرند.»
فدراسیون فوتبال دانمارک گفتگوهایی را با فیفا داشته اما تا به اینجا جواب قطعی‌ای مبنی بر عدم بازی زینب الخطیب اعلام نشده است. ترولز مانزا مربى زينب نسبت به آينده نگاه مثبتی دارد و خوشبین است: « فوتبال یك ورزش است و ورزش هم باید برای همه باشد. فرقی نمی‌کند که شما موهای سبز داشته باشید یا قرمز. البته تا وقتی که نوع پوششتان برای بازیکنان دیگر خطری را ایجاد نمی‌کند.»
اما به دور از همه این بحث‌ها زینب همچنان سه روز در هفته تمرین می‌کند تا آماده باشد چون قرار است برای بازی‌های تیم ملی در تابستان به میدان برود. البته تمرین کردن در کنار مدرسه رفتن زیاد هم آسان نیست اما خوب هر کسی که آرزو دارد تا در آینده هم در تیم ملی بزرگسالان توپ بزند و هم خانم دکتر شود باید پیه یك مقدار سختی را به تنش بمالد.