نمایندهی "فوتبال تام" بازی آخر را باخت
۱۳۹۵ فروردین ۵, پنجشنبهجهان فوتبال در مرگ یوهان کرویف سوگوار است. بستگان او روز پنجشنبه (۲۴ مارس/۵ فروردین) در توئیتر نوشتند که او در جمعی خانوادگی در بارسلون در آرامش درگذشته است. در پی آن بزرگترین فرستندههای تلویزیونی هلند برنامههای عادی خود را قطع کردند و به این ضایعه پرداختند.
کاپیتن سابق تیم ملی فوتبال هلند، یکی از برجستهترین بازیکنانی بود که ورزش فوتبال به خود دیده است. رود خولیت، بازیکن پرآوازهی سابق تیم ملی هلند در واکنش به خبر مرگ کرویف گفت: «فوتبال هلند شمایلی را از دست داد. او کسی بود که فوتبال ما را وارد نقشهی جهان کرد».
فدراسیون فوتبال هلند نیز در نخستین واکنش خود اعلام کرد: «با هیچ کلماتی نمیتوان این ضایعهی بزرگ را توصیف کرد. او بزرگترین بازیکن تاریخ فوتبال هلند و یکی از بهترینها در جهان بود».
بازیکنی در ردیف پله و مارادونا
کرویف که زمانی سیگارکشی افراطی بود، در سال ۱۹۹۱ تحت عمل جراحی قلب قرار گرفت و ناچار شد سیگار را کنار بگذارد. او در ماه اکتبر سال گذشته نیز اعلام کرد که به بیماری سرطان ریه مبتلا شده است. طبق گزارش رسانههای ورزشی، او مدتی تحت شیمیدرمانی قرار گرفته بود.
اما کرویف در ماه فوریه سال جاری به بهبودی خود امید فراوان داشت. او در سایت شخصی خود در اینترنت نوشت: «احساس میکنم در نیمه اول بازیای که نتیجهی پایانی آن معلوم نیست دو بر صفر جلو افتادهام و مطمئنم که در پایان برنده میشوم». اما او سرانجام در این بازی شکست خورد.
کرویف در زمرهی بازیکنانی است که او را با کسانی چون پله، پلاتینی و مارادونا مقایسه میکنند. او را بزرگترین بازیکن قارهی اروپا در قرن بیستم میدانند. شیوهی بازی موزون، حرکات شکیل و دریبلهای ظریف از او بازیکنی خوشفکر و فرهمند ساخته بود که همهی بازیکنان در زمین از او فرمان میبردند و به حرکات جادویی او چشم دوخته بودند.
"پادشاه یوهان"
ستارهی فوتبال کرویف با تیم آژاکس آمستردام درخشیدن گرفت. او با این تیم به مقام قهرمانی اروپا رسید. دوستدارانش او را در آن سالها "پادشاه یوهان" لقب داده بودند. کرویف در سالهای ۱۹۷۱، ۱۹۷۳ و ۱۹۷۴ سه بار به مقام بهترین بازیکن فوتبال اروپا رسید و توپ طلایی را دریافت کرد.
کرویف در آن سالها نیز سیگار میکشید. حتی گفتهاند که او گاهی در استراحت نیمهی بازی سیگاری روشن میکرده است. خود او بعدها گفته بود که فوتبال به او همه چیز بخشید و سیگار همهی آنها را پس گرفت.
کرویف در دههی ۱۹۷۰ نمایندهی برجستهی مکتبی بود که به آن "فوتبال تام" میگفتند. در این مکتب، که تیم ملی هلند تحت مربیگری رینوس میشل و با فرماندهی کرویف در مستطیل سبز آن را تفسیر میکرد، هیچ بازیکنی جای ثابتی نداشت. همهی بازیکنان تیم در حرکت بودند و همزمان در حمله و دفاع شرکت میکردند. این انقلابی در سبک بازی فوتبال در آن زمان بود. آژاکس آمستردام و تیم ملی هلند در آن سالها زیباترین فوتبال را در جهان به نمایش میگذاشتند.
بیشتر بخوانید: یوهان کرویف؛ معناکنندهی فوتبال تام
در مسابقهی نهایی فوتبال جام جهانی سال ۱۹۷۴ در آلمان، تیم ملی هلند با کرویف به دیدار تیم ملی فوتبال آلمان رفت. هلند در این بازی فقط نمیخواست پیروز شود، بلکه میخواست آلمان رقیب دیرین خود را تحقیر کند.
اما این تیم سرانجام مغلوب تکبر خود و کوشایی آلمان شد و بهرغم برتری در این بازی دو بر یک شکست خورد و جام جهانی را به حریف واگذار کرد. فرانتس بکنباوئر، ستارهی تیم ملی فوتبال آلمان، در آن سالها پس از بازی گفت: «یوهان بازیکن بهتری بود، اما من قهرمان جهان شدم».
انتقال روح فوتبال تام به "بارسا"
یوهان کرویف بعدها از آژاکس به بارسلونا پیوست و روح "فوتبال تام" را با خود به این تیم اسپانیایی منتقل کرد. او ۵ سال در بارسلونا توپ زد و در این مدت با این تیم به مقام قهرمانی باشگاههای اروپا دست یافت.
کرویف پس از کنارهگیری از بازی فوتبال، در مقام مربی به خدمت بارسلونا درآمد و فلسفهی "فوتبال تام" را که در مکتب استادش رینوس میشل آموخته بود در این تیم پیاده کرد. او توانست در دورهی مربیگری خود بارسلونا را به صورت یکی از ابرتیمهای اروپایی در آورد. بسیاری از کارشناسان فوتبال حتی امروز نیز یوهان کرویف را پدر معنوی مکتب فوتبال "بارسا" میدانند و معتقدند که سبک بازی زیبا و تهاجمی این تیم دستخط یوهان کرویف را دارد.
بیشتر بخوانید: ۶۵ سالگی یوهان کرویف، سلطان بیتاج و تخت عالم فوتبال
بارسلونا همچنین آکادمی آموزش و تربیت نوجوانان و جوانان خود را مرهون ایدههای یوهان کرویف است. در این زمینه فقط کافیست سخنان پپ گواردیولا، بازیکن و مربی پیشین بارسلونا و مربی کنونی بایرن مونیخ را یادآوری کنیم که دربارهی کرویف گفته است: «بنای باشکوهی که به نام فوتبال بارسلونا میبینیم ساختهی کرویف است و ما فقط آن را پابرجا نگه میداریم».