نتیجه اجلاس کانکون: گامی به پیش
۱۳۸۹ آذر ۲۰, شنبه
تلاش‌های گسترده فعالان محیطزیست در شانزدهمین نشست زیست‌محیطی سازمان ملل متحد در شهر کانکون مکزیک بی‌نتیجه نماند. کشورهای جهان در روز پایانی این نشست دو هفته‌ای با دو طرح ارائه شده برای مقابله با تغییرات آب‌وهوایی توافق کردند. آن‌هم در حالیکه بولیوی تهدید کرده بود این توافقنامه را بایکوت می‌کند. نماینده بولیوی اعلام کرده بود کشورش حاضر نیست پیمانی را امضا کند که برنامه‌جامعی برای توقف گرمایش پر سرعت کره زمین ندارد.
با اینکه نمایندگان کوبا و عربستان سعودی نیز چنین نظری داشتند، کشورهای شرکت کنندگان در نشست کانکون سرانجام شنبه (۱۱ دسامبر/۲۰آذر) موافقت خود را با پیش نویس دو سند همکاری ارائه شده اعلام کردند. در این دو سند علاوه بر تأکید بر اعتبار پیمان کیوتو تا سال ۲۰۱۲ میلادی، سهمیه‌ای برای کاهش گازهای گلخانهای آمریکا و کشورهای در حال توسعه مانند چین در نظر گرفته شده است. این کشورها نیز بایستی برای مقابله با تغییرات آب‌وهوایی کره زمین وارد مرحله عمل شوند. البته سهمیه در نظر گرفته شده برای این کشورها هنوز از نظر حقوقی تعهدآور نیست.
شفافیت و اطلاع‌رسانی در مورد پیشرفت برنامه‌های زیست‌محیطی
کشورهای جهان توافق کردند که با انجام مجموعه اقداماتی برای کاهش پخش و نشر گازهای گلخانهای، مانع از آن شوند که گرمای زمین نسبت به دوران پیشاصنتعی شدن جهان، از حداکثر ۲ درجه فراتر رود. علاوه بر آن، از کشورهای صنعتی خواسته شده است برنامه‌های خود را برای کاهش تولید دی‌اکسید کربن و سایر گازهای گلخانهای با جدیت بیشتری کنترل کنند و در مورد پیشرفت این برنامه‌ها به طور منظم اطلاع‌رسانی کنند.
بر اساس توافق صورت گرفته کشورهای در حال توسعه‌‌ای که برای کاهش تولید گازهای گلخانهای، پشتیبانی مالی دریافت می‌کنند نیز بایستی متعهد به ارائه اطلاع‌رسانی در مورد پیشرفت برنامه‌های خود شوند.
بر اساس توافق صورت گرفته در کانکون قرار است با کمک بانک‌جهانی صندوقی تأسیس شود که بودجه آن برای برنامه‌ریزی هماهنگ با تغییرات آب‌هوایی در اختیار کشورهای فقیر دنیا قرار گیرد. برای اجرای این طرح ضروری است که تا سال ۲۰۲۰ میلادی سالانه حدود ۱۰۰ میلیارد دلار کمک مالی جمع‌آوری شود.
رضایت نسبی فعالان محیطزیست
برای حفاظت از جنگل‌های بارانی زمین نیز در کانکون طرح مشخصی ارائه شد. البته هنوز مشخص نیست که مقررات در نظر گرفته شده در این طرح تا چه حد عملی هستند و هزینه‌های آن چطور تأمین خواهد شد. برخی از کشورها از جمله بولیوی هراس دارند که کشورهای پرداخت کننده هزینه این طرح، کنترل جنگل‌ها را بر عهده گیرند. نکته مهم اینجاست که هنوز مشخص نیست توافق‌های صورت گرفته از نظر حقوقی تا چه حد تعهدآور هستند.
هر چند نمایندگان کشورهایی مانند آمریکا، کانادا، استرالیا و چین راه دست‌یابی به توافق‌های بیشتر در شانزدهمین نشست زیست‌محیطی سازمان ملل را سد کردند فعالان محیطزیست نتیجه بدست آمده از این نشست دو هفته‌ای را مثبت ارزیابی می‌کنند. این فعالان البته جملگی معتقدند برای توقف تغییرات آب‌وهوایی و نجات کره زمین بایستی در نشست سال ۲۰۱۱ در دوربان در آفریقای جنوبی به نتایج مشخص‌تری دست یافت که همکاری الزام‌آور تمامی کشورها را تضمین کند.