مفقود شدن پنج بلاگر در پاکستان طی دو هفته
۱۳۹۵ دی ۲۶, یکشنبه
رسانه‌های پاکستان همگی از یک رویداد گزارش میدهند: پروفسور سلمان حیدر از روز جمعه گذشته ناپدید شده است. این استاد دانشگاه که وبلاگ‌نویس نیز هست، از محل کار به خانه‌اش در حیدرآباد باز نگشت و پلیس خوروی او را در حاشیه خیابان پیدا کرد. سلمان حیدر در شبکه‌های اجتماعی برای یافتن سرنخی از فعالان مدنی مفقود شده تلاش می‌کرد.
سلمان حیدر که شعر هم می‌گوید، در یکی از اشعارش به نوعی ناپدید شدن خودش را پیش‌بینی کرده بود. مضمون این شعر این است که او هم به زودی به جمع دوستان ناپدید شده‌اش می‌پیوندد و پسرش در برابر روزنامه‌نگاران به عکسش بوسه خواهد زد.
دو تن از فعالان مدنی ناپدید شده، کنشگران فضای مجازی در لاهور بوده‌اند. یکی از آنها ساکن هلند است و برای دیداری کوتاه به پاکستان بازگشته بود. یکی دیگر در شرق پاکستان ربوده شده و نفر پنجم، کارشناس علوم کامپیوتر که از یک هفته قبل خبر مفقود شدنش اعلام شد. او مدیر یک نهاد مترقی شهروندی است که علیه افراط گرایی مبارزه می‌کند.
جبران نصیر، یک فعال سیاسی پاکستانی معتقد است که ناپدید شدن کنشگران چالشی در افکار عمومی ایجاد می‌کند: «الان بسیاری از مردم سرگرم صحبت و بحث در این باره هستند. در شبکه‌های اجتماعی یا رسانه‌ها، ربوده شدن بلاگرها محکوم شده و سمپاتی نسبت به آنها بالا رفته است.»
تشکل‌های حقوق بشری اما گزارش میدهند که بسیاری از کنشگران از روند موجود مرعوب شده‌اند. مثلا برخی از آنها حساب توئیتر یا فیسبوک خود را بسته‌اند. خود جبران نصیر در شبکه‌های اجتماعی مورد انتقاد قرار گرفته که از کفر دفاع می‌کند. نصیر می‌گوید در نوشته‌هایش تنها به این اشاره کرده که اگر قرار است کسی مطلبی غیرقانونی نوشته باشد، باید به صورتی عادلانه مورد بازپرسی و محاکمه قرار گیرد.
شکاف در جامعه سنتی و مذهبی
در این میان، شماری از شهروندان پاکستانی با شعار آزادی افراد ناپدید شده به خیابان‌ها آمده‌اند. در فضای مجازی نیز هشتگی تحت عنوان "کنشگران را پس بدهید" ایجاد شده است. کاریکاتورها، ویدئوها و تصاویری بر همین مبنا در شبکه‌های اجتماعی در تبادل‌اند.
هم اینک در پاکستان فضایی دو قطبی در بحث‌ها شکل گرفته است. یک گروه ربایش و ناپدید شدن بلاگرها را نقض قانون می‌خوانند اما گروه دیگر می‌گوید آنها را باید پیدا کرد و در ملاءعام به دار آویخت.
جبران نصیر می‌گوید اختلاف نظر و شکاف در افکار عمومی پاکستان با رویدادهای اخیر تشدید شده‌اند: «یک دسته خواهان زنگی در جامعه‌ای سکولار و لیبرال هستند و گروهی دیگر، مدافع محافظه‌کاران و اسلامگرایان. نصیر اضافه می‌کند که بحث اصلی باید حاکمیت قانون باشد نه آن که هر کس به زعم خود، گناهکاران را مجازات و محاکمه کند.
سازمان دیده‌بان حقوق بشر می‌گوید ناپدید شدن این پنج نفر در یک بازه زمانی تقریبا یکسان، بیانگر دست داشتن دولت پاکستان در این روند است. وزارت کشور پاکستان این اتهام را رد کرده و این در حالی است که هنوز هیچ فرد یا گروهی مسئولیت ربایش فعالان یاد شده را بر عهده نگرفته است.
پاکستان جامعه‌ای بسیار مذهبی دارد. بر اساس قانون "ضدکفرگویی" پاکستان، هر کس به دلیل اهانت به اسلام و پیامبر مجرم شناخته شود به اعدام محکوم خواهد شد. این قانون در سال ۱۹۸۶ در زمان حکومت نظامی ضیاءالحق تصویب شد. مفاد این قانون تنها شامل دین اسلام نمی‌‌شود بلکه همه ادیان را در بر می‌گیرد.
فعالان حقوق بشر معتقدند که قوه قضاییه پاکستان از قانون ضدکفرگویی و ارتداد برای سرکوب منتقدان، دگراندیشان و آزار اقلیت‌های مذهبی سوءاستفاده می‌کند.