مشاوره پزشکی با متخصص کودکان
۱۳۸۹ آذر ۸, دوشنبه
پروفسور نادر گرجانی رئیس‌کلینیک کودکان و نوجوانان شهر افن‌باخ در ایالت هسن آلمان است. وی در سال ۱۹۷۸ به آلمان مهاجرت کرده و تحصیلات خود در رشته پزشکی و سپس تخصص کودکان و نوجوانان را در این کشور به پایان رسانده است. پروفسور نادر گرجانی با پزشکان و پژوهشگران علمی رشته پزشکی در ایران نیز در ارتباط است. در همايش علمی بنیاد جهانی پروفسور یلدا که آبان ماه سال جاری با همکاری دانشگاه علوم پزشکی ایران برگزار شد از پروفسور نادر گرجانی به عنوان یکی از برجسته‌ترین پزشکان کودکان جهان تقدیر شد.
دویچه وله: پروفسور گرجانی، علت کم کاری یکباره غده تیروئيد در بچه‌ها چیست؟ خانمی نوشته‌اند که دخترشان یکباره دچار اضافه وزن شده است و وقتی به دکتر مراجعه کردند علت آن کم‌کاری غده تیروئید تشخیص داده شده است.
کم‌کاری غده تیروئيد به ندرت یکباره خود را نشان میدهد. این کم کاری در بچه‌هایی که دچار این مشکل هستند حتی از دوران نوزادی هم با آزمایش خون آنها مشخص می‌شود. اما اگر کودکی در سن بالاتر یکباره دچار کم‌کاری تیروئید شود علت‌آن را بایستی با معاینه کامل مشخص کرد. یکی از علت‌ها می‌تواند فعالیت سیستم ایمنی بدن ضد غده تیروئید باشد. یعنی بدن غده تیروئید را به عنوان عامل خارجی تشخیص میدهد و به آن حمله میکند. من توصیه می‌کنم با پزشک متخصص مشورت شود.
مادری سوال کرده‌اند چرا در آلمان متخصصان کودکان، تقویت‌کننده برای بچه توصیه نمی‌کنند و نوشته‌اند که در ایران چنین توصیه‌هایی شایع است و بچه‌ها مرتب دارو یا مواد تقویت کننده می‌گیرند.
من هم چنین داروهایی تجویز نمی‌کنم. تقویت کننده‌ها معمولأ حاوی ویتامین هستند. ویتامین هم هر چقدر خوب باشد اگر بیش از حد مورد نیاز بدن مصرف شود، دفع می‌شود. فرض کنید ویتامین سی که فواید زیادی برای رشد و سلامت پوست و تقویت سیستم ایمنی بدن دارد، اگر بیش از نیاز مصرف شود به سرعت همراه ادرار از بدن خارج می‌شود. به عقیده من و پزشکانی که مخالف تجویز داروهای تقویتی هستند، کودکان باید ویتامین، پروتئین و املاح معدنی مورد نیازشان را به طور منظم با مصرف میوه، سبزیجات و گوشت بدست آورند.
اگر کودکی بیمار باشد یا کمبود این مواد را داشت باید عارضه او مشخص و درمان شود. البته من هم بارها شاهد بوده‌ام که برخی از مادران اصرار می‌کنند برای بچه‌شان تقویت‌کننده تجویز شود. من هم نظر خودم را توضیح می‌دهم، اما می‌گویم اگر خاطرتان اینطور آسوده می‌شود خوب به بچه تقویت کننده بدهید. اما فراموش نکنید که این تقویت‌کننده‌ها جایگزین مصرف میوه و سبزیجات نمی‌شود.
خانمی نوشته‌اند که دخترشان در اتومبیل دچار حالت تهوع و سرگیجه می‌شود. پرسیده‌اند علت این مسئله چیست و چه درمانی دارد؟
ابتدا باید مشخص شود که آیا این بچه سردرد هم دارد یا نه. اگر این حالت تهوع با سردرد همراه نباشد و فقط زمان نشستن در اتومبیل باشد، علت آن اختلال در گوش میانی است.
این اختلال، حفظ تعادل را دچار مشکل میکند. در نتیجه وقتی زیر پای فرد تکان می‌خورد، یعنی زمانی که در ماشین نشسته یا برای مثال سوار کشتی شده است، دچار حالت تهوع می‌شود. توصیه می‌شود با مشورت پزشک از داروهای متداول ضدتهوع استفاده شود.
اما اگر این تهوع با سردرد همراه باشد، بایستی دقت بیشتری کرد. بهتر است به متخصص مغز مراجعه شود تا فشار مغز نیز انداز‌ه‌گیری شود. سردرد و تهوع و سرگیجه ممکن است به دلیل فشار بالا در مغز باشد. دلیل این فشار بالا در بدترین حالت تومورهای مغزی هستند که هم موجب چنین عوارض می‌شوند.
با شب‌ادراری کودکان چه باید کرد؟
مشکل شب ادراری اینجاست که بچه در خواب متوجه پر شدن مثانه نمی‌شود. حالت شایع بچه‌هایی هستند که مثانه را کامل در رختخواب خالی می‌کنند چون متوجه پر بودن مثانه نمیشوند و نمی‌د‌انند که یا باید خود را نگه دارند یا بلند شوند و به دستشویی بروند. چاره این مشکل این است که والدین بچه را یک یا دوبار از خواب عمیق بیدار کنند و به دستشویی ببرند. اما باید گفت که این مشکل هر سال به طور متوسط ده درصد بهتر می‌شود. یعنی جای امیدواری بسیاری هست که بچه به سنی برسد که به طور کامل خوب شود. بد نیست اضافه کنم که پدر یا مادر اغلب این بچه‌ها، خودشان هم دیر خشک شد‌ه‌اند.
در آلمان در مورد اهمیت و ضرورت واکسن‌ها زیاد بحث می‌شود. برخی از والدین حتی مخالف واکسن‌های متداولی مثل واکسن سرخک هستند. نظر شما چیست؟
من تجویز واکسن‌ها را صددرصد توصیه می‌کنم. این واکسن‌ها خیلی مهم هستند. فراموش نکنید به دلیل تجویز این واکسن‌هاست که ما برخی از بیماری‌ها مثل بیماری دیفتری را دیگر نمی‌بینیم. در آلمان چون بسیاری از این امراض دیگر دیده نمیشوند، برخی پدر و مادرها فکر می‌کنند که واکسن آنها هم ضرورتی ندارد و معتقدند که واکسن به بچه ضرر می‌زند. این فکر کاملأ اشتباه است. من تزریق تمام واکسن‌های ضروری را توصیه می‌کنم. واکسن‌ها سیستم ایمنی کودک را تقویت می‌کنند.
شبنم نوریان
تحریریه: فرید وحیدی