مسکو تحولات اخیر سوریه را با تهران و آنکارا بررسی کرد

خبرگزاری دولتی روسیه، تاس، گزارش داد که سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه با عباس عراقچی وزیر خارجه جمهوری اسلامی و هاکان فیدان وزیر خارجه ترکیه در خصوص تحولات اخیر سوریه گفت‌وگوی تلفنی کرده است. بر اساس این گزارش وزرای خارجه جمهوری اسلامی و ترکیه در این گفتگو نگرانی خود را از وخامت اوضاع در پی پیشروی مخالفان بشار اسد در استان‌های حلب و ادلب ابراز کرده‌اند.

به گزارش خبرگزاری دولتی روسیه، در این گفت‌وگو بر سر این موضوع توافق وجود داشت که "تلاش‌های مشترک در راستای تثبیت اوضاع در سوریه باید بیشتر شود."

بیشتر بخوانید: نبردهای سنگین در شمال سوریه و کمک نیروی هوایی روسیه

سه طرف همچنین بر لزوم پایبندی به توافق سال ۲۰۱۷ میلادی میان ایران، روسیه و ترکیه به عنوان کشورهای ضامن صلح آستانه، در خصوص تعیین چهار منطقه امن در سوریه که به‌عنوان "فرمت آستانه" شناخته می‌شود تاکید کردند.

پس از دخالت نظامی روسیه در جنگ داخلی سوریه در سال ۲۰۱۵، مذاکرات سه‌جانبه‌ای میان روسیه، ایران و ترکیه آغاز شد که از دل آن مذاکرات، فرمت آستانه شکل گرفت که نام آن برگرفته از نخستین دیدار طرف‌ها در پایتخت قزاقستان است.

در میان این سه کشور درگیر با موضوع سوریه، مسکو و تهران از بشار اسد، رئیس‌جمهوری مستقر سوریه حمایت می‌کنند و آنکارا نیز از بخش‌هایی از مخالفان پشتیبانی می‌کند.

در پی پیروزی‌های اخیر مخالفان بشار اسد، وزارت خارجه روسیه با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که تمامیت ارضی و حاکمیت سوریه باید "با قاطعیت" مورد حمایت قرار بگیرد.

پیشروی سریع مخالفان بدون مواجهه با مقاومت جدی ارتش اسد

در همین راستا دیده‌بان حقوق بشر سوریه روز شنبه ۱۰ آذر (۳۰ نوامبر) از تصرف اغلب بخش‌های شهر حلب، دومین شهر بزرگ سوریه شامل فرودگاه غیرنظامی این شهر از سوی شورشیان جهادی خبر داد.

از سوی دیگر ارتش سوریه نیز ضمن تایید خبر ورود مخالفان به مناطق وسیعی از حلب، از کشته و مجروح شدن "ده‌ها تن" از نیروهای خود در جریان درگیری‌های شدید با نیروهای مخالف دولت خبر داد.

بیشتر بخوانید: حمله جهادی‌ها در سوریه؛ "خارج‌شدن کنترل حلب از دست ارتش"

این گزارش همچنین تایید کرده است که گروه "هیئت تحریر الشام" و نیروهای متحد این گروه، اغلب بخش‌های این شهر مهم و مراکز دولتی و نیز زندان‌ها را تصرف کرده‌اند.

گروه "هیئت تحریر الشام" از سال ۲۰۱۸ در فهرست سازمان‌های تروریستی ایالات متحده و بسیاری از کشورهای دیگر دنیا قرار دارد.

در ادامه تحولات سوریه دو منبع نزدیک به مخالفان، روز شنبه  به خبرگزاری رویترز گفتند که مخالفان مسلح شهر "معره نعمان" واقع در جنوب شهر ادلب را نیز تصرف کرده و کل استان ادلب را به کنترل خود درآورده‌اند.

حملات روسیه به حلب؛ نخستین بار پس از سال ۲۰۱۶

در بحبوحه تصرف سریع‌ شهرها و مناطق کلیدی سوریه از سوی مخالفان مسلح بشار اسد، دیده‌بان حقوق بشر سوریه از انجام حملات هوایی روسیه به بخش‌هایی از حلب، دومین شهر سوریه برای نخستین بار از سال ۲۰۱۶ خبر داده است.

بر اساس این گزارش در روز شنبه دست‌کم ۱۶ غیرنظامی در جریان حمله هوایی منتسب به روسیه در یک منطقه‌ از حلب که به تازگی به تصرف مخالفان درآمده بود کشته شدند.

این گزارش می‌افزاید که در جریان این حمله هوایی از سوی جنگنده‌های "احتمالا روسی"، تعدادی خودروی نظامی در یک میدان شهر حلب هدف قرار‌ گرفتند که در آن دست‌کم‌ ۱۶ غیرنظامی کشته و ۲۰ تن دیگر نیز مجروح شدند.

بیشتر بخوانید: پیشروی نیروهای مخالف بشار اسد در حلب؛ فرودگاه بسته شد

در همین راستا نیروی هوایی روسیه نیز اعلام کرد که "تجهیزات و پرسنل گروه‌های مسلح غیرقانونی" را بمباران کرده است. سخنگوی وزارت دفاع روسیه در مسکو گفت، ۲۰۰ شورشی در حملات هوایی روسیه در ۲۴ ساعت گذشته کشته شده‌اند.

بر اساس اعلام دیده‌بان حقوق بشر سوریه تعداد جانباختگان نبردهای اخیر در سوریه از روز چهارشنبه تا امروز به ۳۲۷ نفر رسیده است.

رامی‌عبدالرحمان، رئیس دیده‌بان حقوق بشر سوریه روز شنبه ۳۰ نوامبر (۱۰ آذر)  به خبرگزاری فرانسه گفت: «نیمی از شهر حلب اکنون تحت کنترل نیروهای هیئت تحریر الشام و گروه‌های متحد آن است.»

به گفته عبدالرحمان، نیروهای دولتی سوریه مقاومت قابل توجهی نکردند و "زمان عقب‌نشینی، هیچ درگیری‌ رخ نداد و حتی یک گلوله هم شلیک نکردند."

در حال حاضر استان حلب و ادلب به بزرگ‌ترین پایگاه مخالفان رژیم بشار اسد تبدیل شده و اکنون شورشیان مسلح، مناطق مجاور در حلب، حما و لاذقیه را نیز تصرف کرده‌اند.

نقش مناقشه‌برانگیز ترکیه

در ادامه تحولات سوریه، خبرگزاری رویترز به نقل از منابع خود در بین مخالفان سوریه خبر داده که ترکیه به حمله مخالفان مسلح، "چراغ سبز" نشان داده است.

این در حالی است که اونجو کچلی، سخنگوی وزارت امور خارجه ترکیه روز جمعه ۲۹ نوامبر (۹ آذر) با بیان این که آنکارا در پی جلوگیری از گسترش "بی‌ثباتی" در منطقه است هشدار داده بود که حملات اخیر توافق‌های قبلی مبنی بر کاهش تنش‌ها را "تضعیف می‌کند."

در پی تصرف شهر استراتژیک حلب از سوی مخالفان مسلح سوری، کنسولگری جمهوری اسلامی در این شهر نیز مورد حمله مخالفان بشار اسد قرار گرفته و تصرف شد. پس از انتشار این خبر، اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ضمن محکوم کردن این اقدام اعلام کرد که "همه اعضای کنسولگری در سلامت هستند."

بقائی در ادامه مدعی شد که جمهوری اسلامی در واکنش به این حمله "از طریق مجامع حقوقی و بین‌الملی پیگیری‌های لازم را انجام خواهد داد."

به گزارش رسانه‌های حکومتی در ایران، عباس عراقچی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، آمریکا و اسرائیل را در پیشروی‌های مخالفان مسلح و جهادگرایان سوری در خاک سوریه مسئول دانسته و این کشورها را به تلاش برای "ناامن‌سازی منطقه غرب آسیا" متهم کرده است.

عراقچی همچنین گفته است که ایران، روسیه و کشورهای منطقه، به خصوص همسایگان سوریه باید برای "خنثی‌سازی این توطئه خطرناک و مقابله با اقدامات تروریست‌ها در سوریه" با یکدیگر هماهنگ شوند.