1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

مدعیان ریاست مجلس هشتم

بهزاد کشمیری‌پور۱۳۸۷ اردیبهشت ۱, یکشنبه

هنوز یک سوم نمایندگان مجلس هشتم انتخاب نشده‌اند اما تلاش برای تصرف صندلی ریاست این دوره مدتهاست آغاز شده است. ظاهرا رقابت اصلی میان رئیس فعلی مجلس حداد عادل و علی لاریجانی دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی خواهد بود.

https://p.dw.com/p/Dl9B
مجلس شورای اسلامیعکس: INSA/Mhedi Ghansemi

در حالی که حمایت‌های حداد عادل از دولت با انتقاد تعدادی از نمایندگان روبرو بوده، لاریجانی می‌تواند به کسب آرای منتقدان دولت در هر دو جناح امیدوار باشد. در روزهای گذشته برخی از اعضای هیات رئیسه‌ی کنونی کوشیده‌اند با انتقادهای صریح از دولت مسئولیت نابسامانی‌های اقتصادی را از گردن خود باز کنند و دولت نیز متقابلا اتهاماتی در این زمینه متوجه مجلس هفتم کرده است.

وکيل ملت یا وکيل دولت

عماد افروغ، نماینده‌ی اصولگرای مجلس هفتم، اعتقاد دارد این مجلس «تابع خواسته‌هاي دولت شد تا بيش از آنکه وکيل ملت باشد، وکيل دولت باشد.» چنین انتقادهایی از عملکرد مجلس در دوران دولت نهم از سوی نمایندگان جناح‌های مختلف ابراز شده و برخی از آنان هیات رئیسه را متهم می‌کنند با اعمال نفوذ، مجلس را از مقابله با سیاست‌های نادرست دولت باز داشته است. بیشتر این انتقادها متوجه‌ی رئیس مجلس غلامعلی حداد عادل و نایب اول او محمدرضا باهنر است. به رغم این باهنر روز جمعه، ۳۰ فروردین در مورد افزایش روز افزون تورم اظهار داشته «از ابتدا نیز تورم را پیش‌بینی می‌کردیم و در این زمینه با برخی از کارشناسان دولت اختلاف مواضع داشتیم.»

بعضی از ناظران معتقدند چنین اظهاراتی می‌تواند بی‌ارتباط با ترکیب مجلس هشتم نباشد که احتمالا منتقدان دولت در آن اکثریت را خواهند داشت. مدتهاست بخشی از اصولگرایان راه خود را از حامیان دولت جدا کرده‌اند و عنوان مستقل بر خود نهاده‌اند. این طیف که با عنوان ائتلاف فراگیر اصولگرایان وارد رقابت‌ها شد، حدود ۷۰ کرسی را در دور اول یا به صورت اختصاصی یا حمایتی از آن خود کرد. با توجه به حضور نزدیک به ۶۰ نماینده‌ی اصلاح‌طلب و تعدادی از نمایندگان مستقلی که به حامیان دولت نزدیک نیستند احتمال می‌رود جبهه‌ی متحد اصولگرایان که غلامعلی حداد عادل را به عنوان سرلیست تهران خود انتخاب کرده‌اند از اکثریت مطمئنی برخوردار نباشند.

استقبال اصلاح‌طلبان از تغییر حداد عادل

جدال بر سر تصاحب ریاست مجلس هشتم از مدتها پیش آغاز شده است. جدی‌ترین و پرشانس‌ترین مدعی این صندلی علی لاریجانی است که به دلیل پرهیز از تنش به خاطر سرلیستی فهرست تهران به توصیه‌ی علمای قم از این شهر کاندید انتخابات شد. لاریجانی برای در دست گرفتن ریاست مجلس آینده از حمایت صریح اصولگرایان منتقد دولت و پشتیبانی تلویحی اصلاح‌طلبان برخوردار است. علی دورانی، دبیر اجرایی ائتلاف فراگیر اصولگرایان حدود یکماه پیش از انتخابات، لاریجانی را کاندیدای قطعی این جریان برای ریاست مجلس هشتم اعلام کرد. امیرعلی امیری دبیر ستاد انتخاباتی این ائتلاف نیز گفته است «كاندیداهای اصلی و قطعی نامزدهای این ائتلاف كه به مجلس راه یافته‌اند برای برعهده گرفتن ریاست پارلمان هشتم، علی لاریجانی است.» حسین مرعشی رئیس ستاد انتخابات اصلاح‌طلبان هفته‌ی پیش با تاکید بر این که «ما از تغییر آقای حداد‌عادل استقبال می‌كنیم» می‌افزاید «ایشان نشان داد كه به عنوان رئیس مجلس نمی‌تواند از شأن و جایگاه مجلس حفاظت كند.»

هیات رئیسه مجلس هفتم و در راس آن حداد عادل از زمان روی کار آمدن دولت نهم به دلیل آنچه نرمش و انفعال بیش از حد در مقابل دولت عنوان شده بیش از پیش مورد انتقاد قرار گرفته است. او که سال نخست با رای ۲۲۹ نماینده به ریاست رسید و در آخرین سال فعالیت مجلس برای ماندن در این سمت حدود ۶۰ رای کمتر کسب کرد. با این همه تلاش برای تعیین ترکیب هیات رئیسه به اشکال گوناگون در جریان است.

تلاش‌های علی لاریجانی

حداد عادل پس از پایان تعطیلات نوروزی منتخبان دور اول را به یک میهمانی نهار دعوت کرد تا آنگونه که اعلام شد با فضای مجلس آشنا شوند. برخی از نمایندگان اینکار را خلاف آیین‌نامه و قوانین موجود دانستند و بسیاری دیگر از آن به عنوان رایزنی برای جلب حمایت نمایندگان تازه وارد یاد کرده‌اند. علی لاریجانی در میهمانی نهار حداد عادل شرکت نکرد و دلیل آن را برگزاری نشستی در شهر قم ذکر کرد. منابع خبری از رایزنی‌های لاریجانی با اعضای ارشد جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و برخی از روحانیون بلندپایه این شهر برای به دست آوردن پشتیبانی آنها از ریاست او بر مجلس خبر می‌دهند. در همین ارتباط محمدباقر قالیباف، شهردار تهران که از حامیان لاریجانی محسوب می‌شود در اقدامی کم‌سابقه به تک تک منتخبان دور اول تلفن زده و پیروزی آنها در انتخابات را تبریک گفته است.

یک مدعی دیگر

به رغم تلاش‌های آشکار دو رقیب اصلی که هر یک از حمایت تعداد قابل توجهی از نمایندگان برخوردارند، از نماینده‌ی دوم تهران نیز به عنوان یکی از مدعیان پست ریاست مجلس هشتم نام برده می‌شود. مرتضی اقا تهرانی، استاد اخلاق کابینه ظاهرا قصد دارد در صورت کسب اکثریت مجلس از سوی حامیان دولت، برای نشستن بر صندلی ریاست کاندید شود. گرچه پشتیبانی‌های خارج از مجلس که هر یک از این سه نفر به نحوی از آن برخوردارند می‌تواند نقشی اساسی در تعیین هیات رئیسه ایفا کند، همه چشم به نتایج انتخابات دور دوم دوخته‌اند. با مشخص شدن تکلیف ۸۱ کرسی باقیمانده در ششم اردیبهشت رایزنی‌ها برای تعیین رئیس و اعضای هیات رئیسه مجلس هشتم وارد فاز نهایی خواهد شد.