فیلم پناهی در درون یک کیک به جشنواره کن رسید
۱۳۹۰ اردیبهشت ۳۱, شنبه
گرچه جعفر پناهی، کارگردان سرشناس ایرانی ممنوع‌الخروج است و اجازه‌ی شرکت در جشنواره فیلم کن در فرانسه را ندارد، اما جدید‌ترین فیلم وی بطور پنهانی به این جشنواره راه یافته است. سرگئی توبیانا، سرپرست "موسسه سینمایی فرانسه" و یکی از پشتیبانان پناهی در روز جمعه (۳۰ اردیبهشت/۲۰ مه) اعلام کرد که فیلم پناهی در یک کیک پنهان شده بود و توسط یک زن مسافر به فرانسه آورده شده است.
آخرین اثر هنری پناهی با عنوان "این فیلم نیست" بر روی یک USB-Stick (حافظه فلش) ضبط و در درون یک کیک جاسازی شده بود. مدت فیلم ۷۵ دقیقه است و روایتگر یک روز زندگی پناهی در خانه‌ی خود در ایران است. این فیلم مستند توسط مجتبی میرطهماسب، همکار پناهی فیلم‌برداری شده است.
میرطهماسب درباره این مستند در جشنواره کن گفت: «از آنجاییکه اجازه ساخت فیلم درباره جامعه‌ی را نداریم، تصمیم گرفتیم که مستندی درباره خودمان بسازیم.» میرطهماسب افزود: «ما نمی‌خواستیم تسلیم شویم، بلکه می‌خواستیم دست به کاری زنیم.، ما تصمیم گرفتیم از انرژی خود که بی‌مصرف مانده بود، استفاده کنیم.»
پناهی در این مستند اشاره به آخرین فیلم‌نامه خود دارد که اجازه ساخت نیافت. وی در این فیلم مستند آخرین فیلم‌نامه‌اش را قرائت می‌کند، اما بزودی از این کار منصرف می‌شود و می‌گوید: «اگر قرار بود قصه را تعریف کنیم که دیگر فیلم نمی‌ساختیم.» در این فیلم پناهی با وکیلش و همچنین رخشان بنی‌اعتماد، سینماگر ایرانی در باره وضعیت حقوقی خود و سرنوشت دادگاه تجدیدنظر خود گفت‌وگو می‌کند.
ظاهراَ این فیلم مستند به سینماگران ایرانی تقدیم شده است. فیلم پناهی با حضور مجتبی میرطهماسب در جشنواره کن در بخش خارج از رقابت‌ها اکران شد. پناهی ممنوع الخروج است و به‌رغم دعوت از سوی جشنواره کن اجازه حضور در فستیوال فیلم را نیافت. پیشتر نیز شرکت پناهی به عنوان عضو هیت داوران در جشنواره فیلم برلین (برلیناله) در فوریه ۲۰۱۱ نیز ممکن نشد و صندلی پناهی خالی ماند.
عدم حضور رسول‌اف در فستیوال کن به خاطر موانع اداری
محمد رسول‌اف، سینماگر ایرانی و همکار پناهی نیز به رغم رفع ممنوعیت سفر از سوی مقامات قضایی ایران موفق به شرکت در جشنواره فیلم کن نشد. فیلم جدید رسول‌اف با عنوان "به امید دیدار" در جشنواره امسال کن اکران شد. مدیر پخش فیلم رسول‌اف تاکید کرد که به علت مشکلات دیوان‌سالاری و موانع اداری در ایران رسول‌اف قادر نخواهد بود که در جشنواره جاری پیش از روز یک‌شنبه (۲۲ مه) شرکت جوید. فیلم "به امید دیدار" در بخش "نگاهی دیگر" در فستیوال کن به نمایش گذاشته شد. جالب اینکه موضوع فیلم نیز درباره وکیل جوانی است که می‌کوشد ویزای خروج از ایران را دریافت کند.
جشنواره بینالمللی فیلم کن در یک اقدام بی‌سابقه در تارنمای رسمی خود با گردآوری امضا از ۱۷ هزار سینماگر و دست‌اندر کار فیلم در جهان خواستار لغو حکم مجازات جعفر پناهی و محمد رسول‌اف شد. فستیوال کن همچنین از مقامات ایرانی خواسته است که محرومیت این دو هنرمند را از فعالیت‌های هنری و اجتماعی برطرف کند.
پناهی و رسول‌اف در اسفند ماه سال ۱۳۸۸ در تهران دستگیر شدند و سپس دادگاه جعفر پناهی را به شش سال حبس تعزیری و ۲۰ سال محرومیت از کارهای هنری، نظیر فیلم‌سازی و یا حتا نگارش فیلم‌نامه محکوم کرد. شصت و چهارمین دوره جشنوارکن پناهی را به صورت غیابی به عنوان عضو افتخاری هیئت داوران برگزید، اما به علت ممنوع‌الخروج بودن، پناهی نتوانست به فرانسه سفر کند.