فشار روانی در محیط کار؛ عامل ۶ میلیارد یورو زیان به آلمان
۱۳۹۱ بهمن ۱۵, یکشنبه
فشار روانی در محیط کار و پیامدهای آن برای کارکنان در سال‌های گذشته در آلمان افزایش یافته است. فشار روانی اغلب هنگامی بروز می‌کند که کارکنان با چالش، تهدید یا دگرگونی‌ای اساسی روبرو می‌شوند. به عبارت دیگر تعادل میان توان فرد برای انجام کار و انجام وظیفه‌ی خواسته‌شده از وی برهم می‌خورد. این که آینده‌ی شغلی فرد با وجود تحمل فشار و انجام وظیفه، تامین نمی‌شود، نیز یکی دیگر از عوامل پیدایی فشار روانی در محیط کار است.
آلمان در صدر جدول اعمال فشار بر کارکنان
بر اساس تازه‌ترین آماری که "اداره‌ی مرکزی حمایت از کارکنان و بهداشت" آلمان با عنوان "گزارش فشار روانی در محیط کار در سال ۲۰۱۲" منتشر کرده است، ۴۳ درصد کارکنان نهادهای تولیدی و خدماتی این کشور از افزایش فشار روانی در محیط کار رنج می‌برند. به نظر ۱۸۰۰۰ پرسش‌شونده‌ای که در این پژوهش شرکت کرده‌اند، تغییرات ساختاری و چالش، از جمله عوامل بروز فشار روانی است. بر پایه‌ی نتایج این ارزیابی، از هر ۵ کارمند و کارگر در آلمان، یک نفر زیر فشار کاری قرار دارد. این در حالی است که "دورنماهای مثبت شغلی از سال‌های ۲۰۰۵ ـ ۲۰۰۶ تا کنون تغییری نکرده است".
این پژوهش هم‌چنین نشان می‌دهد که کارفرمایان آلمانی بیش از سایر مدیران ۲۷ کشور عضو اتحادیه‌ی اروپا، کارکنان خود را (۵۲ درصد) برای انجام بهینه‌ی کار تحت فشار قرار می‌دهند و از هر دو تن، یک نفر حین انجام وظایف دیگر باید به متقاضیان از طریق تلفن یا ایمیل جواب بدهد. در حال حاضر، انجام هم‌زمان وظایف گوناگون به یکی از عوامل بروز فشار روانی (۶۰ درصد) تبدیل شده است. بیش از ۳۵ درصد از شاغلان مجبورند در هفته بیش از ۴۰ ساعت کار کنند و ۱۳ درصد، بیش از ۴۸ ساعت به انجام وظایف محوله‌ی خود مشغولند، ۲۶ درصد به‌طورکلی وقت ناهار و استراحت ندارند، ۶۴ درصد باید روزهای شنبه و ۳۸ درصد شاغلان حتی روزهای یک شنبه و تعطیل هم کار کنند.
حمایت تیم و زیان اقتصادی
دلیل افزایش فشار روانی در محیط کار، اغلب دگرگونی‌های ساختاری و تغییر و تحولاتی است که در این محیط ایجاد می‌شود. مدیران و مسئولان شرکت‌ها بیش از دیگر گروه‌ها از این تغییرات آسیب می‌بینند. به گفته‌ی ایزابل روته، رئیس اداره‌ی مرکزی حمایت از کارکنان و بهداشت، "این امر بر شیوه‌ی مدیریت این مسئولان تاثیر منفی می‌گذارد".
پشتیبانی کارکنان از یکدیگر در گروه‌های کاری، کمک بزرگی برای تحمل فشار روانی و انجام وظایف محوله در محیط کار است. حدود ۵۹ درصد از پرسش‌شوندگان معتقد بودند که بدون این یاری، می‌بایست فشار روانی بیشتری را تحمل کنند.
وزیر کار آلمان، اورزولا فن در لاین، از کارفرمایان و اتحادیه‌های کارگری و کارمندی این کشور خواست که با این "پدیده‌ی زیان‌آور" مبارزه کنند. او گفت، درصد بیماری‌های ناشی از فشار روانی در ۱۵ سال گذشته، به میزان ۸۰ درصد افزایش یافته است: «به دلیل این که کارکنان بیش از ۲۰ هزار روز بیمار بودند و نتوانستند کار کنند، در نتیجه اقتصاد آلمان مبلغ کلانی بالغ بر ۶ میلیارد یورو از دست داده است.»
مواضع مخالف و موافق
اتحادیه‌های کارگری و کارمندی آلمان کارفرمایان را مسئول این زیان مالی و بیماری کارکنان نهادهای تولیدی و خدماتی می‌داند. آنلی بونتن‌باخ، نماینده‌ی این اتحادیه‌ها، در مصاحبه‌ای گفت که اتحادیه‌ی کارفرمایان از امضای پیمانی مبنی بر چگونگی تعیین و کنترل میزان فشار روانی در محیط کار خودداری کرده است. رئیس اتحادیه‌ی کارفرمایان، دیتر هونت، ضمن رد این اتهام و اعلام آمادگی برای ادامه‌ی گفت‌وگو با نمایندگان کارکنان و کارگران گفت که "این بحث را نباید با ارائه‌ی آمار نادرست و اتهام‌زنی به کارفرمایان آغاز کرد". در حال حاضر کارخانه‌ها و شرکت‌های تولیدی و خدماتی آلمان، موظفند در محل کار دوره‌های پیش‌گیری از فشار روانی دایر کنند. نهادهایی که از انجام این آیین‌نامه سرباز زنند، جریمه می‌شوند.
به نظر هانس یورگن اوربان از اتحادیه‌ی کارگری و کارمندی آلمان، عدم توانایی کارفرمایان و مسئولان در تنظیم و مدیریت چالش‌های محل کار با توجه به توانایی‌ها و نیازهای کارکنان، باعث بروز و اعمال فشار روانی بر آنان می‌شود. هانس یورگن اوربان می‌گوید: «بسیاری از رئیس‌ها این حساسیت را از دست داده‌اند که تشخیص دهند به اندازه‌ی کافی وظیفه به عهده‌ی کارکنانشان گذاشته شده است.»