سوئیس دیگر طرح مستقلی برای حل کشمکش اتمی با ایران ندارد
۱۳۸۷ مرداد ۶, یکشنبهروزنامهی زوریخی "نویه تسورشرتسایتونگ" (NZZ) در شمارهی ۲۷ ژوئیه خود از قول پاسکال کوشپن (Pacal Couchepin)، رئیس جمهور سوئیس نوشته است که «اکنون هفتههاست که سیاست ما در برابر ایران کاملا مشخص است. دیگر سوئیس ابتکاری خاص در قبال ایران ندارد. ما راه خاص خودمان را نمیرویم و از تلاشهای کشورهای ۵+۱ پشتیبانی میکنیم و امیدواریم که ایران نرمش نشان دهد.»
سند سوئیسی
تأکید پاسکال کوشپن بر اینکه سوئیس دیگر دارای طرحی ویژهی خود در برخورد با مسئلهی برنامههای اتمی حکومت ایران نیست، به موضوعی برمیگردد که سال گذشته توجه برانگیز شده بود: سندی که دولت سوئیس آماده کرده و آن را مبنای بحث با همهی طرفهای دخیل در کشمکش اتمی گذشته بود، تا برای کاهش بحران راه حلی پیدا شود. این سند، که به Swiss Paper شهرت داشت، در سال ۲۰۰۶ تهیه شده بود. "نویه تسورشر تسایتونگ" در شمارهی ۱۳ مه سال گذشته در مورد آن نوشته بود که سند یکیدو صفحه بیشتر نیست و مضمون آن هنوز موضوع گمانزنی است.
تعلیق دو سویه
اطلاعات بیشتر حاکی از آن بودند که نکتهی اصلی در طرح سوئیس تعلیق دوسویه بوده است: تعلیق تحریمها از سوی شورای امنیت و تعلیق غنیسازی اورانیوم در ایران. استدلال سوئیسیها این بوده است که قطعنامههای شورای امنیت از ایران چیزی میخواهند، بی آنکه به آن چیزی بدهند؛ به این خاطر است که ایران به آنها تن نمیدهد و وضعیت دچار بنبست شده است. سوئیسیها طرح خود را طرحی برای آغاز جدی مذاکرات معرفی میکردند.
مقامات جمهوری اسلامی واکنش مبهمی در قبال طرح سوئیس داشتند. منوچهر متکی، وزیر امور خارجه آن را قابل بررسی دانسته بود، ولی محمد علی حسینی، سخنگوی وقت وزارت امور خارجه در مورد آن گفته بود: «هر پیشنهادی که بخواهد تعلیق را به عنوان پیش شرط یا در طول مذاکرات و یا به عنوان نتیجه آن مطرح کند از سوی ما پذیرفتنی نیست».
از طرح سوئیس تا پیشنهادهای تازهی ۵+۱
این نکته در طرح سوئیس که جمهوری اسلامی برای تعلیق برنامههای شکبرانگیز اتمی خود نیاز به مشوق دارد و بایستی چیزی بگیرد، تا تمایل پیدا کند در مقابل چیزی بدهد، در بستهی پیشنهادی جدید گروه کشورهای ۵+۱ (اعضای دایمی شورای امنیت بعلاوهی آلمان) در نظر گرفته شده است. این پیشنهادها به ایران عرضه شدهاند و مبنای مذاکرات ۱۹ ژوئیه در ژنو بودهاند. به جمهوری اسلامی دوهفته فرصت داده شده که به این پیشنهادها پاسخی جدی دهد. واکنش جمهوری اسلامی تا کنون استقبال از نفس مذاکره بوده است، نه اظهار نظر صریح در مورد پیشنهادها.
پشتیبانی سوئیس از تلاشهای تازه
سوئیس به گفتهی پاسکال کوشپن، رئیس جمهور آن، از تلاشهای تازه کشورهای ۵+۱ پشتیبانی میکند و با وجود آن تلاشها نیازی به ابتکاری از جانب خود نداشته است. ژان-فیلیپ ژانرات، رئیس دپارتمان اطلاعات شورای فدرال سوئیس (به مثابه کابینه) در این مورد گفته است که این امر را نبایستی به عنوان چرخشی در سیاست سوئیس تلقی کرد.
سوئیس در میان کشورهای اروپایی در رابطه با ایران نقش مهمی دارد. این نقش به بانکهای سوئیس محدود نمیشود. سوئیس کانال اصلی ارتباط میان ایران و آمریکاست. دفتر محافظت منافع آمریکا در ایران در سفارت سوئیس در تهران قرار دارد.
سفیر تازه
سفیر سوئیس در تهران به زودی عوض خواهد شد. "نویه تسورشرتسایتونگ" با اتکا به منابع مختلفی نوشته است که به زودی خانم لیویا لوی (Livia Leu) جای فیلیپ ولتی را خواهد گرفت. لویا لوی عهدهدار امور ایران در دستگاه امور خارجی دولت سوئیس بوده است.