سایه ترور بر رویدادهای ورزشی؛ مروری تاریخی

در دهه‌های گذشته تروریسم بارها بر رویدادهای ورزشی سایه‌افکن شده است. نخستین حمله تروریستی در جریان واقعه‌ای ورزشی که در اذهان حک شده، حمله یک گروه فلسطینی به دهکده المپیک در حین بازی‌های ۷۲ المپیک مونیخ است که مجموعا ۱۷ کشته به جای گذاشت.

المپیک ۷۲ و "سپتامبر سیاه"

با برگزاری بازی‌های المپیک ۷۲ مونیخ، آلمان فدرال قصد داشت، چهره‌ای دیگر از خود را پس از جنگ به جهانیان نشان دهد. رویای برگزاری صلح‌آمیز بزرگ‌ترین رویداد ورزشی جهان اما با حمله یک گروه تروریستی فلسطینی به نام "سپتامبر سیاه" به دهکده المپیک و گروگانگیری ورزشکاران اسرائیلی نقش بر آب شد.

در پی شکست مذاکرات و همچنین عملیات ناموفق و بحث‌انگیز پلیس آلمان برای نجات گروگان‌ها، همه‌ی گروگان‌ها جان خود را از دست دادند. در جریان درگیری‌ها همچنین یک مامور پلیس و پنج تن از اعضای گروه تروریستی یادشده کشته شدند.

حاضران در المپیک، از ورزشکاران و دست‌اندرکاران برگزاری تا تماشاگران، در بهت و حیرت فرو رفته بودند. حتی برخی از مترجمان که به مهمانان خارجی خدمات ارائه می‌کردند، دست از کار کشیدند. حادثه تروریستی مونیخ اما موجب لغو ادامه‌ی مسابقات نشد. رقابت‌ها پس از تنها یک روز وقفه و با جمله‌ی معروف "بازی‌ها باید ادامه یابند!" رئیس وقت کمیته‌ی بین‌المللی المپیک (ایوری براندیج) ادامه پیدا کرد.

یکی از ورزشکاران اسرائیلی که به دست گروگان‌گیران نیفتاده بود، تصمیم کمیته‌ی بین‌المللی المپیک را درست ارزیابی می‌کند. به اعتقاد وی، موضوع بر سر سرنوشت ورزشکارانی است که سال‌ها وقت صرف آمادگی خود کرده‌اند تا توان خود را در رقابت‌های المپیک به بوته آزمایش بگذارند.

گرچه رقابت‌ها پس از وقفه‌ای کوتاه از سر گرفته شد و لحظات ورزشی به‌یادماندنی‌ای نیز خلق شدند، اما سایه‌ی وحشت و ترور تا پایان بر سر بازی‌های مونیخ باقی ماند.

مسابقات المپیک ۱۹۹۶ آتلانتا

در روز ۲۷ ژوئیه سال ۱۹۹۶ در حین بازی‌های المپیک آتلانتا حمله‌ای تروریستی به پارک المپیک صورت گرفت که دو کشته و ۱۱۱ زخمی به جای گذاشت.

عامل این سوقصد اریک رادولف بود که در گروهی تروریستی به نام "ارتش خدا" عضویت داشت. وی پس از بازداشت و محاکمه به حبس ابد محکوم شد.

رادلف "خشمگین کردن، عاجز ساختن و شرمساری دولت واشنگتن در دید جهانیان" را دلیل این اقدام خود عنوان کرده بود.

رگبار مسلسل در آستانه جام ملت‌های ۲۰۱۰ آفریقا

شمارش معکوس برای به صدا در آمدن سوت مسابقات جام ملت‌های آفریقا در سال ۲۰۱۰ آغاز شده بود که تیم ملی فوتبال توگو هدف حمله شورشیان مسلح قرار گرفت. آنان اتوبوس تیم ملی توگو را هنگام عبور از منطقه‌ای در مرز کنگو و آنگولا به رگبار مسلسل بستند.

در پی این سوءقصد راننده اتوبوس، کمک‌ مربی و سخنگوی تیم ملی فوتبال توگو جان خود را از دست دادند و یکی از دروازه‌بانان این تیم نیز به شدت زخمی شد. کوسی آگاسا، یکی دیگر از دروازه‌بانان تیم ملی توگو در گفت‌وگویی با رادیو فرانس گفته بود: «ما آماده بودیم در جام ملت‌های آفریقا بازی کنیم، اما اکنون بیشتر شبیه این است که وارد میدان جنگ شده‌ایم.»

توماس دوسه‌‌وی، ملی‌پوش توگو نیز پس از این حمله در مصاحبه‌ای با رادیو مونته‌کارلو اظهار داشته بود: «ما را مثل سگ‌ها زیر شلیک گلوله‌هایشان گرفتند.» به گفته او اعضای تیم ملی توگو بیست دقیقه تمام زیر صندلی‌هایشان پنهان شده بودند.

"جبهه آزادی‌بخش برده‌های کابیندا" که از شورشیان جدایی‌طلب آنگولا تشکیل شده است، مسئولیت این حمله را به عهده گرفت. این گروه از سال ۱۹۷۵ میلادی برای استقلال کابیندا، منطقه نفت‌خیر آنگولا در ساحل اقیانوس آرام، مبارزه می‌کنند.

تیم ملی فوتبال توگو پس از این حمله تروریستی، از حضور در جام ملت‌های آفریقا چشم پوشید و راه بازگشت به خانه را پیش گرفت.

مسابقه دو ماراتن بوستن چهارمین رویداد بزرگ ورزشی است که خشونت و ترور بر آن سایه انداخته است. افزون بر وقایعه ذکر شده، رویدادهای ورزشی دیگری بوده‌اند که با حملات تروریستی روبرو بوده‌اند، اما از اهمیت جهانی چندانی برخوردار نیست.

۲۱ آوریل ۱۹۸۷، سری‌‌لانکا

در جریان سفر تیم ملی کریکت نیوزیلند به سری‌لانکا برای انجام دیداری آزمایشی یک خودروی بمب‌گذاری شده در کلمبو، پایتخت سری‌لانکا به انفجار رسید که بیش از یکصد نفر را در کام مرگ فرو برد.

۱ مه ۲۰۰۲، اسپانیا

در روز اول ماه مه سال ۲۰۰۲ ساعاتی پیش از برگزاری دیدار نیمه‌نهایی لیگ قهرمانان باشگاه‌های اروپا میان رئال مادرید و اف ث بارسلونا یک خودروی بمب‌گذاری شده در نزدیکی ورزشگاه عظیم سانتیاگو برنابئو منجر شد که ۱۷ مجروح به جای گذاشت. سازمان جدایی‌طلب ETA مسئولیت این انفجار را برعهده گرفت. دیدار میان دو تیم پس از تشدید تدابیر امنیتی برگزار شد.

۸ مه ۲۰۰۲، پاکستان

در روز هشتم ماه مه ۲۰۰۲ هتلی در کراچی که تیم ملی کریکت نیوزیلند در آن اقامت داشت، مورد سوقصد قرار گرفت. در پی این حمله ۱۴ نفر کشته شدند، اما به هیچیک از اعضای تیم ملی نیوزیلند آسیبی وارد نیامد.

۲۰۰۶، عراق

عراق در طی یک دهه گذشته همواره با خشونت و ترور روبرو بوده است. در سال ۲۰۰۶ اما تروریسم در چند مورد گوناگون بر ورزش این کشور سایه انداخت. در روز ۱۷ ماه مه ‌آن سال پانزده تن از اعضای یک تیم تکواندو که راهی اردن شده بودند، ربوده شدند. ۹ روز بعد از آن دو تنیس‌باز عراقی و مربی‌شان به ضرب گلوله به قتل رسیدند. در روز ۱۷ ژوئیه همان سال نیز پنجاه مرد مسلحه در پی حمله به یک کنفرانس ۳۰ نفر را به گروگان گرفتند، از جمله احمد الهادیه، رئیس کمیته ملی المپیک این کشور.

۹ آوریل ۲۰۰۸، سری‌لانکا

هنگام آغاز یک مسابقه دو ماراتون در سری‌لانکا در سال ۲۰۰۸ "ببرهای تامیل" دست به سوءقصدی مرگبار زدند که بر اثر آن ۱۵ نفر از جمله جیراج فرناندوپولای، یک سیاستمدار منتقد این گروه، کشته شدند.