دور دوم انتخابات مجلس هشتم؛<br> اصولگرایان پیروز، دولت اصولگرا ناخشنود؟

با اعلام نتایج دومین دوره‌ی انتخابات مجلس هشتم تقریبا تکلیف همه‌ی کرسی‌ها مشخص شد. اصولگرایان با تصاحب حدود ۷۰ درصد کرسی‌ها برنده‌ی این انتخابات تلقی می‌شوند. با این همه دولت اصولگرا نمی‌تواند زیاد از این نتیجه خوشنود باشد. تعداد زیادی از نمایندگان این جناح در مجلس هشتم به گروه‌هایی از اصولگرایان تعلق دارند که مدتهاست به منتقدان دولت پیوسته‌اند.

شنبه هفتم اردیبهشت، نتایج قطعی دور دوم انتخابات مجلس هشتم رسما اعلام شد. این نتایج باید به تایید شورای نگهبان برسد تا هشتمین مجلس شورای اسلامی بتواند یک ماه دیگر کار خود را آغاز کند. شورای نگهبان در دور اول آرای سه حوزه را باطل اعلام کرد که نمایندگان آن در انتخابات میان دوره‌ای مشخص خواهند شد. به این ترتیب حدود ۲۸۷ نماینده، مجلسی را تشکیل می‌دهند که گروه‌های مختلف اصولگرا در آن اکثریت را دارند اما در همه‌ی زمینه‌ها هم رای و هم نظر نیستند.

اصلاح‌طلبان: ناکامی در تهران، موفقیت در شهرستان‌ها

دور دوم انتخابات با ناکامی اصلاح‌طلبان در تهران و موفقیت نسبتا چشمگیر آنها در شهرستان‌ها همراه بود. در حالیکه در تهران تنها یکی از اصلاح‌طلبان با اختلاف ناچیز نسبت به نفر بعدی در مکان یازدهم قرار گرفت، این جناح لااقل ۳۰ کرسی از هفتاد کرسی شهرهای دیگر را از آن خود کرد. این تعداد حتا از ارزیابی‌های خوش‌بینانه اصلاح‌طلبان نیز بیشتر است. ظاهرا علت اصلی شکست اصلاح طلبان در تهران به کاهش شدید تعداد رای‌دهندگان در این شهر مربوط است. آرای الیاس نادران که به عنوان نفر اول تهران در دور دوم به مجلس راه یافت از تعداد آرای نفر سی و یکم دور نخست کمتر است و کل کسانی که در تهران پای صندوق‌ها رفته‌اند از کسانی که در دور اول به غلامعلی حداد عادل، رئیس مجلس هفتم، رای دادند حدود صد هزار نفر کمتر بوده‌اند.

مصطفی پورمحمدی، که به رغم برکناری از وزارت کشور مسئولیت انتخابات را برعهده داشت، در یک نشست خبری که عصر دیروز برگزار شد بدون اشاره به کاهش شرکت مردم تهران در انتخابات، متوسط میزان مشارکت در دور دوم را ۲۶ درصد اعلام کرد. پورمحمدی مدعی است این تعداد ۵ درصد بیشتر از شرکت‌کنندگان در دور دوم انتخابات هفتمین دوره‌ی مجلس بوده‌اند. به رغم این، اگر آماری که اسفند ماه از سوی استانداری انتشار یافت، ملاک باشد میزان مشارکت در این حوزه به ده درصد هم نمی‌رسد. در این آمار تعداد واجدان شرایط رای دادن در شهر تهران ۶ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر ذکر شده. خبرگزاری فارس ساعت ده جمعه شب در گزارشی برآورد می‌کند، تعداد رای دهندگان در تهران حدود ۵۴۰ هزار نفر باشند. با این همه آمار رسمی درصد مشارکت رای دهندگان در این شهر را ۱۳ درصد اعلام کرده است.

طیف‌بندی نمایندگان

مطابق آماری که وزیر کشور ارائه کرده اصولگرایان در مجموع ۶۹ درصد کرسی‌های مجلس را تصاحب کرده‌اند. اما نگاهی به ترکیب گروه‌های مختلفی که مجموعه اصولگرایان را تشکیل می‌دهند نشان می‌دهد این پیروزی به معنای کسب اکثریت قاطع کرسی‌ها توسط حامیان دولت نیست. حدود ۳۵ درصد از ۱۹۸ اصولگرای مجلس هشتم، کاندیداهای ائتلاف فراگیر بوده‌اند که از منتقدان دولت و هیات رئیسه‌ی کنونی مجلس محسوب می‌شوند. دبير كميته سياسی ائتلاف حزب‌الله ايران، یکی از گروه‌های تشکیل دهنده‌ی ائتلاف فراگیر، مدعی است در مجموع ۷۰ نفر از نامزدان مورد نظر این جریان به مجلس راه یافته‌اند. لااقل پنج نماینده نیز که از اصولگرایان به حساب می آیند کسانی هستند که از سوی گروه‌های اصلاح‌طلب هم حمایت شده‌اند.

به این ترتیب به نظر می‌رسد تنش و اختلاف میان دولت و مجلس هفتم که در ماه‌های اخیر افزایش یافت با تشکیل مجلس هشتم نیز ادامه داشته باشد. در این میان ترکیب هیات رئیسه از اهمیتی اساسی برخوردار است. ائتلاف فراگیر اصولگرایان و اصلاح‌طلبان پیشاپیش عدم موافقت خود با ادامه‌ی ریاست غلامعلی حداد عادل ابراز کرده‌اند. با این همه رایزنی‌های بیرون مجلس نیز که در تعیین ریاست آن نقشی مهم دارد از مدتی پیش آغاز شده است.

بهزاد کشمیری‌پور