دشواریهای دمکراسی در روسیه
۱۳۸۶ آذر ۵, دوشنبه
نام پوتین برای انتخابات پارلمانی روسیه که در پایان هفته برگزار میشود، در لیست حزب روسیهی متحد قرار دارد. پیروزی این حزب در انتخابات قطعی به نظر میرسد. امروز دوشنبه (۲۶ نوامبر) پوتین در یک میتینگ انتخاباتی در زادگاهش سن پترزبورگ شرکت میکند. دیروز ۲۰۰ تن از تظاهرکنندگان اپوزیسیون موقتا بازداشت شدند.
روز شنبه (۲۴ نوامبر) نیز پلیس در شهر مسکو به مقابله با اپوزیسیون پرداخت و نامزد انتخاباتی آن گاری کاسپارف قهرمان پیشین شطرنج جهان را بازداشت و به پنج روز زندان محکوم کرد. مقابلهی پوتین با اپوزیسیون، با انتقاد شدید غرب روبرو شده است.
در حالی که سیاستمداران غربی و سازمانهای حقوقبشر، از بازداشت فعالان اپوزیسیون در روسیه برآشفتهاند و روزنامهها تفسیرهای گزندهای در این مورد مینویسند، در روسیه اتفاقنظر گستردهای در این زمینه وجود دارد که مخالفان پوتین خود مسئول این وضع اسفبار هستند: اگر در مسکو و سن پترزبورگ همهچیز در چارچوب میتینگی که مجوز برای آن صادر شده بود باقی میماند، درگیری با ماموران انتظامی نیز پیش نمیآمد.
همدردی با گاری کاسپارف و اتحاد اپوزیسیون به نام «روسیهی دیگر» محدود است. بسیاری از شهروندان روسیه معتقدند که آنان خود دست به تحریک دولت زدهاند، تا در غرب خود را مطرح سازند. ولادیمیر پوتین هم نفت بر این آتش میپاشد. وی هفتهی پیش در مقابل هزاران تن از هواداران خود گفت: «متاسفانه در کشور ما کسانی هستند که در مقابل سفارتخانههای خارجی و نمایندگیهای دیپلماتیک پرسه میزنند و به پشتیبانی بنیادها و دولتهای خارجی دل بستهاند و نه به پشتیبانی مردم خود».
تصویری که کرملین از کاسپارف ترسیم میکند، مبلغی است که از غرب پول میگیرد تا روسیه را خوار و وابسته به غرب و پیش از همه آمریکا کند. البته این سخن مانند پیامهای خود قهرمان پیشین شطرنج جهان و طرفدارانش در میان مردم خریدار ندارد. وقتی در روسیه واژهی اپوزیسیون مورد استفاده قرار میگیرد، مردم به یاد کمونیستها و حزب آنها تحت رهبری ولادیمیر شیرینوفسکی و شاید احزاب لیبرال میافتند و نه «روسیهی دیگر» کاسپارف.
آلکساندر کارسنوپیوروف روزنامهنگار روسی، در مورد طرفداران کاسپارف میگوید: «در میان آنان انقلابی بسیار کم است و از مردم خیلی دورند». به نظر وی کاسپارف از فرهمندی کافی برای بسیج تودهها برخوردار نیست. یک شطرنجباز خوب لزوما یک سیاستمدار خوب نیست. شعار او «برای روسیه، علیه پوتین» برای افکار عمومی جذاب نیست. زیرا بسیاری از مردم پوتین را ضامن ثبات، زندگی بهتر و پیش از همه یک روسیهی نیرومند میبینند.
کسانی که از کاسپارف پشتیبانی میکنند، مانند او این احساس را دارند که رژیم پوتین آنان را سرکوب میکند. آنان از کیششخصیتی که یادآور عصر استالین است انتقاد میکنند و معتقدند که پوتین و دستگاه قدرت او رفتاری غیرانسانی دارند. به نظر آنان اینکه پوتین به یک اپوزیسیون واقعی اجازه فعالیت نمیدهد، نشانگر آن است که آزادی عقیده و مطبوعات و ارزشهای دمکراتیک تا چه اندازه برای او کمارزش است. نمونهی دیگر آن، رفتار با کاسپارف است که یک هفته پیش از انتخابات باید در زندانی با تبهکاران بسر برد.
Christina Nagel / رادیو دویچه وله