حضور کمرنگ ناشران ایرانی در نمایشگاه کتاب فرانکفورت
۱۳۸۷ مهر ۲۸, یکشنبهسالهاست که دو اتحادیهی ناشران ایرانی در نمایشگاههای بینالمللی با یکدیگر رقابت دارند. نخستین نهاد ناشران ایرانی عنوان "اتحادیهی ناشران و کتابفروشان ایران" را بر خود دارد. این اتحادیه بعنوان Union از سوی نمایشگاههای بینالمللی بعنوان نمایندهی ناشران مستقل برسمیت شناخته شده است. این اتحادیه تا چند سال پیش حضوری فعالتر در نمایشگاه کتاب فرانکفورت داشت.
ولی سپس در رقابت با نهاد ذکر شده در بالا، "اتحادیهی تعاونیهای ناشران ایرانی" شکل گرفت. این اتحادیه از تعاونیهایی تشکیل شده که عمدتا طرفدار دولت و مورد حمایت خاص دولت هستند.
در نمایشگاه کتاب فرانکفورت "اتحادیهی تعاونیها" غرفهی رسمی جمهوری اسلامی ایران را، با مساحتی نسبتا بزرگ، در اختیار داشت. به گفتهی محمود رضا برازش، مسئول هماهنگی غرفهی اتحادیهی تعاونیها، در هر تعاونی چند صد ناشر عضو هستند. نمایندهی وزارت ارشاد که از مسئولان غرفه بود نیز افزود که حدود ۷۰۰ ناشر کشور عضو تعاونیها میباشند.
از سوی "اتحادیهی ناشران و کتابفروشان ایران" خانم شهلا لاهیجی، مدیر انتشارات روشنگران و مطالعات زنان با غرفهای کوچک در نمایشگاه کتاب فرانکفورت حضور داشت. وی گفت که امسال انتشارات روشنگران و نشر نامیرا میهمان افتخاری نمایشگاه کتاب فرانکفورت میباشند. خانم لاهیجی در مورد علت حضور کمرنگ ناشران ایرانی گفت که کسادی بازار کتاب در ایران و عدم حمایت دولت از ناشران مستقل برای حضور در نمایشگاههای بینالمللی، دلیل غیبت بسیار از ناشران شده است.
در زمینهی کسادی بازار کتاب، رضا هاشمینژاد، مدیر انتشارات افق گفت که ۱۸ عنوان کتاب وی در وزارت ارشاد در انتظار مجوز است. وی کتابهای خود را در غرفهی انتشارات روشنگران عرضه کرده بود.
شماری ناشران ایرانی بی آنکه غرفهای برپا دارند، در این نمایشگاه حضور داشتند. یکی از ایشان آرش حجازی، مدیر نشر کاروان است. وی میگوید ۴۰ عنوان کتاب وی هنوز مجوز دریافت نکردهاند و همین وضعیت کمابیش در مورد دیگر ناشران نیز صدق میکند.
به گفتهی هاشمینژاد، مدیر نشر افق، وزارت ارشاد حتا به عکس نویسنده در روی جلد نیز ایراد میگیرد. از نظر وزارت ارشاد، عکس نویسنده، بویژه اگر نویسنده یک زن باشد، نباید روی جلد قرار گیرد. وی میگوید: شاید وزارت ارشاد معتقد است، خواننده میتواند میان مضمون کتاب و نویسنده ارتباط ذهنی برقرار کرده و خیالپردازی کند.
محمود رضا برازش، مسئول هماهنگی غرفهی دولتی تعاونیها در مورد این پرسش که چرا دولت از ناشران مستقل حمایت نمیکند، میگوید: جمهوری اسلامی ایران نیز مانند دیگر کشورهای تکمحصولی درآمدش از نفت است و این دولت است که باید تصمیم بگیرد این پول را برای چه نهادهایی هزینه کند؛ و این امری است طبیعی.
دیگر غرفهی دولتی متعلق به رایزنی فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران در برلین بود که آلبومهای عکس از طبیعت و آثار باستانی ایران و بویژه از رویدادهای مذهبی را عرضه کرده بود.
همهی این غرفهها در سالن همکف بخش پنج قرار داشتند. در همین سالن غرفهی دیگری نیز دیده میشد متعلق به دو نهاد "جامعهی جهانی اهل بیت" و "مسجد امام علی شهر گِلزِن کِرشن" آلمان. به گفتهی مسئول این غرفه، تمامی کتابهای عرضه شده در ایران چاپ شدهاند.
در یکی از سالن کتابهای کودک نمایشگاه، در بخش سه، نشر شباویز همچون سالهای گذشته کتابهای کودکان خود را در غرفهای کوچک عرضه کرده بود.