جهان چشمانتظار تحول سیاسی در ایران
۱۳۸۸ خرداد ۲۲, جمعهروزنامهی "دی ولت" چاپ آلمان در شمارهی روز ۱۱ ژوئن (۲۱ خرداد) خود، دهمین انتخابات ریاست جمهوری در ایران را "تصمیمی سرنوشتساز" خوانده است. استفانی روپ در مقالهی خود مینویسد، کارزار این انتخابات در تاریخ سیسالهی جمهوری اسلامی ایران، به شکل بیسابقهای علنی برگزار میشود. وی میافزاید: «اکثریت نسل جوان با به کار گرفتن تمامی امکانات شبکهی اینترنت و ارسال موجی از پیامکها، تنها یک خواست دارد و آن خلاص شدن از دست رئیس جمهور کنونی، محمود احمدینژاد است.»
روپ با استناد به نظر شماری از مردم عادی که با آنها مصاحبه کرده، مینویسد، احمدینژاد در طول چهار سال ریاست جمهوری، بسیاری از هواداران خود را سرخورده کرده است. نه تنها هواداران احمدینژاد، بلکه افکار عمومی ایران میپرسد صدها میلیارد دلار پول نفتِ گرانی که عاید ایران شد، کجا رفته است؛ علت تورم بالا در چیست؛ و اینکه اعطای وامهای بلاعوض ناچیز به مردم، کشور را صنعتی نمیکند، بلکه به نابودی میکشاند.
«هیچکس از میزان رأی احمدینژاد خبر ندارد»
روزنامهی ایتالیایی "لا رپوبلیکا" در شمارهی روز پنجشنبه (۱۱ ژوئن) مینویسد: «احمدینژاد هنوز امکانات زیادی دارد تا در برابر موج سبز رقیب انتخاباتی خود، میرحسین موسوی مقاومت کند. هیچکس نمیداند که رئیس جمهور کنونی در استانهای کشور چه تعداد رأی عاید خود خواهد کرد. بهرحال او در کنار خود میلیونها یار انتخاباتی دارد که در انتخابات چهار سال پیش توانستند (به احتمال زیاد با دست بردن در نتایج آرا) نتیجه را به سود او مدیریت کنند.»
شانس ایران برای بازگشت به صحنهی بینالملل
روزنامهی چپ لیبرال بریتانیایی "ایندیپندنت" روز پنجشنبه (۱۱ ژوئن) انتخابات ریاست جمهوری ایران را پراهمیت خواند و نوشت: «اینکه این کشور یک نظام دینسالار به رهبری آیتالله علی خامنهای است، تغییری در این واقعیت نمیدهد که ایرانیها وقتی به پای صندوق رأی میروند، امکان گزینش دارند. این انتخابات برای جهتگیری آیندهی ایران بسیار تعیینکننده است. برگزاری یک کارزار انتخاباتی پرشور، خود حاکی از این امر است. هر کدام از کاندیداها که پیروز این انتخابات باشد، شانس این را خواهد داشت تا ایران را به صحنهی جامعهی بینالملل بازگرداند. او نباید این شانس را از دست بدهد.»
«مناقشهی هستهای میتواند به نفع طرفین حل شود»
روزنامهی آلمانی "زود دویچه تسایتونگ" با نگاهی انتقادی به صحنهی انتخابات ریاست جمهوری مینویسد: «اپوزیسیون هنوز پیروزی را برای خود تضمین نکرده است. هرچند که در غرب رئیس جمهور فعلی را یک فرد مغشوش با سخنانی تحریککننده میشناسند، ولی او هنوز شانس انتخاب دوباره را دارد. در این انتخابات مسئله بر سر مناقشهی هستهای نیست، مسئله بر سر انکار علنی هولوکاست هم نیست. مسئلهی ایرانیها در این انتخابات در وهلهی نخست بر سر وضعیت اقتصادی کشور، مسائل اجتماعی و آزادیهای روزمره است. (...) جامعهی بینالملل میتواند با یک اصلاحطلب وارد گفتوگو شود. مناقشهی هستهای را نیز میتوان به گونهای حل کرد که به نفع طرفین تمام شود. ولی این کار با انتخاب دوبارهی احمدینژاد تقریبا غیرممکن خواهد بود.»
«موسوی میانهرو دست اوباما را خواهد فشرد»
روزنامهی فرانسوی "لا ووا دو نورد" چاپ لیل روز پنجشنبه (۱۱ ژوئن) نوشت: «شکست احمدینژاد برای جامعهی بینالملل خبر خوشی خواهد بود. حتا اگر رقیب "میانهروی" وی، میرحسین موسوی، قصد این را نداشته باشد به برنامهی اتمی خاتمه بدهد، میتوان بر اساس سخنانش امیدوار بود که او دست درازشدهی باراک اوباما را خواهد فشرد. احمدینژاد در سال ۲۰۰۵ خود را "خادم مردم" معرفی کرد، ولی امروز تورم کشورش به مرز ۲۵ درصد و میزان بیکاری به ۱۲ درصد رسیده است. درآمدهای نفتی ایران نیز به هیچوجه نتوانسته از میزان فقر در کشور بکاهد. ولی حتا اگر موسوی نیز انتخاب شود، امید تحولات اساسی در رژیم، در سطحی "میانی" باقی خواهد ماند.»
میرحسین موسوی نمایندهی کدام لایهی اجتماعی است؟
روزنامهی سوئیسی "نویه تسوریشر تسایتونگ" چاپ زوریخ نوشت: «بیشک قلب جوانان شهری و نخبگان به سوی احمدینژاد پرواز نمیکند. تقریبا نیمی از کل رأیدهندگان جوانان زیر ۳۰ سال هستند. حدود ۶ میلیون جوان ایرانی نیز برای نخستین مرتبه امکان شرکت در انتخابات را خواهند یافت. در صورتی که نتیجهی نظرپرسیها تا اندازهای درست باشد، به نظر میآید که میرحسین موسوی نظر مثبت لایههای میانی و پایین شهری را به خود جلب کرده باشد. حتا در استانهایی که محمود احمدینژاد مبادرت به پخش پول میان مردم کرده نیز، تردید نسبت به رئیس جمهور کنونی افزایش یافته است.»
«شواهد حاکی از دگرگونی است»
روزنامهی آلمانی "نورد وست تسایتونگ" چاپ اولدنبورگ مینویسد: «شواهد حاکی از دگرگونی است. این انتخابات ریاست جمهوری، چنانکه غرب بیصبرانه در انتظار آن است، میتواند یک شکست را برای احمدینژاد به ارمغان آورد. چشمانداز پیروزی برای رقیبان او، به ویژه برای میرحسین موسوی، تاکنون چنین درخشان نبوده است. آنچه جلب نظر میکند، حضور زنان و جوانان در قلهی این جنبش است که خواهان رساندن موسوی به کاخ ریاست جمهوری هستند. "آزادی" به واژهای بدل شده که روشنفکران، هنرمندان، موسیقیدانان و دانشجویان و جوانان طرفدار فرهنگ غرب را متحد کرده است. آنها میخواهند با رهایی از بند قشریت دینی، پنجره را به سوی جهانیان بگشایند و بهرحال انقلابی است کوچک.»
DK/SN