تحریم جشنواره فیلم استانبول در اعتراض به سانسور دولتی
۱۳۹۴ فروردین ۲۵, سه‌شنبه
بیش از صد سینماگر ترکیه با انتشار بیانیه‌ای جشنواره‌ی بین‌المللی فیلم استانبول را تحریم کردند. این سینماگران در اعتراض به "سانسور" از سوی مقامات دولتی ترکیه و حذف فیلم مستندی درباره‌ی حزب "کارگران کردستان ترکیه" از فهرست فیلم‌های جشنواره، این جشنواره‌ی مهم سینمایی کشور را بایکوت کردند.
این فیلم مستند با عنوان "شمال" قرار بود برای اولین‌بار روز یک‌شنبه(۱۲ آوریل/ ۲۳ فروردین) در جشنواره‌ی فیلم استانبول اکران شود اما چندساعت قبل از زمان اکران، وزارت فرهنگ ترکیه با ارسال نامه‌ای به مسئولان جشنواره مدعی شد که فیلم "مجوزهای لازم اداری" را ندارد و نباید اکران شود.
همکاری مسئولان جشنواره با دستور وزارت فرهنگ ترکیه خشم سینماگران را دامن زده است. آن‌ها در بیانیه‌ای که شامگاه دوشنبه(۱۳ آوریل/ ۲۴ فروردین) منتشر کردند، دولت ترکیه را "سرکوب‌گر و سانسورچی" دانستند.
این بیانیه تاکید کرد:«کسب مجوز از سوی مقامات برای اکران اثر هنری، مصداق و ابزار سانسور است.» بیانیه توضیح داده است که برنامه‌ی اکران فیلم‌های جشنواره هفته‌ها قبل نهایی شده و هیچ فیلم دیگری نیاز به "کسب مجوز و ثبت‌نام" نداشته است.
سینماگرانی که این بیانیه را امضا کردند همچنین تاکید کردند که "دلایل سیاسی" پشت این حرکت وزارت فرهنگ ترکیه است.
۲۳ تن از کارگردانانی که امسال در جشنواره بین‌المللی فیلم استانبول اثری ارائه کردند، فیلم‌های خود را از بخش مسابقه و دیگر بخش‌های جشنواره بیرون کشیدند.
نوری بیلگه جیلان، معروف‌ترین کارگردان سینمای ترکیه که سال گذشته برنده‌ی جایزه‌ی نخل طلای فستیوال فیلم کن شد، یکی از کارگردانانی است که این بیانیه را امضا و فیلم تازه‌ی خود را از جشنواره بیرون کشیده است.
شمار چشمگیر کارگردانانی که در اعتراض به دولت ترکیه و مسئولان جشنواره فیلم‌های خود را بیرون کشیدند، موجب شد که بخش مسابقه جشنواره تعطیل شود. مسئولان جشنواره همچنین اعلام کردند که مراسم اختتامیه جشنواره نیز برگزار نخواهد شد.
"اتحاد اهالی سینما تحسین‌برانگیز است"
ارتوگرول موی‌اوغلو، روزنامه‌نگار و دستیار کارگردان مستند "شمال" به روزنامه‌ی "گاردین" گفت که از حرکت اعتراضی متحد سینماگران کشورش تحت تاثیر قرار گرفته است. او افزود:«این اولین‌بار است که سینماگران چنین اعتراض منسجمی علیه سانسور انجام می‌دهند و این اتحاد، اتفاقی مبارک است.»
موی‌اوغلو به "گاردین" گفت که وزارت فرهنگ ترکیه به‌قصد تا آخرین ساعات قبل از نمایش فیلم، از اکران آن ممانعت نکرده تا به خیال خود، فرصتی برای اعتراض گسترده باقی نماند.
او تاکید کرد:« حیرت‌انگیز است که مقامات دولتی حتا نمی‌توانند بر صفحه‌ی سینما هم حزب کارگران کردستان را تحمل کنند. از یک طرف از مذاکره برای صلح می‌گویند، از سوی دیگر طاقت ندارند کوچک‌ترین نقطه‌نظری مخالف دیدگاه خود را تحمل کنند.»
این روزنامه‌نگار و سینماگر ترک همچنین افزود:« دولت ترکیه انگار هنوز نفهمیده که با ممنوع کردن یک فیلم، یک کتاب یا هر اثر هنری دیگر، واقعیت را حذف نکرده و نمی‌تواند مانع از دیده‌شدن و خوانده‌شدن اثر هنری شود.»
سینماگران ترکیه معتقدند که دولت سیاست‌های سرکوب‌گر و سانسور را تشدید کرده است. در سال گذشته نیز فیلم مستندی درباره‌ی اعتراض‌های پارک گزی در استانبول، از فهرست فیلم‌های جشنواره‌ی "پرتقال طلایی آنتالیا" در اثر فشارهای مقامات دولتی کنار گذاشته شد.
نوری بیلگه جیلان، کارگردان مشهور برنده‌ی نخل طلای ترکیه در حمایت خود از حرکت اعتراضی سینماگران گفت:«به عنوان یک فیلم‌ساز نمی‌توانم در برابر سانسور تن به سکوت و مدارا دهم.»