1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

تئاتر شهر سالم می‌ماند؟

مهیندخت مصباح۱۳۸۷ آذر ۲۱, پنجشنبه

گودبرداری برای ساخت یک مجتمع فرهنگی/تجاری، حیات تئاتر شهر را تهدید می‌کند. عملیات ساختمانی به ترک خوردن چند نقطه در سقف تئاتر شهر منجر شده و بیم این می‌رود که آسیب مداوم به این بنا، روزی منجر به تخریب ناگهانی آن شود.

https://p.dw.com/p/GE08
جان مردم و امنیت ساختمان تئاتر شهر در خطر است!
جان مردم و امنیت ساختمان تئاتر شهر در خطر است!عکس: ISNA

تئاتر شهر روز هفتم بهمن ماه سال ۱۳۵۱ با به روی صحنه رفتن نمایش «باغ آلبالو» افتتاح شد. این ساختمان که حجمی مدور دارد، به شکل خیمه و به سبک دوره ایلخانی بنا شده و آرشیتکت آن، امیرعلی سردارافخمی است. این مجموعه که از ۵ تالار نمایش تشکیل شده، پس از انقلاب اسلامی در اختیار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار گرفت.

اثری ملی و ممتاز

تئاترشهر افزون بر معماری یگانه خود، بهره‌مند از تجهیزات نوین صحنه‌‌آرایی، مرکز اسناد، کتابخانه، کتابفروشی و بوفه است. دیگر ویژگی تئاترشهر، موقعیت مکانی آن و قرارگرفتن در دوضلع خیابان‌های انقلاب و ولیعصر است. تئاتر شهر در فهرست آثار ملی ثبت شده و طبق مواد ۵۵۸ و ۵۵۹ قانون تغزیرات اسلامی، وارد کردن هر خدشه‌ای به آن، جرم محسوب می‌شود.

آغاز ساخت و ساز‌ها

نخست در سال ۸۲ که محمود احمدی‌‌نژاد شهردار وقت تهران بود، اعلام شد که مسجدی در محوطه کناری تئاتر شهر ساخته می‌شود. ساخت این مسجد با تغییر شهردار در سال ۸۴ معوق ماند. بعد از آن بحث عبور مترو از کنار تئاتر شهر پیش آمد. تجمع اعتراضی هنرمندان و دست اندرکاران هنر نمایش، به مذاکره با مسئولان مترو انجامید و قرار شد ایستگاه مترو به ضلع جنوبی پارک دانشجو منتقل شود.

ترک در سقف و سطح تئاتر شهر

اما حین احداث مجتمع ولیعصر در کنارتئاتر شهر و هنگام خاکبرداری، بخشی از دیوار یکی از سالن‌های نمایش تئاتر شهر فرو ریخت. این در حالی بود که طبق ضوابط قانونی، هرگونه ساخت و ساز در حریم درجه یک هر اثر تاریخی و فرهنگی باید قبلا به تایید سازمان میراث فرهنگی رسیده باشد.

بهروز غریب‌پور: «فضای باز کنار تئاتر شهر باید محفوظ بماند.»
بهروز غریب‌پور: «فضای باز کنار تئاتر شهر باید محفوظ بماند.»عکس: DW

سازندگان این مجتمع در پاسخ به اعتراض‌‌‌‌‌‌‌‌ها، از فرهنگی بودن آن سخن می‌گویند، اما آیا این تاکید، تهدیدها و خسارت‌ها را کاهش می‌دهد ؟ بهروز غریب‌پور کارگردان و نویسنده تئاتر می‌گوید: « مهم نیست که مجتمع تجاری است یا فرهنگی! من با بنای غیرتجاری هم مخالفم. زیبایی تئاتر شهر با حضور هر بنای دیگر در محوطه خود از میان می‌رود. این مانند آن است که ما در کنار تخت جمشید، یک بیمارستان مجهز بسازیم. معلوم است که این دو بنا با یکدیگر سنخیت نخواهند داشت و هر یک دیگری را تحت الشعاع قرار خواهد داد».

تشدید نگرانی‌‌ها از رانش پایه‌های تئاتر شهر در اثر گودبرداری، به بازدید وزیر ارشاد از این محوطه منجر شد. محمد صفارهرندی در بازدید روز سه شنبه ۱۸ آذر ماه گفت که حفاری عمیق در کنار تئاتر شهر نادرست و برآوردهای شهرداری از این پروژه، اشتباه بوده است.

اختلاف‌های سیاسی

موافقت و مخالفت با پروژه ساخت و ساز در حریم تئاتر شهر در عین حال تبدیل به سوژه‌ای سیاسی شده است. وزیر ارشاد در بازدید خود، اصل پروژه را مربوط به دوران خاتمی دانست و همزمان به محمدباقر قالیباف، شهردار تهران نیز انتقاد کرد.

.

بهروز غریب‌پور می‌گوید: « سیاسی کردن موضوع، هم برای کل جامعه زیان‌بار است و هم برای جامعه تئاتری ایران. اساسا این فضای باز کنار تئاتر شهر بود که تعدادی از مسئولان را چه در دولت آقای خاتمی و چه در دولت نهم، به صرافت استفاده انداخت. امروز دیگر همه فهمیده‌اند که باید این فضا همانگونه که بود، باقی بماند. به نظر من اگر امروز به آقای خاتمی گفته شود که این پروژه بدون درنظر گرفتن عواقب‌اش، موجب این مصیبت شده، ایشان می‌پذیرد. این اشتباهی نیست که قابل کتمان باشد».

وزیر ارشاد پس از بازدید از محوطه تئاتر شهر در نامه‌ای خطاب به شهردار تهران نوشت که در صورت ادامه عملیات ساختمانی شهرداری در جنوب تئاتر شهر، شهرداری باید برای تامین امنیت مردم و حفاظت از ساختمان تئاتر تضمین دهد. محمد باقر قالیباف شهردار تهران در پاسخ به این نامه، انتقادها را متوجه مدیریت پیشین شهرداری تهران کرد و گفت: « در این دوره تلاش شده تا خرابکاری‌های گذشته با کشیدن دیواری حایل در اطراف تئاتر شهر جبران شود». شهردار پیشین تهران، محمود احمدی‌نژاد بود.