برنامه‌های گسترش فوتبال زنان در افغانستان
۱۳۸۶ بهمن ۵, جمعه
کشوری که در آن تا گذشته‌ای نه چندان دور، مردان هم اجازه‌ی فوتبال نداشتند، تعداد دختران علاقمند به این ورزش به حدی است که در مدتی کوتاه، ۲۲ تیم دختران در کابل شکل گرفته است و در یکی از مدرسه‌ها، ۳۰ جفت کفش و لباس ورزشی که برای دختران دانش‌آموز در نظر گرفته شده بود، مدت‌هاست که دیگر کفاف استقبال علاقمندان را نمی‌دهد.
هولگر اوبرمان (Holger Obermann) یکی از پیشکسوتان ژورنالیسم که در زمان فعالیت خود، برنامه‌های بسیاری در مناطق جنگی و بحرانی تهیه کرده است، چندسالی است که به سفارش کمیته‌ی ملی المپیک و فدراسیون فوتبال آلمان پروژه‌ای را برای گسترش فوتبال در کشورهای جهان سوم مدیریت می‌کند. پروژه‌ای که هزینه‌های مالی آن‌را وزارت امور خارجه‌ی آلمان می‌پردازد.
این هیئت در سال ۲۰۰۳ در اقدامی غیر منتظره، زیر عنوان ”فوتبال سالم برای زندگی سالم“ ، فوتبال بانوان در افغانستان را در دستور کار قرار داد. این طرح را که در آن یکی از پیشکسوتان فوتبال افغانستان و دو نفر از مربیان بوندس‌لیگا با اوبرمان همکاری می‌کردند، ابتدا بسیاری در آلمان به باد انتقاد گرفتند.
طرح گسترش فوتبال در میان بانوان افغانستان این امکان را به‌وجود آورد تا ۳۰ بانوی افغان یک دوره‌ی آموزشی فوتبال را در آلمان، زیر نظر دو مربی بوندس‌لیگا به پایان برسانند و در پایان، پس از پشت سر گذاشتن آزمون، موفق به دریافت کارت مربی‌گری شوند.
بانوان افغانستان ... چرا که نه؟
زمانی‌که این ایده مطرح شد، نه تنها از سوی زنان، که از سوی مقامات هم مورد استقبال قرار گرفت. خانم سرابی (Sarabi) وزیر امور زنان افغانستان، ضمن اقبال از این طرح می‌افزاید ما پیش‌تر هم تجربه‌های خوبی در زمینه‌ی والیبال، بسکتبال و هندبال کسب کرده‌ایم.
از نظر وی، جنبش و تحرک اکنون در زنان افغان از یک‌سو یک نیاز است و از سویی دیگر یک وسیله؛ وسیله‌ای برای درگیری و پذیرش بیشتر در جامعه و شکل‌گیری شخصیت اجتماعی.
به گفته‌ی سرابی، طبق نظرسنجی‌های انجام شده، علاوه بر ورزش‌های با توپ، انگیزه‌ی عجیبی میان زنان افغان برای ورزش‌های رزمی آسیایی هم‌چون تکواندو، کاراته و جودو وجود دارد؛ علاقه‌ای که هیچ‌گاه پیش از این فرصت مطرح شدن نداشته است.
شاید این انگیزه زمانی بیشتر خود را نشان داد که کمتر از دو سال پیش یک دختر نوجوان افغانی مدال برنز رقابت‌های تکواندوی آسیا در کره‌ی جنوبی را به گردن آویخت.
«ما اصلاً نمی‌دانستیم چه‌طور فوتبال بازی می‌کنند»
این جمله‌ی یک دختر ۱۶ ساله‌ی افغان است که در مدرسه‌ی فوتبالی در آلمان تمرین می‌کند. او که به راحتی انگلیسی صحبت می‌کند، می‌افزاید: «آن‌ها (مربیان) حداقل چیزهایی از فوتبال به ما آموختند» . درست است که این دختر افغان با سرمشق‌های خود -بکهام، مسی و رونالدینیو- و فوتبال بانوان افغانستان با فوتبال حرفه‌ای دنیا، بسیار فاصله دارند اما راه را درست انتخاب کرده‌اند؛ پیشرفت به‌سوی آزادی بیشتر.
البته مشکل فراوان است
والدینی که هم‌چنان ترس گذشته در وجودشان ریشه دارد از سویی با خواسته‌ی فرزندان خود موافق‌اند و از سوی دیگر نمی‌خواهند که تمرین‌ها و مسابقات در فضای باز انجام شوند، حداقل در افغانستان. البته بازی‌ها در حال حاضر در لباس‌های پوشیده و با حجاب سر و در مکان‌های مخصوص و زیر نظارت انجام می‌شوند. هنوز در افغانستان هستند بسیاری که معتقدند فوتبال هیچ ارتباطی به زنان ندارد و امری کاملا‌ً مردانه است.
دست اندرکاران این برنامه با علم به این کمبودها هم‌چنان به راه خود ادامه می‌دهند. آن‌ها معتقدند با وجود تمام انتقادهایی که وجود دارد، با این مشکلات هم مانند تمام کمبودهایی که در گوشه و کنار خاک افغانستان وجود دارد، باید ساخت.