بحران قزاقستان؛ ادامه سرکوب و متهم کردن معترضان به تروریسم
۱۴۰۰ دی ۱۷, جمعه
دفتر قاسم توقایف، رئیس جمهور قزاقستان در بیانیه‌ای اعلام کرده که اوضاع کشور با عملیات "ضدتروریستی" تحت کنترل درآمده و نظم و قانون دوباره برقرار شده است. در این بیانیه آمده که اقدامات دولت برای مقاله با ستیزه‌جویان ادامه می‌یابد زیرا "تروریست‌ها هم‌چنان از سلاح استفاده می‌کنند و به اموال عمومی آسیب می‌رسانند."
هم‌زمان، وزارت کشور قزاقستان در بیانیه‌ای از کشته شدن ۲۶ تن از "جنایتکاران مسلح" و دستگیری بیش از ۳۰۰۰ نفر از معترضان خبر داد. دادستانی کل قزاقستان نیز در اطلاعیه مشابهی گفت که ۱۸ مامور گارد ملی در جریان اعتراضات پنج روز اخیر کشته شده‌اند.
به کانال دویچه وله فارسی در اینستاگرام بپیوندید
شامگاه پنجشنبه اعتراض و ناآرامی در قزاقستان اوج گرفت. خبرگزاری رویترز از تعطیلی بانک‌ها و نهادهای مالی، آشوب، آتش‌زدن ساختمان‌های دولتی، غارت فروشگاه‌ها و روند احتکار مواد غذایی در شهرهای بزرگ خبر داد.
رسانه‌های مستقل می‌گویند مرکز آلماتی در شامگاه پنجشنبه ششم ژانویه، یک میدان جنگ تمام عیار بود؛ صدای رگبار مسلسل قطع نمی‌‌شد و زره‌پوش‌ها در مسیرها مستقر بودند.
اینترنت در قزاقستان قطع شده و امکان ارتباط مستقیم و راستی آزمایی بسیاری اخبار دشوار است.
هم اینک ماموران انتظامی و امنیتی در آلماتی گشت می‌زنند. مسیرهای خروج از شهر به منظور جلوگیری از فرار "تروریست‌ها" و "راهزنان" به دقت کنترل می‌شوند. ماموران افرادی را که در حال تردد هستند نیز بازرسی می‌کنند.
قاسم توقایف از مردم خواسته حتی‌المقدور در خانه‌ها بمانند. او قرار است روز جمعه ۷ ژانویه برای شهروندان سخنرانی کند.
دولت قزاقستان هم‌زمان با ورود واحدهای هوابرد روسیه به این کشور از کنترل اوضاع سخن می‌گوید. قاسم جومارت توقایف از سازمان پیمان امنیت جمعی، متشکل از شش جمهوری‌سابق شوروی، خواسته که واحدهایی کمکی برای مهار تظاهرات ضد دولتی اعزام کنند.
واکنش‌های بین‌المللی به تحولات قزاقستان
قزاقستان مهم‌ترین شریک تجاری آلمان در آسیای مرکزی است. وزارت خارجه آلمان اعلام کرده که در تلاش تعامل و تبادل نظر با همه دست اندرکاران برای راه حل مسالمت‌امیز بحران کنونی است.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا نیز در تماس با همتای قزاق خود، حمایت کامل ایالات متحده از نهادهای قانونی و آزادی رسانه‌ها را به آگاهی او رسانده است.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا طرفین را به خویشتنداری دعوت کرده و اعزام نیروهای خارجی به قزاقستان را نیز مستلزم احتیاط و حفظ استقلال این کشور دانسته است.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
استفان دوجاریک، سخنگوی سازمان ملل در واکنش به رویدادها و اعزام نیروهای نظامی خارجی به قزاقستان گفته است: «ما می‌خواهیم حقوق بشر در قزاقستان رعایت شود؛ چه از سوی نیروهای قزاق و چه نیروهای دیگر. برای ما مهم‌است که حق مردم برای اعتراضات مسالمت‌آمیز محفوظ بماند و نیروهای امنیتی خویشتن‌دار بمانند.»
میشل باچله، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل نیز با ابراز نگرانی از خونریزی و درگیری‌های مسلحانه در آلماتی خواستار آزادی معترضانی شده که از حق اعتراض مسالمت‌آمیز استفاده کرده‌اند.
وزارت خارجه ایران اما تحولات جاری در قزاقستان را به "تلاش‌های بدخواهان خارجی" نسبت داده است. سعید خطیب‌زاده، سخنگوی این وزارت‌خانه در پاسخ به خبرنگاران درباره بحران قزاقستان گفت: «روشن است تحولات جاری در قزاقستان یک موضوع داخلی است اما برخی طرف‌های خارجی با سوء استفاده از شرایط، در صدد دامن زدن به ناآرامی ها و ایجاد بی ثباتی دراین کشور هستند.»
او ابراز امیدواری کرد که "دولت و ملت فهیم کشور دوست، برادر و همسایه، با اتحاد داخلی پاسخ مناسبی به تلاش‌های بدخواهان خارجی بدهند."