آمار مرکز آمار ایران درباره بیکاری «قابل اتکا نیست»
۱۳۸۹ مهر ۲۶, دوشنبه
بر اساس جدیدترین آمار، مرکز آمار ایران که در سایت این مرکز دولتی منتشر شده، نرخ بیکاری در ایران از ۱ / ۱۱ درصد در سال ۱۳۸۸ به ۶ / ۱۴ درصد در سال ۱۳۸۹ افزایش یافته است. بر اساس این آمار، ۱۰ درصد افرادی که در سال ۱۳۸۹ شاغل بوده‌اند نیز شغلی ناقص داشته‌اند. نرخ بیکاری بین زنان ایرانی در سال ۱۳۸۹، ۲۵ درصد بوده است. بیش از ۲۶ درصد جوانان بین ۱۵ تا ۲۹ سال نیز در سال ۸۹ بی‌کار بوده‌اند.
اعداد و ارقام متناقض
در گزارشی دیگر که در روزنامه داخلی «همشهری» منتشر شده، عادل آذر، رئیس مرکز آمار ایران مدعی است: «سال گذشته، متوسط درآمد ماهانه یک خانواده شهری در ایران، ۷۸۰ هزار تومان بوده است که این رقم نسبت به سال قبل‌تر آن، ۱ / ۶ افزایش داشته است.
صحبت‌های رئیس مرکز آمار ایران، در کنار آمار منتشر شده توسط مرکز آمار ایران نشان می‌دهد: «در حالی که نرخ بیکاری در سال گذشته از ۱ / ۱۱ درصد به ۶ / ۱۴ درصد افزایش یافته اما درآمد یک خانواده شهری در ایران به طور متوسط ۱ / ۶ درصد افزایش پیدا کرده است.»
رئیس مرکز آمار ایران در ادامه مدعی شده، درآمد یک خانواده روستایی نیز در سال گذشته، ۳ / ۸ درصد نسبت به سال قبل رشد داشته است. در همین زمینه آمار منتشر شده توسط مرکز امار ایران مدعی است، نرخ بیکاری در بخش کشاورزی که مهم‌ترین شغل روستاها است، ۲۱ درصد رشد داشته است.
یک کارشناس اقتصادی درباره آمار بیکاری مرکز آمار ایران و صحبت‌های رئیس این مرکز آمار به دویچه وله گفت: «تمام ارقام و اعدادی که درباره بیکاری در اقتصاد ایران داده می‌شود، همگی بر اساس برآوردهایی هستند که پایه و دقت لازم را ندارند. شما نمی‌توانید به این اعداد و ارقام اتکا کنید، اما به‌طور کلی علائم نشان می‌دهند که بیکاری در ایران به شدت افزایش پیدا کرده است.»
این کارشناس همچنین درباره وضعیت اقتصادی ایرانیان می‌گوید: «از سال ۱۳۶۱ تا به‌حال، به‌طور متوسط مخارج مردم ایران، بیشتر از درآمدشان است. این نشان می‌دهد که اقتصاد ایران به‌جای این‌که در این دوره طولانی، پس‌انداز کند، فقط از دارایی‌هایش برداشته و خورده است. نرخ تورم و بیکاری در اقتصاد ایران بسیار بالاست.
تاثیر حذف یارانه‌ها بر رشد بیکاری
درباره حذف یارانه‌ها و اثرات آن بر رشد بیکاری در ایران، این کارشناس به دویچه وله گفت: « الان بدترین زمان برای حذف یارانه‌ها است. چون اقتصاد ایران دچار رکود و تورم بالاست و هم نرخ بیکاری الان بسیار بالاست. وقتی یارانه‌ها را بردارند، هزینه تولیدکننده بالا می‌رود. در این صورت هم تورم تشدید می‌شود و هم رکود.»
به نظر این استاد دانشگاه، « زمان مناسب برای حذف یارانه‌ها، زمانی است که اقتصاد رونق دارد و نرخ بیکاری پایین است. آن‌موقع می‌توان گفت که خوب، حالا که همه کار می‌کنند، یک نفر خرج ده نفر را نمی‌دهد، حالا می‌توان یارانه‌ها را برداشت. وقتی فلاکت بیداد می‌کند، مردم وضع اقتصادی‌شان بد است، تورم مردم را بی‌چاره کرده است، حالا می‌خواهند یارانه‌ها را هم بردارند. یعنی قوز بالا قوز. آیا درباره این‌که هدفمند کردن یارانه‌ها چه تاثیری روی توزیع درآمد می‌گذارد، مطالعه شده است؟ درباره این‌که چه اثری روی نرخ بیکاری می‌گذارد، مطالعه شده است؟ هیچ کس مطالعه نکرده است.»
«فتنه اقتصادی مجوزی برای سرکوب»
در همین‌حال مهدی کروبی روز دوشبه به اظهارات برخی فرماندهان نظامی و انتظامی درباره «فتنه اقتصادی» واکنش نشان داد. در چند روز گذشته اسماعيل احمدی مقدم و حسین همدانی، فرماندهان نيروی انتظامی و فرمانده سپاه پاسداران، از احتمال وقوع «فتنه اقتصادی» خبر داده بودند.
به نظر مهدی کروبی، «فتنه اقتصادی» مورد نظر فرماندهان نظامی و انتظامی «مجوزی برای سرکوب اعتراض مردم به افزایش چشم‌گیر قیمت‌هاست.»
آقای کروبی افزود: «فتنه اقتصادی، بهانه‌ای است برای حیف و میل کردن اموال عمومی. خودشان می‌دانند که چه مصیبت‌های اقتصادی در پیش است. دولت می‌خواهد تقصیرها را گردن دیگران بیندازد.»
به اعتقاد کروبی، دولت احمدی‌نژاد از درآمد سرشار نفت استفاده‌ای نکرد و با صرف هزینه در طرح‌های غیر کارشناسی، ضمن هدر دادن سرمایه‌ها به رکود اقتصادی و فقر مردم اضافه کرد.
حسین کرمانی
تحریریه: مصطفی ملکان