آغاز نبرد قدرت در روسیه پس از انتخابات
۱۳۸۶ اسفند ۱۱, شنبهاز زمانی که رئیسجمهوری کنونی روسیه، از دیمیتری مدودیف، شخص مورد اعتماد خود اعلام پشتیبانی کرده است، پیروز این انتخابات عملا تعیین شده است. به پاس پشتیبانی پوتین که از محبوبیت برخوردار است، این معاون ۲۴ سالهی نخستوزیر روسیه میتواند روی یک پیروزی روشن حساب کند.
برای یکشنبه (۲ مارس) بازی نمایشی ویژهای برای سیاست روسیه درنظر گرفته شده است. به ارادهی پرزیدنت ولادیمیر پوتین قرار است دیمیتری مدودیف، معاون اول نخستوزیر و همراه سیاسی پوتین، جانشین رئیسجمهوری روسیه گردد. طبق همهی پیشبینیها، مدودیف در نخستین دور انتخابات آشکارا برنده خواهد شد. هر نتیجهی دیگری را باید یک شگفتی واقعی ارزیابی کرد. خود پوتین میخواهد پس از انتخابات، نخست وزیر روسیه گردد. بنابراین نقشهی کرملین چنین است که از اوایل تابستان ۲۰۰۸ تیم مدودیف ـ پوتین بر روسیه حکومت کند. بدینسان انتخابات روز یکشنبه، تنها مرحلهای از این روند است.
ولی وقتی آدم با دقت بیشتری به این مسئله نگاه کند، دربارهی این سناریو دچار تردید میگردد: زیرا چگونه میبایست این مسئله را تصور کرد؟ آیا در آینده پوتین به عنوان نخستوزیر، بامداد هر روز به کرملین میرود تا به پرزیدنت مدودیف گزارش دهد و او را از پیشرفتها یا ناکامیهای پروژههای ملی آگاه سازد؟ آیا پرزیدنت مدودیف آنگاه سلف و دوست خود پوتین را که برای وی چونان پدر بوده است، ستایش یا به خاطر خطاهای بزرگ سرزنش خواهد کرد؟ این امر در بهترین حالت مانند طنزی بزرگ به نظر خواهد آمد و در بدترین حالت پرزیدنت مدودیف اسطورهی «رهبر ملی» پوتین را ویران خواهد ساخت، اسطورهای که روز یکشنبه میخواهد او را به قدرت برساند.
حتا اگر پوتین همواره تاکید کرده باشد که در آينده به عنوان نخستوزیر فعالیت خواهد کرد، در حال حاضر به دشواری میتوان تصور کرد که او واقعا به گونهای پایدار زیر نظر مدودیف به عنوان نخستوزیر کار کند، دستکم تا زمانی که تقسیم اختیارات میان رئیسجمهوری و نخستوزیر در روسیه به گونهای باشد که اکنون هست.
از همینرو نباید نیت اعلام شدهی پوتین را برای فعالیت به عنوان نخستوزیر تحت ریاست جمهوری مدودیف، بطور نامشروط به عنوان سناریوی قطعی سیاست پوتین درنظر گرفت. برای این سخنان پوتین، دلایل مهم دیگری وجود دارد. پوتین تا روز انتخابات فقط یک هدف را دنبال میکند: دیمیتری مدودیف باید رئیسجمهوری بعدی روسیه شود! حتا اگر ماشین تبلیغاتی در جریان کارزار انتخاباتی با همهی قدرت کار کرده و مانند همیشه همهی مراکز اجرایی به گونهای که کرملین میخواهد به کار گرفته شده باشند، مدودیف بیشترین پشتیبانی پوتین را در این جریان نیاز دارد. به همین دلیل، پوتین اعلام کرده است که نخست وزیر پرزیدنت مدودیف خواهد شد. بنابراین، انتخابات یکشنبه همچنین یک رایگیری برای پوتین است. حتا اگر خود او شخصا در انتخابات شرکت نداشته باشد، معنای آن چنین است: مدودیف را انتخاب کنید تا پوتین را به دست آورید.
پشتیبانی پوتین از مدودیف، تنها علامتی به انتخابکنندگان روسیه نیست، بلکه همچنین علامتی است به آن بخش از نخبگان کرملین که نسبت به مدودیف نظر مثبتی ندارند. این شایعهی پذیرفتهشدهای است که در میان نخبگان کرملین، نیروهایی وجود داشته و دارند که خواهان ابقای پوتین در مقام ریاستجمهوری هستند و بیم آن دارند که تحت ریاستجمهوری مدودیف قدرت خود را از دست بدهند. پوتین به آنان آشکارا علامت میدهد که مدودیف را به عنوان رئیسجمهوری بپذیرند، زیرا خود او هم به عنوان نخستوزیر در قدرت خواهد ماند.
اینکه پوتین تحت ریاستجمهوری مدودیف نخست وزیر روسیه شود، منتفی نیست، ولی مطمئن هم نیست. تصمیم واقعی پس از دوم مارس در کرملین گرفته خواهد شد. آن وقت است که سیاست روسیه دوباره هیجانانگیز میشود. شامگاه انتخابات، هیجانی نخواهد داشت.
Ingo Mannteufel / رادیو دویچه وله