درخواست برخی سناتورهای آمریکایی برای اخراج ایران از سوئیفت

۱۶ سناتور جمهوری‌خواه آمریکایی به رهبری تد کروز، سناتور ایالت تگزاس روز پنج‌شنبه (۲۳ اوت)، با نوشتن نامه‌ای به استیو منوچین، وزیر خزانه‌داری از او خواستند تا دسترسی ایران به نظام مالی سوئیفت را قطع کند. آنها در نامه خود "اجرای سریع و قاطع" اخراج ایران از سوئیفت را برای موفقیت استراتژی فشار حداکثری دولت ترامپ ضروری دانسته و گفته‌اند این اقدام از یک سو منابع رژیم ایران برای رفتار مخربش را محدود می‌کند و از سوی دیگر نشان‌دهنده تعهد آمریکا به حفظ یکپارچگی و انسجام ساختار تحریم‌ها خواهد بود.

سوئیفت (SWIFT) نام اختصاری "جامعه جهانی ارتباطات مالی بین بانکی" است که در سال ۱۹۷۳ میلادی راه‌اندازی شد. هدف از ایجاد این شبکه جایگزینی روش‌های ارتباطی غیر استاندارد کاغذی یا از طریق تلکس در سطح بین‌المللی با یک روش استاندارد شده جهانی است.

در سال ۱۳۷۱ درخواست ایران برای عضویت در این شبکه پذیرفته شد و بانک مرکزی ایران، به همراه بانک‌های صادرات، ملی، تجارت، ملت و سپه به عضویت این شبکه درآمدند.

با تشدید تحریم‌ها علیه ایران در رابطه با برنامه هسته‌ای این کشور، شبکه سوئیفت ایران از روز ۲۷ اسفند ۱۳۹۰ قطع شد. به این ترتیب پیوند بانک‌های ایرانی با این شبکه مالی جهانی عملا قطع شد که این امر ضربه سنگینی را به اقتصاد ایران وارد کرد.

بختک دو دور تحریم امریکا روی ایران

پس از حصول توافق اتمی ایران با کشورهای ۵ به علاوه یک، در تاریخ ۲۷ دی ۱۳۹۴ رسما اعلام شد که تحریم سوئیفت از ایران برداشته شده است.

دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا اردیبهشت ماه امسال ضمن اعلام خروج آمریکا از برجام، گفت تحریم‌ها علیه ایران را دوباره از سر خواهد گرفت. تحریم‌های جدید آمریکا در دو بخش طراحی شده‌اند که دور نخست‌آن از ۶ اوت به اجرا درآمده است. بخش دوم این تحریم‌ها که تحریم‌های نفتی را نیز شامل می‌شود، از ۱۳ آبان به اجرا گذاشته خواهد شد.

پس از خروج آمریکا از برجام، اتحادیه اروپا بر پایبندی خود به توافق هسته‌ای با ایران تأکید کرد و گفت با آمریکا بر سر اعمال تحریم علیه ایران همکاری نخواهد کرد.

نامه ۱۶ سناتور جمهوری‌خواه آمریکایی به وزارت خزانه‌داری نیز اندکی پس از آن ارسال شد که اتحادیه اروپا اعلام کرد نخستین بسته کمک‌مالی خود به ایران را به مبلغ ۲۱ میلیون دلار برای اجرای پروژه‌های عمرانی و توسعه‌ای در این کشور تخصیص داده است.

پس از هشدار دونالد ترامپ به شرکت‌های بین‌المللی نسبت به همکاری با ایران، بسیاری از کمپانی‌های اروپایی به فعالیت خود در این کشور پایان دادند. اتحادیه اروپا امیدوار است که با تخصیص کمک مالی به ایران‌، بتواند به حفظ برجام کمک کند.

مقابله اروپا با تحریم‌های امریکا

همزمان هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان نیز  با انتشار مقاله‌ای در یکی از روزنامه‌های اقتصادی مطرح این کشور، بر ضرورت ایجاد یک نهاد مالی مستقل از سوئیفت در اروپا تأکید کرده و نوشت، او اروپایی را تصور می‌کند که "سهم متوازنی از مسئولیت" را بر عهده داشته باشد و "زمانی که آمریکا از خطوط قرمز عبور می‌کند" نقش یک وزنه تعادل را ایفا کند.

پیش‌تر آلمان، بریتانیا و فرانسه در نامه‌ای به وزیر خزانه‌داری آمریکا از او خواسته بودند که تحریم‌های جدید علیه ایران شامل حال سوئیفت نشود. دولت ترامپ هنوز به این درخواست پاسخ مشخصی نداده است.